nornica ruda

(zoologia leśna, ssaki), (Clethrionomys glareolus Schreber, 1780) gryzoń z podrodziny nornikowate Arvicolinae (Microtinae) z rodziny chomikowate Cricetidae. W Polsce najbardziej pospolity gryzoń leśny. Grzbiet rudy lub czerwono-rudy, spód ciała biały lub białawy, wyraźnie odgraniczony od grzbietu. Ogon średniej długości, około połowy długości ciała, dwubarwny. Geograficzna zmienność wielkości ciała i ubarwienia (w górach ciemniejsze i większe). Długość ciała 66-115 mm, masa ciała 10-38 g. Długość ogona 35-63 mm, długość stopy tylnej 15-19,5 mm, długość ucha 10-15 mm. Uszy dość długie w porównaniu z innymi gatunkami Arvicolinae, wyraźnie wystają z futerka. Długość czaszki 18-26 mm. Tylny skraj podniebienia kostnego prosty. Zęby hipsodontyczne. Zębów 16, wzór zębowy 1003. Zęby trzonowe o budowie pętlowej. Występuje w całej Polsce, w górach po górna granicę zwartej kosodrzewiny. Zamieszkuje podszyte lasy liściaste i mieszane, parki, zadrzewione doliny rzek, zarośla śródpolne, czasem zarastające turzycowiska w pobliżu lasów. Gatunek sucho- i cieplolubny. Aktywna cały rok i całą dobę, głównie w nocy. Dobrze sie wspina, kopie za pomoca przednich kończyn i siekaczy. Kopie rozległe chodniki w próchnicznej glebie i pod ściółką. Gniazda kuliste, z rozdrobnionych roślin zielnych i mchów, najczęściej w wypruchniałych pniach, rzadziej pod ziemią. Pokarm zróżnicowany, pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. W pokarmie: bezkręgowce (głównie owady), zielone części roślin, nasiona, kwiaty, owoce, grzyby. Zapasy pokarmowe na zimę: nasiona, jagody, młode pędy. Rozród: IV-X. Długość ciąży: 18-21 dni. Liczba miotów: 3-4. W dogodnych warunkah dodatkowy rozród zimą. Liczba młodych w miocie: 3-5(2-8). Wykazuje duże różnice zagęszczeń między latami. Maksymalna długość życia: 18-21 miesięcy. Przeciętna długość życia: 1-4 miesiące. Ważne ogniwo w łańcuchu pokarmowym. Naturalni wrogowie: lis, borsuk, gronostaj, łasica, tchórz, sowy, krukowate. Szkodnik upraw leśnych i młodników (zwłaszcza zimą).

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Kowalski K. i Ruprecht A. L. 1984. Rodzina: nornikowate - Arvicolidae. W: Z. Pucek (red.) Klucz do oznaczania ssaków Polski: 169-194. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Publikacje powiązane tematycznie

Mitchell-Jones A. J., Amori G., Bogdanowicz W., Krystufek B., Reijnders P. J. H., Spitzenberger E., Stubbe M., Thissen J. B., Vohralik V., Zima J. (eds.) 1999. Atlas of European mammals. Academic Press, London.
Kubik J. 1952. Biologische und morphologische Untersuchungen über die Birkenmaus in Naturschutzpark von Białowieża. Ann.Univ.M.Curie-Skłodowska, Sect.C 7(1): 1-63. 
Jędrzejewska B. i Jędrzejewski W. 2001. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.