(urządzanie lasu), w pracach taksacyjnych powierzchnie próbne kołowe mające charakter czasowy, jednak do celów kontrolnych powinny być oznaczone w terenie. Usytuowanie powierzchni należy przedstawić na szkicu, podając współrzędne odczytane z odbiornika GPS i/lub domiary do punktów charakterystycznych.
W drzewostanach dwuwarstwowych o dużej liczbie drzew w dolnej warstwie dopuszcza się zakładanie powierzchni koncentrycznych o dwóch promieniach. Obszar poszczególnych powierzchni koncentrycznych wynika z wieku drzew górnej i dolnej warstwy. W drzewostanach KO i KDO powierzchnie kołowe lokalizuje się poza gniazdami.
Przyjmuje się następujące wielkości powierzchni próbnych w klasach i podklasach wieku:
1) IIa – 0,005 ha (promień r = 3,99 m),
2) IIb – 0,01 ha (promień r = 5,64 m),
3) IIIa i IIIb – 0,02 ha (promień r = 7,98 m),
4) IVa i IVb – 0,03 ha (promień r = 9,77 m),
5) Va i Vb – 0,04 ha (promień r = 11,28 m),
6) VI i starsze oraz KO, KDO i BP – 0,05 ha (promień r = 12,62 m).
Kształt powierzchni w zasadzie kołowy; w drzewostanach młodych, w których widoczne są rzędy, kształt powierzchni może być prostokątny.
W wypadku zakładania powierzchni kołowej na stoku przed jej założeniem określa się kąt nachylenia terenu w celu zachowania przyjętych wielkości powierzchni w rzucie poziomym; zależnie od stopnia nachylenia stoku koryguje się promień powierzchni.
Na powierzchniach próbnych mierzy się pierśnice wszystkich drzew żywych, wysokość wybranych drzew żywych poszczególnych gatunków (z wyróżnieniem warstw wiekowych tych gatunków), a dodatkowo – jeżeli tak wynika z ustaleń KZP – odpowiednie wymiary drewna martwego. W razie potrzeby koryguje się wiek określony dla danego drzewostanu w opisie taksacyjnym.
Pomiarem pierśnic – o zmiennym kierunku pomiaru (wyskalowane ramię średnicomierza zawsze w kierunku środka powierzchni) – należy objąć wszystkie drzewa o pierśnicy od 7 cm wzwyż, z dokładnością do 1 mm, pamiętając o stosowaniu zrektyfikowanych średnicomierzy oraz o zaznaczeniu drzew pomierzonych (poziomym znakiem na korze, na wysokości pomiaru).
Wiek drzewa na powierzchni kołowej przyjmuje się według określonego w opisie taksacyjnym, uzyskanym z SILP-LAS; jeżeli jednak na powierzchni występują znaczne różnice wiekowe, to wiek dla poszczególnych gatunków oraz dla grup wiekowych w ramach tych gatunków określa się zgodnie z zasadami stosowanymi w taksacji leśnej.
Mając wiek i wysokość drzewa, określa się jego bonitację.
Instrukcja Urządzania Lasu, CILP Warszawa 2012 cz. I, § 54-56