jałowiec

(botanika leśna, drzewa i krzewy leśne), (Juniperus) rodzaj z rodziny cyprysowatych (Curessaceae) i podrodziny jałowcowych (Juniperoideae)  z około 60 gatunkami, z których większość występuje na półkuli północnej. W Polsce dwa gatunki. Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.). Krzew lub niskie drzewo do 15 m wys. o zmiennym pokroju. Igły po 3 w okółku, sztywne, od góry wklęsłe, z dwoma paskami nalotu woskowego. Szyszkojagody 6-9 mm średnicy, z trzema nasionami, dojrzewają w drugim lub trzecim roku. Szeroki zasięg obejmujący Europę, północną część Azji (po północne Chiny), Amerykę Północną i północną Afrykę. W Polsce gatunek pospolity na całym obszarze, głównie na glebach piaszczystych w suchych i świeżych borach sosnowych. Czasami ważny gatunek pionierski inicjujący powrót lasu w procesie sukcesji wtórnej np. na dawnych pastwiskach i nieużytkach porolnych. W górach występuje podgatunek halny jałowiec pospolity [Juniperus comunis subsp. nana (Willd.) Syme] – niski i płożący się krzew o igłach zagiętych w kierunku pędu. Relikt glacjalny. Jałowiec sabiński  (Juniperus sabina L.) Szeroko rozrastający się krzew o miotełkowatych gałęziach. Pędy wałeczkowate, pokryte drobnymi, tępo zakończonymi łuskowatymi liśćmi, ułożonymi naprzeciwlegle. Liście igiełkowate, występujące zwykle na młodych pędach, krótkie (do 4 mm dł.). Szyszkojagody z dwoma nasionami, dojrzewają jesienią pierwszego lub wiosną drugiego roku. Roślina zawierająca trujący sabinol, którego nieprzyjemny zapach wydziela się przy roztarciu gałązek. Gatunek euroazjatycki o porozrywanym zasięgu obejmującym głównie obszary górskie, od Pirenejów, przez Alpy, Siedmiogród, Krym, Kaukaz, Ural, po północną Mongolię. W górach południowej i środkowej Europy na wys. 1000-2300 m n.p.m. W Polsce tylko w Pieninach (relikt trzeciorzędowy), w szczelinach skał wapiennych na czterech stanowiskach (Facimiech, Głowa Cukru, przy Sokolicy, grzbiet Bystrzyka).  

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Władysław Danielewicz