Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

Dział

Ochrona przyrody

Ilość znalezionych haseł: 548

Ochrona przyrody

datowanie radiowęglowe

(ochrona przyrody), metoda wprowadzona w pierwszej połowie XX wieku przez Libby`ego. Umożliwia oznaczenie wieku szczątków roślinnych, zwierzęcych, osadów biogenicznych czy martwic wapiennych nie starszych niż około 40 tys. lat. Metoda ta polega na określeniu zawartości izotopu węgla 14C w badanej próbie i porównanie jej z próbką wzorcową. Radioaktywny węgiel 14C, występujący w żywych organizmach w ilości zaledwie 10-10 %, jest przyswajany przez całe życie danego organizmu a od chwili jego śmierci ulega stopniowemu rozkładowi. Pozostała w próbce ilość 14C jest proporcjonalna do czasu jaki upłynął od momentu ustania czynności życiowych organizmu. Okres połowicznego rozpadu wynosi dla tego izotopu 5568±30 lat. Metodą 14C uzyskuje się tzw. radiowęglowy wiek konwencjonalny, który odbiega od wieku kalendarzowego. Jest to związane z tym, że zawartość wyjściowa węgla promieniotwórczego zmieniała się w czasie. Różnice te nierównomiernie wzrastają aż do początku holocenu, jedynie w ciągu ostatnich 2000 lat są niewielkie, natomiast około 6000 lat temu wynoszą już ±800 lat. Aby wyeliminować ten błąd opracowano specjalne krzywe kalibracyjne, które pozwalają na przeliczenie wieku radiowęglowego na lata kalendarzowe. Wynik pomiaru 14C podawany jest przez laboratoria radiowęglowe w postaci liczbowej z uwzględnieniem błędu standardowego. Uzyskany wynik oznacza lata radiowęglowe przed czasem obecnym, oznaczanym jako BP lub bp (ang. before present). Jako datę czasu obecnego przyjęto umownie rok 1950. W literaturze spotyka się różne sposoby podawania wieku opartego na pomiarze węgla radioaktywnego (Lityńska-Zając, Wasylikowa 2005): 1. Konwencjonalne niekalibrowane daty radiowęglowe przed 1950 r., oznaczane są jako BP, bp lub conv. BP; 2. Daty kalibrowane, czyli lata kalendarzowe podawane zgodnie z naszą rachubą czasu, oznaczane są najczęściej BC (z ang. before Christ) i AD (z łac. Anno Domini), lub odpowiednio p.n.e. i n.e. 3. Daty kalibrowane, czyli lata kalendarzowe przed rokiem 1950, oznaczane jako cal. BP; 4. W starszych publikacjach można spotkać daty radiowęglowe odnoszone do początku naszej ery, a uzyskiwane przez odjęcie liczby 1950 od niekalibrowanej daty radiowęglowej BP – oznaczane one bywają jako: bc, BC, p.n.e., lub ad, AD, n.e. Jest to forma błędna. Należy pamiętać, że laboratorium radiowęglowe datuje PRÓBĘ, którą otrzymuje, a nie obiekt, którego wiek jest określany za pomocą tej próby.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt