Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

Dział

Ochrona roślin

Ilość znalezionych haseł: 14

Ochrona roślin

kategorie zagrożenia gatunków

(botanika leśna, ochrona roślin), grupy taksonów klasyfikowanych ze względu na stopień ich zagrożenia wyginięciem na stanowiskach naturalnych. Według IUCN (International Union for the Conservation of Nature – Międzynarodowa Unia Ochrony przyrody i jej Zasobów) są to następujące kategorie;1. Wymarłe (extinct) – gatunki, które nie są już znane z występowania w naturze, po powtarzalnych poszukiwaniach na byłych stanowiskach i w innych znanych bądź prawdopodobnych miejscach;2. Silnie zagrożone (andangered) – gatunki zagrożone wyginięciem, których przetrwanie jest bardzo mało prawdopodobne, jeśli nadal działać będą czynniki powodujące spadek liczebności;3. Wysokiego ryzyka (vulnerable) – uważa się za prawdopodobne, że gatunki te w najbliższej przyszłości przemieszcza się do kategorii silnie zagrożonych, jeśli w dalszym ciągu działać będą na nie te same czynniki; 4. Rzadki (rare) – gatunki o małych światowych populacjach, które nie zaliczają się do kategorii silnie zagrożonych czy wysokiego ryzyka, ale będące w obliczu ryzyka;5. Nieokreślone (inderterminate) – gatunki, o których wiadomo, że są silnie zagrożone, wysokiego ryzyka, lub rzadkie, ale nie ma wystarczających informacji, aby określić która kategoria jest odpowiednia.6. Niedostatecznie poznane (insufficiently known) – gatunki, które podejrzewa się, że należa do jednej z powyższych kategorii, ale nie jest to ostatecznie ustalone z powodu braku danych.

Zobacz więcej...

Ochrona roślin

ochrona gatunkowa

(botanika leśna, ochrona roślin), forma ochrony przyrody polegająca na prawnym usankcjonowaniu ochrony dziko rosnących gatunków roślin. W dzisiejszym rozumieniu rozpoczęła się w Europie pod koniec XIX wieku, kiedy to w 1881 roku Szwajcaria, a w 1886 roku Austria wydały zarządzenie dotyczące ochrony szarotki. W II Rzeczpospolitej już w 19919 roku na mocy Rozporządzenia Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego o ochronie niektórych zabytków przyrody (M.P. Rok II, Nr 208) ochroną objęto kilkanaście gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych. Dopiero w 1946 roku wydano pierwsze rozporządzenie o ochronie gatunkowej roślin, w którym objęto ochroną 110 gatunków. Obecnie obowiązuje rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 lipca 32004 roku w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (DzU 2004, nr 168, poz. 1764). W stosunku do gatunków roślin objętych ochroną gatunkową wprowadzono zakazy:- niszczenia ich siedlisk i ostoi, a także dokonywania zmian stosunków wodnych stosowania środków chemicznych, niszczenia ściółki leśnej i gleby w ich ostojach;- zrywania, niszczenia, uszkadzania, zbierania, pozyskiwania do celów gospodarczych, przetrzymywania, posiadania, preparowania i przetwarzania;- zbywania, nabywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny, a także wwożenia i wywożenia przez granicę państwa (żywych, martwych, przetworzonych i spreparowanych, a także ich części i produktów pochodnych.  Ochroną ścisłą objęto w nim 428 gatunków roślin (naczyniowych, mszaków ora glonów), a częściową – 51 gatunków. Do grupy roślin „szczególnej troski”, których ochrona jest ważniejsza od potrzeb gospodarczych, zaliczono 44 gatunki, w większości najbardziej zagrożone w skali Polski. Na liście gatunków roślin objętych ochroną ścisłą zaznaczono 105 taksonów, które wymagają ochrony czynnej. W rozporządzeniu przewidziano możliwość obejmowania niektórych gatunków ochroną strefową.     

Zobacz więcej...

Ochrona roślin

ostoja roślinna

(botanika leśna, ochrona roślin), w ujęciu projektu IPA (Important Platnt Areas) – teren o charakterze naturalnym lub półnaturalnym wyróżniający się wyjątkowym bogactwem botanicznym i/lub stanowiący siedlisko dla wyróżniającego się zestawu rzadkich, zagrożonych i/lub endemicznych gatunków roślinnych i/lub zbiorowisk roślinnych o dużej wartości botanicznej. Słowa „roślina” i „roślinny” obejmują tu swym znaczeniem poza dziko rosnącymi roślinami naczyniowymi, również mszaki i glony makrofityczne, a także grzyby wielkoowocnikowe, porosty i śluzowce. Ostoje roślinne są wyznaczane w ramach projektu IPA wpisanego w Europejską Strategię Ochrony Roślin z 2001 roku (European Plant Conservation Strategy). Celem projektu IPA jest identyfikacja obszarów najważniejszych z punktu widzenia zachowania różnorodności szaty roślinnej kontynentu. Sieć ostoi roślinnych nie konkuruje z żadnym z istniejących formalnie systemów ochrony obszarowej, takich jak krajowa sieć obszarów chronionych  czy sieć Natura 2000. Nie jest też ograniczona ramami politycznymi czy administracyjnymi. Projekt nastawiony jest raczej na identyfikację i opis przy pomocy międzynarodowych kryteriów, obszarów ostojowych mających podstawowe znaczenie dla ochrony flory i roślinności Europy. Co ważne, odwołując się do znanych międzynarodowych standardów (jak obecność gatunków i/lub siedlisk z aneksów do Konwencji Berneńskiej czy Dyrektywy Siedliskowej), sięga zarazem do niewykorzystywanych dotychczas kryteriów, pozwalających na uwzględnienie różnorodności biologicznej o znacznie jednak szerszym znaczeniu. Przy typowaniu ostoi uwzględnia się bowiem różnorodność wszystkich grup roślin i grzybów. Proces typowania ostoi jest  całości przedsięwzięciem krajowym prowadzonym w ramach określonych przez Kryteria IPA. W Polsce wyróżniono 116 ostoi IPA o łącznej powierzchni 2 117 000 ha (6,8% powierzchni kraju).

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt