Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej
J
Ilość znalezionych haseł: 152

Drzewa i krzewy

jabłoń

(botanika leśna, drzewa i krzewy leśne), (Malus) rodzaj z rodziny różowatych (Rosaceae) i podrodziny jabłkowych (Maloideae) obejmujący około 25 gatunków w strefie półkuli północnej. W Polsce 1 gatunek dziko rosnący. Jabłoń dzika, płonka [Malus sylvestris (L.) Mill.]. Drzewo do 15 m wysokości. Pędy cienkie, czerwonobrunatne, nagie lub nieznacznie tylko owłosione. Krótkopędy, zwłaszcza u młodych roślin, zakończone cierniem. Pąki małe, jajowate, okryte brunatnymi, orzęsionymi na brzegach łuskami. Pąki kwiatowe na krótkopędach, większe i bardziej owalne od liściowych. Liście okrągławe lub szerokoeliptyczne, do 6 cm długości, na szczycie zaostrzone, u nasady szerokoklinowate lub zaokrąglone, na brzegach ostro i drobno piłkowane. Blaszki za młodu obustronnie owłosione, później tylko na spodzie z kępkami włosków  w kątach nerwów. Kwiaty w baldachogronach, białe, lekko zaróżowione, z żółtymi pylnikami (cecha wszystkich jabłoni), rozwijają się wcześniej niż liście, w końcu kwietnia lub w maju. Owoce (rzekome typu jabłowatego) kulistawe, o średnicy 2-4 cm, osadzone na cienkich i dość długich szypułkach, w smaku kwaśne i cierpkie. Występowanie – prawie cała Europa, z wyjątkiem północno-wschodniej Skandynawii, północnej Rosji i Portugalii. W Polsce na całym obszarze, w górach do ok. 900 m n.p.m. Siedliska żyzne i świeże. Lasy dębowo-grabowe, łęgi wiązowo-jesionowe, świetliste dąbrowy oraz zbiorowiska zarośli mezofilnych na obrzeżach lasów oraz wśród pól i łąk. Gatunek dość rzadki, a w niektórych regionach bardzo rzadki. Innym, podobnym gatunkiem, który spotykany jest często w zbiorowiskach półnaturalnych jest dziczejąca z uprawy jabłoń domowa Malus domestica Borkh. Nazwą tą określa się jabłonie uprawne pochodzenia mieszańcowego, które różnią się od jabłoni dzikiej przede wszystkim bezbronnymi i owłosionymi  pędami, większymi i kutnerowatymi liśćmi oraz większymi owocami osadzonymi na krótszych szypułkach.

Zobacz więcej...

Historia i tradycja leśna

Jackowski Jerzy

(historia i tradycja leśna), Jerzy Jackowski urodził się 22 października 1912 r. w Samhorodku, majątku ojca, położonym w powiecie skwirskim, niecałe 100 kilometrów na południowy zachód od Kijowa. Pochodził z rodziny ziemiańskiej od pokoleń osiadłej na kresach wschodnich. Podczas najazdu bolszewickiego w 1920 r. rodzina Jackowskich opuściła kijowszczyznę, by zamieszkać najpierw w Warszawie, następnie w Bydgoszczy, a od 1921 roku w Krzemieńcu. Po ukończeniu słynnego Liceum Krzemienieckiego w 1930 roku, zapisał się na Wydział Rolno-Lasowy Politechniki Lwowskiej, które ukończył w 1935 r. uzyskując tytuł inżyniera leśnictwa. Po odbyciu służby wojskowej podjął pracę w charakterze praktykanta w lasach należących do Liceum Krzemienieckiego. W 1938 r. zdał egzamin administracyjny dla urzędników I kategorii w Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych w Warszawie i podjął pracę na Wołyniu, w Nadleśnictwie Hubin w łuckiej Dyrekcji Lasów Państwowych jako adiunkt i p.o. leśniczego. Dnia 7 lipca 1938 ożenił się we Lwowie z Jadwigą Kornagą (1915-2006), studentką rolnictwa, którą poznał podczas studiów w Dublanach. Dnia 31 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany jako podporucznik rezerwy z przydziałem do Armii Odwodowej „Prusy”. Po kapitulacji jego jednostka - 3 Dywizjon Artylerii Ciężkiej - została rozformowana w rejonie Zamościa. Udało mu się uniknąć internowania przez Armię Czerwoną, a wojnę przeżył wraz z rodziną we Lwowie i okolicach. Podczas sowieckiej okupacji Lwowa w latach 1939-1941 pracował najpierw w Lelechówce w lasach janowskich, przekazanych jako obiekt doświadczalny Wydziałowi Leśnemu Lwowskiego Instytutu Politechnicznego. W czerwcu 1940 roku został asystentem w kierowanej przez prof. Szymona Wierdaka Katedrze Botaniki Lasowej na Politechnice Lwowskiej. Pracę naukową przerwała wojna niemiecko-sowiecka. Podczas niemieckiej okupacji został skierowany przez Forstaufsiechtsamt do pracy w nadleśnictwie Winniki pod Lwowem na stanowisku adiunkta. Miejsce pracy umożliwiało szeroką działalność konspiracyjną, a szczególnie wywiadowczą w ramach Armii Krajowej. W lipcu 1944 r. Jerzy Jackowski ps. „Brzoza” został awansowany na stopień porucznika, a podczas akcji „Burza” pełnił funkcję oficera łącznikowego dowództwa 5. DP Armii Krajowej. Podczas tak zwanej „drugiej okupacji sowieckiej” (lata 1944-1945), Jerzy Jackowski nie ujawniając się, powrócił do pracy dydaktyczno-naukowej, stając się ponownie asystentem prof. Szymona Wierdaka. Kontynuował prace doświadczalno-leśne z zakresu różnic ekologicznych pomiędzy dębami szypułkowym i bezszypułkowym. W sierpniu 1945 r. wraz z rodziną ostatecznie opuścił Lwów. Po przybyciu na Ziemie Odzyskane zgłosił się do nowo powstającej dyrekcji Lasów Państwowych w Sopocie. Dnia 6 grudnia 1945 roku dostał przydział do Klosnowa, położonego w Borach Tucholskich niedaleko Chojnic, gdzie został powołany na stanowisko nadleśniczego. W 1947 roku przeniósł się z rodziną do Elbląga, gdzie objął stanowisko inspektora obwodowego. W 1952 objął stanowisko inspektora w Dyrekcji LP w Olsztynie, a następnie w 1958 roku Dyrektora Rejonu Lasów Państwowych w Szczytnie. W sierpniu 1959 roku został po raz kolejny przeniesiony służbowo do Szczecina, gdzie objął stanowisko zastępcy dyrektora do spraw zagospodarowania lasu w Okręgowym Zarządzie Lasów Państwowych. W 1973 roku, ze względu na swój sprzeciw wobec rabunkowej eksploatacji lasu i masowych wycinek związanych z koniecznością „wykonania planu”, został odwołany z tej funkcji i mianowany głównym specjalistą do spraw ochrony środowiska OZLP w Szczecinie. Z ogromną energią podjął trud ochrony lasów, wówczas często niedoceniany. Obok działalności zawodowej i społecznej Jerzy Jackowski rozwijał zainteresowania naukowe rozpoczęte jeszcze w okresie lwowskim. Kontynuował badania podjęte pod kierunkiem prof. Szymona Wierdaka. Na podstawie dysertacji zatytułowanej Badania zależności między szerokościami słoi rocznych a jakością drewna w drzewostanach sosnowych Niziny Szczecińskiej uzyskał na Akademii Rolniczej w Krakowie w 1971 stopień doktora nauk leśnych. Był autorem ponad 30 prac z dziedziny leśnictwa i ochrony środowiska opublikowanych między innymi w „Sylwanie”, „Lesie Polskim”, „Przyrodzie Polskiej” czy „Folia Forestalia Polonica”. W latach 1972–1976 prowadził również wykłady na Podyplomowym Studium Planowania Przestrzennego przy Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Szczecińskiej. Jest też autorem wydanego w 1975 roku podręcznika zatytułowanego Wybrane zagadnienia leśnictwa dla potrzeb planowania przestrzennego, pierwsze tego typu opracowanie w kraju. Jerzy Jackowski poza pracą zawodową w służbie leśnej w OZLP w Szczecinie prowadził ożywioną działalność społeczną. Był wieloletnim członkiem Rady Naukowej Szczecińskiej Stacji Ornitologicznej „Świdwie” oraz Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Przyrody. Udzielał się aktywnie w Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa, w Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Polskim Towarzystwie Przyrodników im. Kopernika i Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym. Jako zamiłowany myśliwy, w latach 1960–1968 był wiceprzewodniczącym Wojewódzkiej Rady Łowieckiej oraz w latach 1960–1973 wiceprzewodniczącym Wojewódzkiej Komisji Łowieckiej w Szczecinie. W latach 1965–1976 był przewodniczącym Oddziału Polskiego Towarzystwa Leśnego, a od 1968 r. do 1976 r. prezesem Zarządu Okręgowego (od 1975 r. Wojewódzkiego) Ligi Ochrony Przyrody.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt