Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

Dział

Pielęgnowanie drzew

Ilość znalezionych haseł: 192

Pielęgnowanie drzew

zagęszczenie korony drzew po cięciach

(Arborystyka, pielęgnowanie drzew), cięcie gałęzi, zwłaszcza w większym rozmiarze, powoduje zagęszczanie korony i regeneracyjną kompensację ubytku żywej części korony przyrostem pędów z uaktywnionych pączków śpiących. W przypadku cięcia pędów likwidujemy dominujący pąk wierzchołkowy, a popieramy rozwój pąków bocznych, które w znacznie większym niż wcześniej stopniu wybijają się w długie przyrosty. Proces regulowany jest przez auksyny (inhibitory wzrostu), wytwarzane w merystemie wierzchołkowym i w młodych liściach. W efekcie następuje zagęszczanie się korony drzewa. U drzew owocowych opisywane zjawisko jest szczególnie wyraźne (cięcie pędu wierzchołkowego powoduje ponadpięciokrotne zwiększenie się liczby krótkopędów wybijających się na długopędy), jednak również u drzew ozdobnych sytuacja taka jest bardzo częsta. Zagęszczanie korony następuje w wyniku aktywacji pąków przybyszowych powstałych poprzez odróżnicowanie pewnych partii tkanek stałych i ukształtowanie się w tym miejscu wtórnego merystemu wierzchołkowego pędu. Powstanie auksyn wiąże się z procesami regeneracji i wytwarzania kalusa, zatem przy krawędzi rany po usuniętej gałęzi następuje zagęszczanie pędów przybyszowych. W razie uszkodzenia czy usunięcia pędów na pozostałych na drzewie odsłoniętych gałęziach mogą się również uaktywnić pąki śpiące normalnie pozostające w spoczynku nawet kilkadziesiąt lat (tzw. wilki, np. u dębu, jesiona, wiązu, grabu, olszy czarnej).

Zobacz więcej...

Pielęgnowanie drzew

zmienność systemów korzeniowych

(Arborystyka, pielęgnowanie drzew), utrzymywanie się drzew w podłożu jest związane głównie z korzeniami szkieletowymi, które razem z korzeniami bocznymi tworzą charakterystyczny układ – system korzeniowy. W zależności od stopnia rozwoju korzenia głównego i korzeni bocznych wyróżnia się systemy korzeniowe: palowe (sosna, dąb, wiąz), płaskie (świerk, jesion, osika) oraz ukośne (jodła, jawor, buk). Zmienność warunków terenowych sprawia, że w praktyce rzadko spotyka się klasyczne formy systemów korzeniowych. Świerk np. wykształca opisywany często jako typowy dla niego powierzchniowy system korzeniowy na zwięzłym, źle przewietrzonym podłożu, natomiast na glebach głębokich ma system korzeniowy ukośny. Zmienność systemów korzeniowych obserwowana jest również jeśli chodzi o masę korzeni, stanowiącą średnio ok. 1/3–1/2 masy całej rośliny. Najistotniejszym czynnikiem zachowania stabilności jest rozmieszczenie korzeni w glebie. Poziomy i pionowy zasięg korzeni jest niezwykle ważnym parametrem stosowanym w ocenie zagrożenia budowli. Ogólnie przyjmuje się, że poziomy zasięg korzeni odpowiada rzutowi korony powiększonemu o 1 m. W praktyce przy nieograniczonych możliwościach rozwoju systemy korzeniowe rozpościerają się o wiele dalej. Udział wytrzymałości korzeni w ogólnej odporności drzewa na powstanie wykrotu wynosi ok. 60%, bryły korzeniowej 20–30%, gleby 5–15%, zawiasy 5–10%. O odporności drzewa na powstanie wykrotu decyduje zatem głównie rozległość systemu korzeniowego.

Zobacz więcej...

Pielęgnowanie drzew

zmniejszenie przyrostu drzew po cięciach w koronie

(Arborystyka, pielęgnowanie drzew), następstwem wykonania cięć w koronie drzewa jest spadek przyrostu na wysokość i przyrostu radialnego. W praktyce konserwatorskiej, szczególnie w zakresie metodyk oceny stanu żywotności drzew, istotne są zmiany dynamiki przyrostu na grubość. Stres wywołany przez cięcie, zwłaszcza w sytuacji dużego ubytku biomasy, wywołuje obniżenie przeciętnej szerokości przyrostów rocznych. Zmniejszenie przyrostu drzew na grubość wynika z faktu, że przede wszystkim tworzone są przez drzewo organy potrzebne do przyjmowania substancji ze środowiska, a dopiero później budowane jest drewno pnia. Dlatego zmiany przyrostu drzewa na grubość są widoczne już w okresie, kiedy drzewo wydaje się jeszcze wizualnie zdrowe. Dla drzew źle znoszących cięcia redukcja korony o ok. 80–90% powoduje spadki przyrostu ok. 90%, zatem osłabienie drzew jest bardzo duże i należy liczyć się z tym, że drzewo uschnie w przeciągu kilku lat. Czynnikiem wpływającym wyraźnie na zmiany dynamiki przyrostów rocznych jest rozmiar cięć i wiek drzew. Duży ubytek aparatu asymilacyjnego będący efektem prac w górnej i obwodowej część korony, zwłaszcza w momencie kulminacji przyrostu na grubość (drzewa młodsze), odbija się bardzo wyraźnie na sile żywotnej drzew. Cięcia w tym samym rozmiarze wykonywane na drzewach starszych obejmują również środkowe partie koron czyli strefy, w których nie ma tak dużej masy asymilacyjnej. W takim wypadku obniżenie tendencji wzrostowej nie jest tak wyraźne.

Zobacz więcej...

Pielęgnowanie drzew

żywe tkanki na przekroju pnia drzewa i związany z tym sposób zabezpieczania ran

(Arborystyka, pielęgnowanie drzew), stosowanie impregnatów we fragmentach rany z żywymi tkankami powoduje ich zamieranie. Regeneracja kambium na odkrytych lub uszkodzonych fragmentach tkanek może być zakłócona lub w ogóle zatrzymana w przypadku pokrycia powierzchni uszkodzenia farbą lub pozostawienia jej bez okrycia, ponieważ odsłonięte komórki miękiszu drzewnego są niszczone przez toksyczne składniki farby lub ulegają przesuszeniu. W rezultacie przyrost strefy kambialnej postępuje od dalej położonych stref pnia, co wydłuża proces gojenia. Rozmieszczenie na przekroju poprzecznym pnia żywych i martwych stref jest zatem punktem wyjścia przy ustalaniu sposobu zabezpieczania ran. Na przekroju poprzecznym wyróżnia się korę (korek – felem, miękisz korowy – feloderma, tkanka korkotwórcza – felogen), łyko (floem), kambium (miazga), drewno (biel, twardziel). W części bielastej roślin drzewiastych występuje żywa tkanka – miękisz. U roślin iglastych jest to miękisz promieni rdzeniowych i terminalny, natomiast u liściastych – miękisz promieni rdzeniowych, miękisz przynaczyniowy (w sąsiedztwie dużych naczyń), miękisz terminalny (na granicy słoja rocznego) i miękisz rozproszony (łączniki pomiędzy promieniami rdzeniowymi). Z wiekiem u niektórych gatunków drzew środkowa część pnia zaczyna obumierać i pełnić funkcje mechaniczne. Mówi się wtedy o procesach twardzielowania. Dla gatunków o wyraźnie zabarwionej twardzieli można by zatem stosować dwuskładnikowe zabezpieczanie powierzchni ran.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt