Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

Dział

Urządzanie lasu

Ilość znalezionych haseł: 374

Urządzanie lasu

inwentaryzacja zasobów drzewnych

(urządzanie lasu), celem prac inwentaryzacyjnych jest rozpoznanie, wyróżnienie, opisanie i skartowanie typów siedliskowych lasu (wykonywane w cyklu w zasadzie 30-letnim w terminach niezwiązanych bezpośrednio z terminami obowiązywania kolejnych planów urządzenia lasu) oraz drzewostanów, a także innych elementów niezbędnych do sporządzenia planu urządzenia lasu wraz z programem ochrony przyrody (wykonywane w cyklu w zasadzie 10-letnim).Inwentaryzacja zasobów drzewnych wraz z programem ochrony przyrody sporządza się według stanu lasu na dzień 1 stycznia pierwszego roku obowiązywania planu urządzenia lasu.Do prac inwentaryzacyjnych zalicza się następujące grupy czynności:1) prace siedliskowe;2) prace przygotowawcze;3) taksację lasu, czyli sporządzenie opisu taksacyjnego wraz ze wstępnym oszacowaniem miąższości drzewostanów i określeniem wskazań gospodarczych;4) inwentaryzację zasobów drzewnych dla obrębu leśnego wraz z rozdziałem miąższości do klas wieku i poszczególnych drzewostanów;5) opracowanie wyników inwentaryzacji lasów, w tym:a) sporządzenie map przeglądowych lub sytuacyjno-przeglądowych, obrazujących wyniki prac siedliskowych (mapa gleb i typów siedliskowych lasu), jak też prac przygotowawczych (wstępna wersja mapy obszarów chronionych i funkcji lasu) oraz wyniki taksacji lasu (mapa gospodarcza, mapy przeglądowe: drzewostanów, typów siedliskowych lasu, obszarów chronionych i funkcji lasu, mapa sytuacyjna),b) sporządzenie zestawień zbiorczych danych inwentaryzacyjnych (w formie tabel i wykazów) oraz zebranie danych uzupełniających do planu urządzenia lasu, a także programu ochrony przyrody z uwzględnieniem prognozy oddziaływania planu urządzenia lasu na środowisko i na obszary Natura 2000;c) sporządzenie opisu ogólnego nadleśnictwa w części dotyczącej spraw związanych z inwentaryzacją lasu i jej wynikami.

Zobacz więcej...

Urządzanie lasu

jakość hodowlana upraw otwartych

(urządzanie lasu), w planie urządzenia lasu jakość hodowlaną upraw otwartych określa się dwucyfrowo na podstawie:1) stopnia pokrycia powierzchni przez uprawę (wskaźnika zadrzewienia) wyrażonego w procentach;2) stopnia obniżenia przydatności hodowlanej uprawy (wyrażonego w procentach) w wyniku: oznak chorobowych i innych uszkodzeń wywołanych przez czynniki przyrody żywej i nieożywionej, niewłaściwego składu gatunkowego w stosunku do przyjętego orientacyjnego składu gatunkowego upraw (ewentualnie z innych przyczyn).Kryteria klasyfikacyjne jakości hodowlanej upraw otwartych przyjmuje się następująco:1) stopień pokrycia uprawy (wskaźnik zadrzewienia):a) 1 – 81% i więcej,b) 2 – 50–80%,c) 3 – poniżej 50%;Uprawy o pokryciu do 45% (zadrzewienie 0,4 i niżej) uznaje się za uprawy przepadłe i zalicza do halizn z zastrzeżeniem następującego odstępstwa od kryterium zadrzewienia dla upraw i młodników: po cięciu uprzątającym rębnią gniazdową zupełną (IIIa) za uprawę lub młodnik uznaje się również odnowienie na gniazdach, występujące w sumie na co najmniej 30% powierzchni wyłączenia;2) przydatność hodowlana (cechy zdrowotne, dostosowanie do siedliska, forma zmieszania, ewentualnie inne wady):a) 1 – uprawy założone prawidłowo, zdrowe, o składzie gatunkowym dostosowanym do siedliska, dopuszczalne pojedyncze wady do 20%,b) 2 – wady 21–40%,c) 3 – wady 41% i więcej.Dwucyfrowy symbol klasyfikacyjny uzyskany w wyniku oceny uprawy otwartej oznacza uprawy:1) 11 – bardzo dobre,2) 12 – dobre,3) 13, 21, 22, 23 – zadowalające,4) 31, 32, 33 – przepadłe (halizny).  

Zobacz więcej...

Urządzanie lasu

jednostki kontrolne

(urządzanie lasu), jednostki kontrolne, numerowane jak oddziały leśne, wyznaczane są przede wszystkim do celów orientacji w terenie, na mapach i opisie taksacyjnym (tak zwana funkcja adresowa, wynikająca z jednoznacznego adresu oddziałów leśnych w nadleśnictwie). Tworzone są w urządzanym nadleśnictwie (najczęściej - choć nie tylko - w terenie górskim) na podstawie wytycznych KZP. Stosowane są w celu regulacji ładu przestrzennego i obejmują drzewostan lub zbiór drzewostanów zagospodarowanych rębnią stopniową gniazdową udoskonaloną (IVd), albo rębnią przerębową, nazywaną również ciągłą (V). Jednostki kontrolne są odgraniczone od sąsiednich jednostek ładu przestrzennego liniami oddziałowymi lub granicami transportowymi. W wypadku, gdy linia oddziałowa nie pokrywa się z wyraźną granicą transportową (np. na niżu, gdzie granica transportowa przebiega przez środek oddziału), należy tworzyć dwie lub więcej jednostek kontrolnych w jednym oddziale leśnym. Jednostki kontrolne oznacza się w opisie taksacyjnym drzewostanu w formie numeru odpowiadającego numerowi oddziału leśnego (np. nr 240), a w wypadku większej liczby jednostek kontrolnych – w formie dodatkowego oznaczenia (np. nr 240/1, 240/2, 240/3, 240/4).Podstawowym elementem ładu przestrzennego w jednostce kontrolnej są szlaki operacyjne (dawniej nazywane zrywkowymi), przebiegające od granicy transportowej do drogi wywozowej, czyli zgodnie z kierunkiem cięć w jednostce kontrolnej.Jednostki kontrolne numerowane jak oddziały leśne i tak jak oddziały traktowane w adresach leśnych wyróżniają się na mapie cięć innym niż w ostępie oznaczeniem kierunku cięć. W jednostce kontrolnej na mapie przeglądowej cięć rębnych nie oznacza się ostępu, natomiast rysuje się kilka krótkich (2–3 cm) strzałek wyznaczających kierunki cięć, prostopadle od granic transportowych, w kierunku do dróg wywozowych (w górach prostopadle do przebiegu warstwic).W jednostkach kontrolnych należy wyróżniać wyłączenia taksacyjne w randze przyszłych pododdziałów w ramach występujących w jednostce kontrolnej faz rozwojowych drzewostanów. Do celów planowania urządzeniowego wyróżnia się następujące fazy rozwojowe drzewostanów w jednostce kontrolnej:1) faza odnowienia (uprawy i młodniki);2) faza optymalna (drzewostany starsze niż młodnik, a niekwalifikujące się jeszcze do rozpoczęcia procesu odnowienia drzewostanu);3) faza terminalna, obejmująca pozostałe drzewostany kwalifikujące się do cięć odnowieniowych, w tym drzewostany zaliczone do KO, KDO lub BP.Jeżeli w obszarze wyznaczonym przez granice jednostki kontrolnej znajdą się drzewostany wymagające przebudowy pełnej (np. przedplonowe, niezgodne z siedliskiem lub silnie uszkodzone), to należy dla nich utworzyć przejściową fazę przebudowy, a tym samym nie zaliczać ich ani do fazy optymalnej, ani do fazy terminalnej.Dla niektórych lasów wyżynnych i górskich, wielogatunkowych oraz wielogeneracyjnych, wykazujących naturalną różnorodność i zmienność cech taksacyjnych mało przydatne jest stosowanie sposobów postępowania gospodarczego sprawdzonych na terenach nizinnych. W „Instrukcji urządzania lasu” nie ma wszakże możliwości ustalenia zasad gospodarowania w takich lasach, które można sprecyzować tylko indywidualnie, w ramach jednostek kontrolnych wyznaczonych granicami transportowymi. Można natomiast, co uczyniono, wprowadzić do planowania urządzeniowego pojęcia dotyczące jednostek kontrolnych oraz faz rozwojowych drzewostanów, przy czym w okresie przejściowym w dalszym ciągu to pododdział (wyłączenie taksacyjne, drzewostan) pozostaje podstawową jednostką planowania urządzeniowego, ale może to już być drzewostan silnie zróżnicowany pod względem wiekowym i gatunkowym, wyłączany przede wszystkim w granicach danej fazy rozwojowej drzewostanów w jednostce kontrolnej.Wyłączenia taksacyjne w ramach jednostki kontrolnej na gruntach leśnych zalesionych tworzy się przede wszystkim ze względu na różnice:1) w budowie pionowej drzewostanów;2) w pochodzeniu drzewostanów (obcego pochodzenia, bądź – w wypadku udokumentowanego zróżnicowania pochodzenia – z nasion drzew lub drzewostanów nasiennych);3) w ocenie stopnia uszkodzenia drzewostanu – o jeden stopień (uszkodzenia średnie – od 20% do 50% uszkodzeń oraz silne – ponad 50% uszkodzeń);4) w typie siedliskowym lasu – o jeden typ siedliskowy.W jednostkach kontrolnych nie ma zastosowania program TAKSATOR PLAN CIĘĆ, którego stosowanie zalecane jest w typowym układzie ostępowym, szczególnie na niżu, z prostymi liniami podziału powierzchniowego.

Zobacz więcej...

Urządzanie lasu

karta dokumentu źródłowego opisu taksacyjnego

(urządzanie lasu), podstawowy dokument źródłowy opisu taksacyjnego wypełniany przez taksatora w terenie. Składa się on z kilku części:Strona 1- nagłówka z adresem leśnym,- opisu wydzielenia,- opisu siedliska,- opisu drzewostanu.Strona 2- opisu osobliwości przyrodniczych,- opisu powierzchni nie tworzących wydzielenia,- wskazań gospodarczych,- informacji różnych.Strony dodatkowe:Kontrole:Strona jest wypełniana po wprowadzeniu wszystkich danych opisu taksacyjnego i przeprowadzeniu kontroli logicznych. Ewidencja – jest wypełniana po pobraniu danych z SILP.Dla wybranego wydzielenia możliwy jest podgląd danych ewidencyjnych dla wydzielenia: numer, powierzchnia oraz adres administracyjny działki (lub działek) do jakiej jest przywiązane wydzielenie, a także dane dla użytków w działce: kod użytku, klasa jakości gleby, powierzchnia użytku.LMP (Leśny Materiał Podstawowy) - jest wypełniona po pobraniu danych z SILP.Możliwe jest podgląd przypisanych do wydzielenia obiektów Leśnego Materiału Podstawowego. Przypisywanie obiektów LMP do wydzieleń możliwe jest w trybie edycji w oknie Wykaz obiektów LMP. Karty źródłowe drukowane są przed rozpoczęciem prac taksacyjnych dla każdego wydzielenia wg stanu SILP. Karta jest częściowo wypełniona danymi, które z dużym prawdopodobieństwem są prawidłowe. W przypadku potrzeby zmiany tych danych należy przekreślić wydrukowaną wartość i wpisać obok poprawną. Pozostałe dane wypełniane są przez taksatora. Taksator posiłkuje się dodatkowo wydrukiem karty drzewostanowej, która zawiera pełny opis taksacyjny wg stanu SILP oraz wykaz czynności gospodarczych wykonanych w danym wydzieleniu. Poszczególne pola karty wypełniane są poprzez wpisywanie odpowiednich kodów. Można posługiwać się systemem kodów literowych (skrótów) lub systemem kodów numerycznych. Docelowo w bazie danych przechowywane będą kody literowe. Zamiana kodów numerycznych na literowe następuje automatycznie na etapie wprowadzania danych do systemu komputerowego. W dokumencie występuje kilka pól o charakterze logicznym (tak lub nie). Pola te to Nowe wydzielenie, Sporny, Pilność zabiegu, Pow zred. Pola te wypełniane są krzyżykiem (X), jeżeli chcemy potwierdzić występowanie danej informacji.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt