Dział
Rośliny zielne
Ilość znalezionych haseł: 158
(botanika leśna, rośliny zielne), Petasites – rodzaj z rodziny Asteraceae (złożone, astrowate), który w Polsce jest reprezentowany przez dziko rosnące 4 gatunki, w tym 2 dość często występujące w lasach. Lepiężnik biały [Petasites albus (L.) Gaertn.] – wczesnowiosenna, dwupienna bylina, której silnie owłosione pędy kwiatonośne pojawiają się przed rozwojem liści. Koszyczki z żółtawobiałymi kwiatami, wyłącznie rurkowatymi, zebrane są w nibygronach, początkowo gęstych, później coraz luźniejszych. W miarę rozwoju pędy kwiatonośne rosną i w czasie owocowania osiągają wysokość do 80 cm. Liście odziomkowe są bardzo duże, blaszki średnicy około 40 cm, sercowatonerkowate o brzegu płytkowrębnym i piłkowanym, od spodu białawe, pokryte kutnerem, osadzone na długim ogonku. Gatunek częsty w Karpatach i Sudetach, rzadszy u podnóża gór i bardzo rzadki na nizinach. Występuje przeważnie w zbiorowiskach górskich ziołorośli ze związku Adenostylion alliariae i jest gatunkiem charakterystycznym dla zespołu ziołoroślowego Petasitetum albae, związanego z siedliskami obrzeży potoków oraz miejsc wysięku wody. Bywa też częstym komponentem runa górskich lasów łęgowych. Lepiężnik różowy [Petasites hybridus (L.) Petasites Gaertn.] ma pędy kwiatonośne czerwono nabiegłe, kwiaty różowe lub ciemnopurpurowe i bardzo duże liście, których blaszki dorastają do 1 m średnicy. Jest pospolity w całym kraju i rośnie zwykle nad brzegami rzek oraz strumieni, w lasach i zaroślach łęgowych, a także na innych wilgotnych siedliskach zasobnych w azot, nierzadko antropogenicznych.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Lilium – rodzaj z rodziny Liliaceae (liliowate) liczący około 75 gatunków bylin cebulowych występujących w Eurazji. W Polsce 2 gatunki dziko rosnące, w tym jeden dość częsty w lasach [drugi – lilia bulwkowata (Lilium bulbiferum L.) – bardzo rzadki, notowany współcześnie na kilku górskich stanowiskach). Lilia złotogłów (Lilium martagon L.) – roślina do 150 cm wysokości, o sztywnej łodydze, u dołu ulistnionej wyraźnie skrętolegle, a w części środkowej – prawie okółkowo. Liście o blaszkach podłużnieeliptycznych. Kwiaty w szczytowych, luźnych gronach, jasnopurpurowe lub brudnoczerwonawe, z ciemniejszymi plamkami silnie wygięte ku górze. Gatunek charakterystyczny dla rzędu Fagetalia sylvaticae (żyzne i średnio żyzne lasy liściaste – łęgi, grądy, buczyny i żyzne jedliny, zboczowe lasy lipowo-jaworowe).
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Linaria – rodzaj z rodziny Scrophulariaceae (trędownikowate) reprezentowany w Polsce przez 2 gatunki dziko rosnące. Jeden z nich jest częsty na terenach leśnych [drugi – lnica wonna (Linaria odora (M. Bieb.) Fisch) – występuje tylko na wydmach na wschodnim i środkowym Wybrzeżu Bałtyku]. Lnica pospolita (Linaria vulgaris Miller) – bylina osiągająca wysokość do 40 cm o łodydze pojedynczej lub czasami rozgałęzionej. Liście skrętoległe, lancetowate albo równowąskie, ostre, całobrzegie, siedzące, z 3 wyraźnymi nerwami. Kwiaty w gęstych gronach, grzbieciste, z ostrogą. Korona 2-wargowa, bladożółta. Gardziel i wydęte fałdy wargi dolnej ciemniejsze. Okres kwitnienia – od czerwca do września. Roślina pionierska na siedliskach piaszczystych, zwykle na ugorach, zrębach i na obrzeżach borów sosnowych.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Asperula odorata L. gatunek z rodziny Rubiaceae (marzanowate), obecnie zaliczany do rodzaju Galium (przytulia) jako przytulia wonna [G. odoratum (L.) Scop.]. Jest to bylina z cienkimi pełzającymi kłączami i czworokątnymi łodygami o wysokości do 60 cm. Liście lancetowate lub podłużnie odwrotniejajowate, cienkie, na brzegu i na nerwie szorstkie, są ustawione po 8-10 w regularnych okółkach. Białe kwiaty, o lejkowatej koronie, zebrane w luźne, szczytowe wierzchotki. Gatunek cienioznośny, częsty w lasach bukowych, charakterystyczny dla rzędu Fagetalia sylvaticae.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Melittis – monotypowy (jednogatunkowy) rodzaj z rodziny Lamiaceae (wargowe, jasnotowate). Miodownik melisowaty (Melittis melissophyllum L.) – bylina o krótkim kłączu i prostej, pojedynczej, owłosionej łodydze wysokości do 80 cm. Liście eliptyczne lub jajowate, karbowano-ząbkowane, odstająco owłosione, osadzone na krótkich ogonkach. Kwiaty po 2-6 na szypułkach ustawione w nibyokółkach znajdujących się w kątach środkowych i górnych liści. Korona duża, białożółtawa, z fioletowymi i różowymi plamami. Gatunek ciepłolubny, charakterystyczny dla zbiorowisk świetlistych lasów dębowych z rzędu Quercetalia pubescenti-petraeae.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Pulmonaria – rodzaj z rodziny Boraginaceae (szorstkolistne, ogórecznikowate), liczący 18 gatunków rosnących w Europie i Azji Mniejszej. W Polsce 4 gatunki rodzime, z których 2 często występują w lasach liściastych i są charakterystyczne dla zbiorowisk z rzędu Fagetalia sylvaticae (żyzne i średnio żyzne lasy liściaste – łęgi, grądy, buczyny i żyzne jedliny, zboczowe lasy lipowo-jaworowe). Miodunka ćma (Pulmonaria obscura Dumort.) – wczesnowiosenna bylina o wysokości do 30 cm, z łodygą i liśćmi pokrytymi szczeciniastymi włoskami. Liście odziomkowe, rozwijające się stopniowo i osiągające maksymalne wymiary po kwitnieniu, sercowatojajowate lub jajowatolancetowate. Na pędach kwitnących liście są podłużniejajowate, zbiegające po łodydze. Kwiaty zebrane w dwustronny sierpik (typ kwiatostanu wierzchotkowatego) o lejkowatej, 5-łatkowej koronie, początkowo czerwonej, a następnie purpurowofioletowej i niebieszczejącej. Miodunka plamista (Pulmonaria officinalis L.) wyróżnia się przede wszystkim białoplamistymi liśćmi i jest częstsza w zachodniej części kraju. Ponadto jest uprawiana dla celów leczniczych i niekiedy pojawia się w lasach jako gatunek synantropijny.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Solidago – rodzaj z rodziny Asteraceae (złożone, astrowate), liczący około 100 gatunków, w większości północnoamerykańskich. W Polsce występują 2 gatunki rodzime i 3 obce, trwale zadomowione. Nawłoć pospolita (Solidago virgaurea L.) – bylina kłączowa o łodydze do 100 cm wysokości, ulistnionej skrętolegle, w dole liśćmi na oskrzydlonych ogonkach, eliptycznymi lub jajowatymi, a wyżej – coraz węższymi i o coraz krótszych ogonkach, aż po siedzące. Kwiatostan walcowato lub piramidalnie wiechowaty lub zbliżony do grona. W koszyczku kwiaty brzeżne języczkowate, słupkowe, o barwie żółtej, a wewnętrzne – rurkowate i obupłciowe. Gatunek częsty w świeżych i mieszanych borach sosnowych. W wyższych partiach gór jest spotykana n. alpejska (Solidago alpestris Waldst. et Kit.) o niższym wzroście i większych koszyczkach. Do grupy roślin inwazyjnych należy u nas, pochodząca ze wschodnich rejonów Ameryki Północnej, nawłoć późna (Solidago gigantea Aiton.).
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Dryopteris – rodzaj z rodziny Dryopteridaceae (nerecznicowate) reprezentowany w polskiej florze przez 8 gatunków (w tym jeden wymarły). Do pospolitych roślin leśnych należą 3 gatunki. Nerecznica samcza [Dryopteris filix-mas (L.) Schott] – paproć o grubym, pionowym, kłączu, z którego wyrastają duże, do 150 cm długości, w zarysie lancetowate, podwójnie pierzaste liście tworzące lejkowatą rozetę. Odcinki drugiego rzędu podłużne, na szczycie zaokrąglone, na brzegu ząbkowane. Ogonek krótki, płytko rynienkowaty. Kupki okrągławe, ułożone w dwóch rzędach. Zawijka trwała, nerkowata. Gatunek pospolity w całym kraju, charakterystyczny dla zbiorowisk lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea. Nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana (Vill.) H. P. Fuchs ma liście podwójnie (potrójnie) pierzaste, do 90 cm długości, blaszki w zarysie trójkątnie podłużnie jajowate i odcinki drugiego rzędu podłużne, piłkowanoząbkowane lub piłkowanowrębne, o ząbkach szydlastych albo ostro zakończonych. Ogonek liściowy równy blaszce pod względem długości lub od niej dłuższy, pokryty jasnobrunatnymi, jednolicie zabarwionymi i ostro zakończonymi łuskami. Kupki w dwóch szeregach, zawijka nerkowata, trwała. Paproć pospolita w Polsce, występuje w różnych zbiorowiskach leśnych. Nerecznica szerokolistna [Dryopteris dilatata (Hoffm.) A. Gray], ogólnie podobna do gatunku poprzedniego, jest od niego bardziej okazała (liście 3-4-krotnie pierzaste, do 150 cm długości), a łuski na ogonkach liści ma dwubarwne – brązowe z ciemnobrunatną pręgą po środku. Częsty gatunek w borach sosnowych i świerkowych, rzadszy w lasach liściastych.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Impatiens – rodzaj z rodziny Balsaminaceae (niecierpkowate, balsaminowate) liczący około 850 gatunków występujących w strefie tropikalnej i umiarkowanej półkuli północnej. W polskiej florze jeden rodzimy gatunek i trzy obce, trwale zadomowione, wszystkie – rośliny jednoroczne. Niecierpek pospolity (Impatiens noli-tangere L.) – łodyga wyprostowana, rozgałęziona, o wysokości do 80 cm, soczysta, przezroczysta, nabrzmiała w węzłach, naga i połyskująca. Liście jajowate grubo ząbkowane, cienkie, szybko więdnące po zerwaniu. Kwiaty po 3-5 w kątach liści, zwisające, grzbieciste, żółte, w gardzieli czerwono nakrapiane. Tylna działka z zagiętą ostrogą. Owoc – podłużna torebka – pod wpływem dotyku pękająca 5 odwijającymi się klapami, z których rozrzucane są nasiona. Gatunek siedlisk wilgotnych (łęgowych) charakterystyczny dla rzędu Fagetalia sylvaticae (żyzne i średnio żyzne lasy liściaste – łęgi, grądy, buczyny i żyzne jedliny, zboczowe lasy lipowo-jaworowe). Z gatunków obcych najczęściej są u nas spotykane: niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC), pochodzący ze środkowej i wschodniej Azji (uciekinier z ogrodów botanicznych Europy, powszechnie opanowujący runo lasów liściastych na siedliskach świeżych) oraz uprawiany jako roślina ozdobna i dziczejący w wilgotnych lasach, zwłaszcza nadrzecznych – niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera Royle), którego ojczyzną są Himalaje.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Cypripedium – rodzaj z rodziny Orchidaceae (storczykowate) liczący około 35 gatunków w umiarkowanych strefach klimatycznych półkuli północnej. W Polsce jeden gatunek. Obuwik pospolity (Cypripedium calceolus L.) – bylina o często silnie rozgałęzionym kłączu, pędach wyprostowanych, obłych, pełnych, szorstko owłosionych, barwy zielonej. Liście szerokojajowate do szerokolancetowatych, ostre, lekko łukowato wygięte, na brzegach faliste. Kwiaty pojedyncze lub po 2 lub 3, duże, umieszczone w kątach liściowatych przysadek. Warżka trzewikowata, o krawędziach podwiniętych do wnętrza, cytrynowożółta. Górny zewnętrzny płatek jajowatolancetowaty, czerwonobrunatny, u nasady zielony. Boczne zewnętrzne płatki taśmowate, zwykle skręcone, czerwonobrunatne, u nasady zielone. Roślina rzadka, występująca na rozproszonych stanowiskach w całym kraju. Jest gatunkiem diagnostycznym dla ciepłolubnych buczyn „storczykowych” regionu sudeckiego.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Pteridium – rodzaj z rodziny Dennstaedtiaceae, zaliczany też do rodziny Hypolepidaceae (orlikowate), z jednym przedstawicielem we florze Polski. Orlica pospolita [Pteridium aquilinum (L.) Kuhn.] – wysoka (do 2 m) paproć o rozległych, poziomych kłączach, z których szczytów wyrastają pojedyncze, duże, w zarysie trójkątne, liście osadzone na długich ogonkach. Blaszki potrójnie pierzaste. Odcinki pierwszego rzędu na ogonkach, dolne trójkątne, wyższe lancetowate. Wszystkie odcinki drugiego rzędu lancetowate, pierzastosieczne, a trzeciego rzędu – całobrzegie, siedzące, o szerokiej nasadzie. Nerwy boczne rozgałęzione dychotomicznie, dochodzą do brzegu blaszki. Liście zarodnionośne mają podwinięte brzegi przykrywające kupki rozmieszczone w dwóch szeregach. Zawijki szczątkowe. Jeden z kosmopolitycznych gatunków paproci o największym zasięgu światowym. U nas pospolity w borach sosnowych i świerkowych, kwaśnych dąbrowach, na zrębach i przy brzegach lasu.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Aquilegia – rodzaj z rodziny Ranunculaceae (jaskrowate) liczący około 70 gatunków strefy umiarkowanej półkuli północnej. W Polsce jeden gatunek dziko rosnący. Orlik pospolity (Aquilegia vulgaris L.) – bylina z krótkim kłączem i lekko (czasami gruczołowato) owłosioną, wyprostowaną łodygą, wysokości do 80 cm. Liście odziomkowe długoogonkowe, podwójnie 3-sieczne, o 3-klapowych odcinkach, spodem sinawe. Klapy zaokrąglone na szczycie. Liście łodygowe podobne, lecz mniejsze, na krótszych ogonkach i słabiej wcinane. Kwiaty duże, średnicy do 5 cm, korona 5-ostrogowa, ciemnofioletowa lub niebieska. Roślina występująca w całym kraju (niekiedy zdziczała z ogrodów), zwykle w świetlistych lasach i zaroślach, czasami na zrębach i polanach śródleśnych.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Cirsium – rodzaj z rodziny Asteraceae (złożone, astrowate) reprezentowany w Polsce przez 13 dziko rosnących gatunków. W wilgotnych lasach, głównie w olsach i łęgach jesionowo-olszowych, pospolitymi przedstawicielami tego rodzaju są ostrożeń błotny (Cirsium palustre (L.) Scop.] i ostrożeń warzywny [Cirsium oleraceum (L.) Scop.]. Pierwszy z nich jest rośliną dwuletnią, ma łodygę pokrytą długimi, kolczastymi szczecinkami, liście zbiegające, równowąskolancetowate, pierzastosieczne, o odcinkach 2-3-dzielnych, na brzegach ostro szczeciniastych. Koszyczki skupione po kilka na szczycie łodygi, prawie siedzące. Kwiaty są prupurowoliliowe, wszystkie rurkowate. Ostrożeń warzywny jest rośliną wieloletnią, o nagiej łodydze i lirowato pierzastodzielnych, grubo ząbkowanych liściach, z obu stron zielonych. Kwiaty zielonkawożółte lub jasnożółte, zebrane w koszyczki otoczone liśćmi.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Anthericum – rodzaj z rodziny Anthericaceae (pajęcznicowate), zaliczany także do rodziny Liliacae (liliowate), reprezentowany w Polsce przez 2 dziko rosnące gatunki bylin. Pajęcznica gałęzista (Anthericum ramosum L.) osiąga wysokość do 100 cm, ma rozgałęzioną łodygę, równowąskie, rynienkowate liście odziomkowe oraz białe kwiaty zebrane w rozpierzchłych wiechach. Jest częstym gatunkiem w ciepłolubnych zbiorowiskach okrajkowych ze związku Geranion sanguinei. Występuje także w widnych lasach liściastych, borach sosnowych i mieszanych. Pajęcznica liliowata (A. liliago L.) jest rośliną niższą (do 60 cm), a jej kwiaty są zebrane w grona. Jej nieliczne stanowiska w Polsce znajdują się w rejonie dolnej Odry. Występuje w miejscach ciepłych, suchych i dobrze nasłonecznionych, przeważnie w zbiorowiskach muraw kserotermicznych, rzadziej w widnych lasach.
Zobacz więcej...
(botanika leśna, rośliny zielne), Polypodium – rodzaj z rodziny Polypodiaceae (paprotkowate) reprezentowany w Polsce przez jeden gatunek. Paprotka zwyczajna (Polypodium vulgare L.) – paproć o czołgającym się kłączu, pokrytym brunatnymi, wąskimi łuskami, z którego wyrastają liście wyraźnie oddalone od siebie. Blaszki są skórzaste, zimotrwałe, lancetowato wydłużone, pojedynczo pierzaste o całobrzegich odcinkach. Kupki zarodnionośne kuliste, bez zawijek. Roślina dość częsta na niżu i w górach, występuje przeważnie w lasach liściastych, zwykle na zboczach, np. jarów i wąwozów, także na skałach, a niekiedy na pniach starych drzew.
Zobacz więcej...
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 »
Wszystkich stron: 11
