Dział
Geomatyka
Ilość znalezionych haseł: 682
(geodezja), część powierzchni ziemi, stanowiąca odrębny przedmiot własności (nieruchomość) - wraz ze wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi (w tym właściwościami), które nie mogą być od tej powierzchni ziemi odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego, z odpowiednim zastrzeżeniem co do pożytków naturalnych; za części składowe gruntu uznaje się wszelkie prawa, związane z jego własnością; w granicach, określonych przez społeczno – gospodarcze przeznaczenie gruntu jego własność rozciąga się na przestrzeń nad i pod gruntem (nad i pod powierzchni ziemi), z zastrzeżeniem przepisów odnoszących się do prawa do wód; części składowe gruntu nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. W takim rozumieniu grunt, związany z gospodarką leśną, składa się z leśnych zasobów naturalnych, innych materialnych oraz niematerialnych składników majątkowych służących gospodarce leśnej, wchodzących w skład powierzchni ziemi oraz w skład określonej przestrzeni nad i pod powierzchnię ziemi. Uwzględniając przeznaczenie gruntu w kontekście trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, oraz w kontekście ochrony przyrody - zasada racjonalnego ustawodawcy nakazuje przyjąć, że własność Skarbu Państwa do gruntów, związanych z gospodarką leśną, rozciąga się na przestrzeń ograniczoną z jednej strony zasięgiem najwyżej położonych wierzchołków drzew lub innej roślinności leśnej, chyba że grunt, obejmujący las, jest pozbawiony (w tym przejściowo) roślinności leśnej, a z drugiej strony – ustalaną w toku urządzania lasu - głębokością zasięgu, ekosystemowo istotnego, oddziaływania skały macierzystej na inne składniki abiotycznej oraz biotycznej części leśnych zasobów naturalnych. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa definicję gruntu wypełnia cały teren, stanowiący własność Skarbu Państwa, będący w zarządzie danego nadleśniczego. W praktyce geodezyjno – prawnej oraz w postępowaniu księgowo – wieczystym podstawową terytorialną jednostką gruntu, wyodrębnianą z punktu widzenia prawa własności, jest działka ewidencyjna. Na terenach, pozostających we władaniu Lasów Państwowych, rolę działki ewidencyjnej pełni na ogół oddział leśny, choć nie ma przeszkód prawnych, aby był to obręb leśny czy określony kompleks lasów, a nawet cały teren w zarządzie nadleśnictwa, jeśli nie jest on poprzedzielany terenami w innym władaniu. Biorąc powyższe pod uwagę – o częściach składowych gruntu można mówić w dwóch znaczeniach: jako o wyodrębnionym przestrzennie fragmencie nieruchomości gruntowej (fragmencie działki ewidencyjnej) lub o poszczególnych składnikach wchodzących w skład danej nieruchomości (w skład danej działki ewidencyjnej lub jej wyodrębnionej części). Przykładem części składowej gruntu jako fragmentu działki ewidencyjnej, wyodrębnianego przestrzennie ze względu na kryteria celowości oraz gospodarności, jest wydzielenie leśne. Można mówić o różnych składnikach gruntu, związanego z gospodarką leśną, rozpatrywanego jako powierzchnia działki ewidencyjnej (lub powierzchnia fragmentu działki ewidencyjnej) wraz z odpowiednią przestrzenią, położoną nad i pod tą powierzchnią. Podział podstawowy – to podział na składniki materialne oraz niematerialne (np. właściwości powierzchni gruntu wraz ze związaną z nią przestrzenią ). Do materialnych części składowych gruntu należy przede wszystkim roślinność leśna, ale także inne organizmy roślinne, zajmujące w/w przestrzeń, oraz zwierzęta (wszelkie organizmy zwierzęce), grzyby, bakterie, organizmy bakteriopodobne, sinice, wirusy, nieożywiona materia organiczna i materia nieorganiczna ( substancje mineralne) - stale lub przez określony czas występujące w w/w przestrzeni. W skład części składowych gruntu wchodzą też wszelkie naniesienia gruntowe, będące wytworem rąk ludzkich, nie należące do leśnych zasobów naturalnych. Według ustawy o lasach – lasem jest grunt pokryty roślinnością leśną, przejściowo pozbawiony roślinności leśnej lub trwale pozbawiony roślinności leśnej (odpowiednio urządzony lub pokryty określonymi naniesieniami). W znaczeniu rozszerzającym – lasem jest zatem po prostu grunt, związany z gospodarką leśną, w rozumieniu powyższej definicji (las w rozumieniu rozszerzonym = grunt, związany z gospodarką leśną,). Jeśli na definicję lasu spojrzeć w znaczeniu zawężającym (las w rozumieniu zawężonym = powierzchnia gruntu z roślinnością leśną /także przejściowo lub trwale pozbawiona roślinności leśnej/) – to grunt, związany z gospodarką leśną, obejmuje las (grunty, obejmujące lasy), inne elementy leśnych zasobów naturalnych oraz składniki majątkowe ( materialne oraz niematerialne), nie należące do leśnych zasobów naturalnych, związane z daną powierzchnią gruntu (grunt, związany z gospodarką leśną = las w rozumieniu zawężającym + inne elementy leśnych zasobów naturalnych + materialne oraz niematerialne składniki majątkowe, związane z daną powierzchnią gruntu, nie wchodzące w skład leśnych zasobów naturalnych).Konrad Tomaszewski. Prototyp Encyklopedii leśnej. Materiał niepublikowany.
(geodezja), nazwa występująca w ewidencji gruntów i odnosząca się do ziemi użytkowanej na potrzeby rolnictwa i leśnictwa.Krzysztof Okła
Zobacz więcej...
(geodezja), grunty, stanowiące odrębne działki ewidencyjne lub odrębne wydzielenia leśne, pokryte wodami powierzchniowymi lub zajęte przez urządzenia wodne, nie będące urządzeniami wodnomelioracyjnymi:a) położone wśród gruntów, obejmujących lasy,b) nie stanowiące części składowej leśnej infrastruktury wodnomelioracyjnej, ani części składowej gruntu, obejmującego lasy,c) pozostające w istotnym związku ekosystemowym, o charakterze sprzężenia zwrotnego, z gruntami, obejmującymi lasy (lub potrzebne do realizacji przez LP uprawnionej działalności poza ramami zwykłego zarządu, np. do prowadzenia gospodarki rybackiej).W uzupełnieniu powyższej definicji należy podnieść, że obecnie status gruntów pod wodami powierzchniowymi ( także status wód podziemnych) jest bardzo złożony, a do pewnego stopnia – niedookreślony. Zacząć należy od tego, że kodeks cywilny, w części odnoszącej się do rzeczy, a tym samym do gruntu jako szczególnego przypadku rzeczy, określił wprost lub pośrednio, że poszczególne części składowe gruntu nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych; ponadto w granicach, określonych przez społeczno – gospodarcze przeznaczenie gruntu, jego własność rozciąga się na przestrzeń nad i pod gruntem (nad i pod powierzchnią ziemi), z zastrzeżeniem, że zasady tej nie można stosować w sposób uchybiający przepisom regulującym prawo do wód. Z kolei norma art. 4. ustawy o lasach, rozpatrywana łącznie z innymi uregulowaniami tego aktu prawnego, upoważnia do stwierdzenia, że Lasom Państwowym przypada uprawnienie do zarządu, w tym gospodarowania, nie tylko lasami, lecz również innymi gruntami oraz nieruchomościami, nie będącymi gruntami. Z art. 3 pkt.2. ustawy o lasach można wywieść, że właściwością Lasów Państwowych jest bez wątpienia sprawowanie zarządu lasami jako gruntami, związanymi z gospodarką leśną, zajętymi przez urządzenia melioracji wodnych. W ujęciu historycznym gospodarzom lasów państwowych przysługiwało nie tylko gospodarowanie wodami w urządzeniach melioracyjnych. Mogli bowiem oni również władać (art. 2 ust. 1 ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym /p. g. l./) państwowymi gruntami nieleśnymi, położonymi wśród lasów oraz wśród gruntów leśnych, w tym: gruntami ornymi, łąkami, pastwiskami, torfowiskami, wodami - przekazanymi z majątku Skarbu Państwa na rzecz przedsiębiorstw lasów państwowych przez Ministra Leśnictwa w zarząd i użytkowanie na podstawie art. 29 ustawy o p. g. l , jeżeli przemawiała za tym celowość gospodarcza, albo jeżeli grunty te stanowiły enklawy lub półenklawy. Do czasu wejścia w życie w roku 2001 ustawy prawo wodne – żadne przepisy nie sprzeciwiły się w/w regulacjom ustawy o p. g. l., ani nie zawierały unormowań odmiennych. Uprawniona jest zatem teza, że na podstawie art. 75. i art. 76. ustawy o lasach, w związku z odpowiednimi unormowaniami ustawy o p. g. l. oraz w związku z w/w art. 4 ustawy o lasach, Lasy Państwowe w ramach następstwa prawnego „odziedziczyły” po okręgowych zarządach lasów państwowych prawo do władania śródleśnymi zasobami wodnymi oraz gruntami, pokrytymi wodami powierzchniowymi. Ponadto Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe odziedziczyło ( art. 22. ust.1.ustawy o p. g. l) uprawnienie do czynności gospodarczo – leśnych o charakterze robót budowlano – montażowych, obejmujących m.in. meliorację gruntów leśnych i nieleśnych oraz zabudowę potoków górskich. Ustawa prawo wodne (Dz. U. z 2001r. Nr 115, poz. 1229,Nr 154, poz. 1803, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 130, poz. 1112, Nr 233, poz. 1957, Nr 238, poz.2022, z 2003 r. Nr 80,poz. 717, Nr 165, poz.1592, Nr 190, poz.1865, Nr 228, poz.2259.) w sposób zasadniczy zmieniła ten stan rzeczy, gdyż Lasy Państwowe w określonym zakresie utraciły prawo do władania zasobami wodnymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa. Jest oczywiste, że z jednej strony nie sposób prowadzić trwale zrównoważonej gospodarki leśnej bez możliwości odpowiedniego jej zintegrowania z zarządzaniem (gospodarowaniem) zasobami wodnymi, położonymi wśród gruntów, będących lasami, a tym bardziej bez racjonalnego gospodarowania wodami, stanowiącymi wprost część składową gruntu, będącego lasem. Z drugiej strony bez realizowania przez las jego świadczeń niematerialnych, w tym świadczeń odpowiednio modyfikowanych (wzmacnianych) metodami gospodarki leśnej, nie sposób wypełniać funkcji celu gospodarowania wodami, do których według prawa wodnego należy:• zapewnienie odpowiedniej ilości oraz jakości wody dla ludności,• ochrona zasobów wodnych przed zanieczyszczeniami,• ochrona zasobów wodnych przed niewłaściwą oraz nadmierną eksploatacją,• utrzymanie lub poprawa stanu ekosystemów wodnych i od wody zależnych,• ochrona przed powodzią oraz suszą,• zapewnienie wody na potrzeby rolnictwa oraz przemysłu,• zaspokojenie potrzeb związanych z turystyką , sportem oraz rekreacją,• tworzenie warunków do energetycznego, transportowego oraz rybackiego wykorzystania wód.Z prawa wodnego można wyprowadzić następującą klasyfikację wód z punktu widzenia miejsca występowania oraz ich właściwości:a) wody morskie, w tym wody morza terytorialnego i morskie wody wewnętrzne,b) wody śródlądowe powierzchniowe - płynące• płynące w ciekach naturalnych (tj. rzekami, strugami, strumieniami i innymi naturalnymi korytami),• płynące w kanałach,• znajdujące się w źródłach, w których cieki biorą początek,• wody w jeziorach o ciągłym dopływie lub odpływie powierzchniowym,• wody w innych zbiornikach naturalnych o ciągłym odpływie lub odpływie powierzchniowym,• wody w zbiornikach sztucznych usytuowanych na wodach płynących,- stojące• w jeziorach, nie mających ciągłego dopływu lub odpływu powierzchniowego,• w innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych z ciekami wodnymi.c) śródlądowe wody podziemne, t.j. wody występujące pod powierzchnią ziemi w wolnych przestrzeniach skał skorupy ziemskiej, tworzące, w zależności od głębokości występowania wody, przypowierzchniowe oraz głębsze użytkowe poziomy wodonośne.Dla ścisłości należy zaznaczyć, że wody w jeziorach oraz innych zbiornikach naturalnych z ciągłymi dopływami lub/oraz odpływami powierzchniowymi oraz w zbiornikach sztucznych, usytuowanych na wodach płynących, nie zostały w prawie wodnym określone bezpośrednio jako wody płynące; w prawie wodnym została natomiast zawarta regulacja, że do tych wód stosuje się przepisy, dotyczące wód płynących .Biorąc pod uwagę regulacje kodeksu cywilnego, definicję gruntu w szerokim tego słowa znaczeniu oraz jego części składowych, a także uwzględniając w/w klasyfikację wód, zawartą w prawie wodnym – można przyjąć następujący podział wód, pokrywających grunt lub znajdującą się pod powierzchnią gruntu - gruntu, obejmującego las, albo gruntu ekosystemowo związanego z gruntem, obejmującym las:a) woda w obrębie wydzielenia leśnego, obejmującego grunt, pokryty roślinnością leśną lub przejściowo pozbawiony roślinności leśnej, b) woda w obrębie wydzielenia leśnego, obejmującego grunt, związany z gospodarką leśną :c) woda, pokrywająca lub znajdująca się w przestrzeni gruntu, stanowiącego odrębną działkę ewidencyjną lub odrębne wydzielenie leśneStosunkowo oczywisty jest status prawny wód, o których mowa powyżej w lit. a) i lit. b). Wody te, stanowiąc część składową gruntu, obejmującego las, znajdują się we władaniu gospodarzy lasu, z zastrzeżeniem oczywiście wód głębinowych enumeratywnie określonych przez system prawa wodnego z punktu widzenia władającego (wykonującego zarząd wodami głębinowymi). Wody, wymienione w lit. a) i lit. b) są po prostu częścią składową lasu w szerokim tego słowa znaczeniu. Wynika to z przeprowadzonego poniżej wywodu, wymagającego poprzedzenia przywołaniem klasyfikacji wód z punktu widzenia uprawnień właścicielskich oraz klasyfikacji mienia, związanego z gospodarowaniem wodami.Prawo wodne określiło (wprost lub pośrednio) następujący podział wód z punktu widzenia ich własności oraz organów (jednostek organizacyjnych), którym przypadają uprawnienia właścicielskie do wód:a) wody publiczne- wody publiczne stanowiące własność Skarbu Państwa,• wody publiczne, prawa właścicielskie do których wykonuje minister właściwy w sprawach gospodarki morskiej (wody morza terytorialnego, morskie wody wewnętrzne wraz z Zatoką Gdańską ),• wody publiczne, prawa właścicielskie do których wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (przede wszystkim wody podziemne, wody graniczne, śródlądowe drogi morskie, wody płynące w ciekach naturalnych, których ujście charakteryzuje się przepływem na poziomie co najmniej 2 .3 m3/sec, wody w jeziorach oraz sztucznych zbiornikach wodnych, przez które przepływają wody w ciekach naturalnych o w/w charakterystyce przepływu u ujścia, inne wody istotne dla kształtowania zasobów wodnych oraz istotne z punktu widzenia ochrony przeciwpowodziowej), • wody publiczne, prawa właścicielskie do których wykonuje dyrektor parku narodowego (wody Skarbu Państwa w granicach parku narodowego),• wody publiczne, prawa właścicielskie do których wykonuje marszałek województwa, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej (pozostałe wody publiczne własności Skarbu Państwa, co do których prawa właścicielskie nie przypadają ministrowi właściwemu w sprawach gospodarki morskiej, Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz dyrektorowi parku narodowego).- wody publiczne stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego.b) wody niepubliczne- wody niepubliczne osób prawnych (innych niż Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego),- wody niepubliczne osób fizycznych. Z prawa wodnego wynika, że wodami niepublicznym mogą być wyłącznie:a) wody stojące, znajdujące się w jeziorach,,b) wody stojące, znajdujące się w innych naturalnych zbiornikach wodnych,c) wody, znajdujące się w rowach -o ile grunt pod w/w wodami jeziornymi lub wodami w innych naturalnych zbiornikach wodnych albo pokryty w/w rowami stanowi własność niepubliczną (osób fizycznych lub prawnych).Z prawa wodnego można też wyprowadzić następującą klasyfikację mienia, związanego z gospodarowania wodami:a) WODY (zasoby wodne), rozpatrywane łącznie ze wszelkimi organizmami, żyjącymi w wodzie, oraz łącznie z majątkowymi uprawnieniami właścicielskimi do tych wód;b) GRUNTY pod wodami powierzchniowymi (wraz z majątkowymi uprawnieniami właścicielskimi do tych gruntów);c) URZĄDZENIA WODNE (urządzenia służące kształtowaniu i korzystaniu z zasobów wodnych) wraz z majątkowymi uprawnieniami właścicielskimi do tycz urządzeń - budowle• budowle piętrzące,• budowle upustowe,• budowle przeciwpowodziowe,• kanały,• rowy- obiekty zbiorników oraz stopni wodnych,- stawy,- obiekty do ujmowania wody,• obiekty do ujmowania wody powierzchniowej,• obiekty do ujmowania wody głębinowej,- obiekty energetyki wodnej,- wyloty urządzeń kanalizacyjnych służących do wprowadzania ścieków do wód,- stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych,- mury oporowe, bulwary, nabrzeża, pomosty, przystanie, kąpieliska,- stałe urządzenia służącego do dokonywania przewozów między brzegami,- traktowane przez przepisy prawa wodnego na równi z urządzeniami wodnymi• określone urządzenia pomiarowe,• urządzenia melioracyjne nie zaliczone do urządzeń wodnych,• prowadzące przez wody oraz wały przeciwpowodziowe obiekty mostowe,• prowadzące przez wody rurociągi, linie energetyczne i telekomunikacyjne,• prowadzące przez wody inne urządzenia,• obiekty budowlane w wodach oraz na obszarach bezpośrednio zagrożonych powodzią.d) WODA zgromadzona w urządzeniach wodnych.W prawie wodnym nazwano oraz określono z punktu widzenia prawa własności i uprawnień właścicielskich wodę morza terytorialnego, morską wodę wewnętrzną, wodę podziemną oraz wodę śródlądową powierzchniową. Należy podnieść, że przepisy ustawy w ograniczonym zakresie odnoszą się do wód morskich. W prawie wodnym tylko mimochodem mówi się o wodach, występujących w urządzeniach wodnych. Materią prawa wodnego jest gospodarowanie wodami morskimi, podziemnymi oraz śródlądowymi o charakterze powierzchniowym, a także wodami zgromadzonymi w urządzeniach wodnych. Prawo wodne nie dotyczy zatem stricte wód, retencjonowanych przez gleby, skały macierzyste oraz inne nieożywione elementy leśnego środowiska przyrodniczego - w ramach ich pojemności wodnych (wody takie nie tworzą przecież zbiorników wód podziemnych). Prawo wodne nie dotyczy też wody atmosferycznej, w tym docierającej do gruntu w formie opadów atmosferycznych, chociaż fragmentarycznie zajmuje się gospodarowaniem wodami okresowymi (okresowo znajdującymi się na powierzchni gruntu w związku z opadami atmosferycznymi), np. wodami, podlegającymi spływowi po powierzchni ziemi po wystąpieniu opadów atmosferycznych lub tajenia śniegu. Prawo wodne nie obejmuje również gospodarowania wodami, znajdującymi na oraz w ożywionych elementach środowiska. Prawo wodne spod swojej jurysdykcji wyłącza wreszcie wody, gromadzone za pomocą urządzeń oraz instalacji technicznych nie będących urządzeniami wodnymi w rozumieniu prawa wodnego. W tym kontekście spod jurysdykcji prawa wodnego wyłączone jest gospodarowanie wodami w sieci wodociągowej, w sieci kanalizacyjnych, a także innych specjalnych urządzeniach technicznych, nie będących urządzeniami wodnymi. Z drugiej jednak strony prawo wodne objęło swoją regulacją sprawy, związane z (używaniem) korzystaniem z wody, która w rozumieniu prawa wodnego nie do końca wypełnia definicję wody morskiej, podziemnej, śródlądowej o charakterze powierzchniowym czy wody zgromadzonej w urządzeniach wodnych, albo sprawy, które nie do końca kojarzą się z gospodarowaniem zasobami wodnymi. Nie może ulegać najmniejszej wątpliwości, że woda, stanowiąca część składową wydzielenia leśnego, obejmującego grunt, będący w zarządzie Lasów Państwowych, pokryty roślinnością leśną (lub przejściowo pozbawiony roślinności leśnej), musi stanowić przedmiot zarządu, sprawowanego np. przez nadleśniczego. Woda ta stanowi nierozerwalną część składową tego gruntu, a z tej przyczyny nie może być przedmiotem odrębnych praw rzeczowych. W świetle kodeksu cywilnego - sprawowanie zarządu nie jest niczym innym aniżeli dzierżeniem. Prawo do dzierżenia mieści się w grupie praw rzeczowych, związanych z posiadaniem. Prawo do dzierżenia jest więc szczególnym przypadkiem prawa rzeczowego. Prawo do zarządu wodą w wydzieleniu leśnym, obejmującym las jako grunt, pokryty roślinnością leśną lub przejściowo pozbawiony roślinności leśnej, musi przypadać temu, komu przypada prawo do władania danym wydzieleniem. Woda ta nie podlega zasadniczo jurysdykcji prawa wodnego, o ile wydzielenie leśne, obejmujące las, zostało prawidłowo ustalone. Z tych samych powodów Lasom Państwowym powinno przypadać prawo do zarządu gruntami Skarbu Państwa, pokrytymi urządzeniami śródleśnych melioracji wodnych (w tym urządzeniami, tworzącymi element małej retencji śródleśnej ), oraz wodami, znajdującymi się w tych urządzeniach. Zgodnie z ustawą o lasach grunty, pokryte takimi urządzeniami są oczywiście lasami. Urządzenia melioracji wodnych na tych gruntach oraz woda, znajdująca się w tych urządzeniach, stanowi część składową tych lasów, a przez to zarząd nad tymi częściami składowymi lasu powinien przypadać Lasom Państwowym. Należy jednak wyraźnie podnieść, że powstawanie, utrzymanie oraz korzystanie z gruntów, pokrytych urządzeniami wodnymi, a także korzystanie z wód w tych urządzeniach, powinno następować z uwzględnieniem regulacji prawa wodnego (honorowanie władztwa imperialnego, respektowanie wymaganych zezwoleń, pozwoleń oraz zgód, ponoszenie ciężarów finansowych). Istotny problem stwarza natomiast jednoznaczna identyfikacja statusu prawnego gruntów śródleśnych, pokrytych wodami powierzchniowymi, jeżeli grunty te są trwale pozbawione roślinności leśnej, nie są pokryte urządzeniami wodnomelioracyjnymi, lecz stanowią odrębne działki ewidencyjne lub wyodrębnione wydzielenia leśne. Kontynuowanie rozważań na ten temat wymaga omówienia imperialnych uprawnień do zasobów wodnych. Imperium w gospodarowaniu zasobami wodnymi oznacza zakres – prawem określonej – władzy reglamentacyjnej (decyzyjnej) organów administracji publicznej w gospodarowaniu zasobami wodnymi. Analizując prawo wodne, należy zauważyć, że organami administracji rządowej (innymi organami administracji publicznej) właściwymi w sprawach gospodarowania wodami są w szczególności:a) Rada Ministrów – m.in. w takim zakresie, w jakim w prawie wodnym została zobowiązana do wydania aktów prawnych, dotyczących gospodarowania zasobami wodnymi, b) Minister właściwy w sprawach gospodarki wodnej, do którego zadań należy m.in.:- wydawanie na podstawie prawa wodnego szeregu aktów reglamentacji prawnej (z zachowaniem w niektórych przypadkach obowiązku współdziałania z innymi ministrami),- nadzorowanie Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej,- działanie w porozumieniu z ministrem właściwym w sprawach Skarbu Państwa przy zbywaniu gruntów pod śródlądowymi powierzchniowymi wodami stojącymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa,- sporządzanie – zatwierdzanego przez Radę Ministrów - krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych, którego integralną część stanowi wykaz aglomeracji, o których mowa w ust. 1, oraz wykaz niezbędnych przedsięwzięć w zakresie budowy i modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków komunalnych,- przedkładanie Radzie Ministrów oraz parlamentowi informacji oraz sprawozdań w zakresie gospodarowania zasobami wodnymi – stosownie do wymogów prawa wodnego,c) Minister właściwy do sprawa Skarbu Państwa, do którego zadań należy decydowanie o zbywaniu gruntów pod śródlądowymi powierzchniowymi wodami stojącymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa., d) Ministrowie właściwi do spraw zdrowia, środowiska oraz gospodarki morskiej – w zakresie stanowienia aktów prawnych, określonych w prawie wodnym,e) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (centralny organ administracji rządowej), do którego zadań m.in. należy pełnienie funkcji organu wyższego stopnia w rozumieniu k. p. a. w stosunku do wojewodów oraz dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej (w sprawach określonych przez prawo wodne),f) Wojewoda, do którego zadań należy m.in.:- dokonywanie co 4 lata, za pomocą wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, oceny stopnia eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych, morskich wód wewnętrznych i wód przybrzeżnych, - dokonywanie – w ramach państwowego monitoringu środowiska , za pomocą wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska – oceny jakości wód powierzchniowych i podziemnych ,- wydawanie decyzji ustalających linię brzegową dla wód granicznych oraz śródlądowych dróg wodnych,- rozpatrywanie odwołań od decyzji starostów, wydawanych na podstawie prawa wodnego w związku z realizowaniem przez nich zadań administracji rządowej, dotyczących gospodarowania zasobami wodnymi,- rozpatrywanie odwołań od decyzji starostów, realizujących kompetencję organu właściwego do wydawania pozwoleń wodnoprawnych,g) Wojewoda, będący organem, właściwym m.in. do wydawania pozwoleń wodnoprawnych, do którego uprawnień należy np.:- wydawanie decyzji, ustalającej koszty do ponoszenia przez zakład korzystający z wód, związane z utrzymaniem śródlądowych wód powierzchniowych,- wydawanie decyzji określając podział kosztów utrzymania tworzących brzeg wody budowli lub murów nie będących urządzeniami wodnymi ( podział między właścicielami budowli lub murów a innymi osobami lub jednostkami), - wydawanie decyzji wyznaczającej strefę ochrony ujęcia wody, gdy prawo wodne przyzwala na ustalenie w ramach tej strefy wyłącznie terenu ochrony bezpośredniej (decyzja wydawana na koszt właściciela ujęcia),- wydawanie decyzji w sprawie ustalenia i podziału (między prowadzącym n/w prace a właścicielem urządzeń wodnych) kosztów rozbudowy lub przebudowych urządzeń wodnych oraz kosztów ( niezbędnego w związku z n/w pracami) ograniczenia lub cofnięcia pozwoleń wodnoprawnych, posiadanych przez inny zakład - w związku z pracami w zakresie: regulacji koryt cieków naturalnych, zabudowy potoków górskich, kształtowania nowych koryt cieków naturalnych, wykonywania polderów przeciwpowodziowych, h) Dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, do którego – jako organu administracji rządowej niezespolonej – należy m.in.:- opracowywanie – dla określonych w prawie wodnym obszarów - programów działań, mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolnych ,- ustanawianie w drodze rozporządzenia stref ochrony ujęć wodnych, obejmujących teren ochrony bezpośredniej i teren ochrony pośredniej - na wniosek (szczegółowo określony w prawie wodnym) i koszt właściciela ujęcia wody, ze wskazaniem zakazów, nakazów, ograniczeń oraz obszarów, na których obowiązują, stosownie do przepisów art. 52-57 prawa wodnego,- ustanawianie w drodze rozporządzenia, na podstawie planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych ze wskazaniem zakazów, nakazów lub ograniczeń oraz obszarów, na których one obowiązują,- określanie w drodze aktu prawa miejscowego wód powierzchniowych i podziemnych, wrażliwych na zanieczyszczenia środkami azotu ze źródeł rolniczych, oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczać,- oddawanie w użytkowanie obwodów rybackich, obejmujących publiczne powierzchniowe, śródlądowych wody płynące (z uwzględnieniem konkursu ofert, warunku przedłożenia pozytywnie zaopiniowanego operatu rybackiego, zawierania umowy w sprawie oddania obwodu rybackiego w użytkowanie za opłatą roczną z odpowiednim uwzględnieniem kodeksu cywilnego),- wydawanie decyzji zwalniającej od zakazu gromadzenia na obszarze bezpośredniego zagrożenia powodzią ścieków, a także innych materiałów, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, jeżeli wystąpi istotna potrzeba ekonomiczna lub społeczna, a zwolnienie to nie spowoduje zagrożenia dla jakości wód w przypadku wystąpienia powodzi,- katalogowanie decyzji starosty, wyznaczających strefy ochrony ujęć wody, obejmujących wyłącznie tereny ochrony bezpośrednieji) Właściwe terytorialnie organy administracji morskiej, do których zadań m.in. należy wydawanie decyzji ustalających linię brzegu morskich wód wewnętrznych,j) Organy jednostek samorządu terytorialnego, w tym:- starostowie, realizujący - określone w prawie wodnym - zadania z zakresu administracji rządowej, obejmujące m.in. wydawanie decyzji, ustalającej linie brzegową dla wód nie będących morskimi wodami wewnętrznymi, wodami granicznymi oraz śródlądowymi drogami wodnymi,- starostowie, realizujący – określone w prawie wodnym – zadania organu właściwego do wydawania pozwoleń wodnoprawnych, obejmujące m.in.:• wydawanie decyzji, ustalającej koszty do ponoszenia przez zakład korzystający z wód, związane z utrzymaniem śródlądowych wód powierzchniowych, • wydawanie decyzji określając podział kosztów utrzymania tworzących brzeg wody budowli lub murów niebędących urządzeniami wodnymi ( podział między właścicielami budowli lub murów a innymi osobami lub jednostkami), • wydawanie decyzji wyznaczającej strefę ochrony ujęcia wody, gdy prawo wodne przyzwala na ustalenie w ramach tej strefy wyłącznie terenu ochrony bezpośredniej (decyzja wydawana na koszt właściciela ujęcia),• wydawanie decyzji w sprawie ustalenia i podziału (między prowadzącym n/w prace a właścicielem urządzeń wodnych) kosztów rozbudowy lub przebudowych urządzeń wodnych oraz kosztów ( niezbędnego w związku z n/w pracami) ograniczenia lub cofnięcia pozwoleń wodnoprawnych, posiadanych przez inny zakład - w związku z pracami w zakresie: regulacji koryt cieków naturalnych, zabudowy potoków górskich, kształtowania nowych koryt cieków naturalnych, wykonywania polderów przeciwpowodziowych,- rada powiatu, uprawniona do podejmowania uchwał wprowadzających powszechne korzystanie z niepublicznych wód powierzchniowych w zakresie wydobywania kamieni, żwiru, piasku oraz innych materiałów – w celu:• zaspokojenia niezbędnych potrzeb społecznych,• zaspokojenia potrzeb osobistych ludności,• zaspokojenia potrzeb gospodarstwa domowego lub rolniczego- rada gminy, mająca m.in. uprawnienie do wyznaczania w drodze uchwały rady gminy miejsc, w których za zgodą właściciela śródlądowych powierzchniowych wód publicznych może następować w ramach powszechnego korzystania z wody wydobywanie kamieni, żwiru, piasku oraz innych materiałów, - wójt (burmistrz, prezydent miasta), mający uprawnienia do podejmowania decyzji wyznaczającej części nieruchomości, przyległej do wód, objętych powszechnym korzystaniem, zapewniające dostęp do tych wód w sposób, umożliwiający to korzystanie; wydawania decyzji nakazującej właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub nakazującej wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom, jeżeli spowodowane przez właściciela zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie; podejmowania – na wniosek umawiających się właścicieli gruntów - decyzji zatwierdzającej ugodę w sprawie zmiany stanu wody na gruncie, o której mowa w art. 29 ust.1 pkt.10 prawa wodnegoUprawnienia imperialne do wód – to jedna sprawa, zaś uprawnienia do faktycznego władania tymi wodami ( gospodarowania tymi wodami) – to sprawa druga.Z art. 217. ust.1. prawa wodnego („Z dniem wejścia w życie ustawy stanowiące własność Skarbu Państwa wody oraz grunty pokryte tymi wodami, przechodzą w trwały zarząd odpowiednio - urzędów morskich, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, parków narodowych, stosownie do art. 11 ust. 1 pkt.1-3.” ) wynika, że prawo do dzierżenia w formie trwałego zarządu wodami środowymi przypadło zasadniczo regionalnym zarządom gospodarki wodnej oraz parkom narodowym.Jednocześnie z powołanego w art.217 ust.1 prawa wodnego artykułu 11. należy wywieść, że wyżej wymienionym jednostkom nie przypadło prawo do władania w formie trwałego zarządu wodami Skarbu Państwa, w stosunku do których prawa właścicielskie przypadają marszałkowi województwa (wykonującemu zadania administracji rządowej):Art. 11.1. Prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa, z zastrzeżeniem art. 13, wykonują: 1) minister właściwy do spraw gospodarki morskiej - w stosunku do wód morza terytorialnego oraz morskich wód wewnętrznych wraz z wodami Zatoki Gdańskiej, 2) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej - w stosunku do wód istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej, w szczególności wód podziemnych oraz śródlądowych wód powierzchniowych: a) w potokach górskich i ich źródłach, b) w ciekach naturalnych, od źródeł do ujścia, o średnim przepływie z wielolecia równym lub wyższym od 2,0 m3/s w przekroju ujściowym, c) w jeziorach oraz sztucznych zbiornikach wodnych, przez które przepływają cieki, o których mowa w lit. b), d) granicznych, e) w śródlądowych drogach wodnych; 3) dyrektor parku narodowego - w stosunku do wód znajdujących się w granicach parku; 4) marszałek województwa, jako zadanie z zakresu administracji rządowej wykonywane przez samorząd województwa - w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy oraz w stosunku do pozostałych wód niewymienionych w pkt.1-3.
Kierując się zasadą racjonalnego ustawodawcy trudno przyjąć, że jego intencją było przypisanie marszałkowi województwa (a dokładniej urzędowi marszałkowskiemu) obowiązku bezpośredniego wykonywania praw właścicielskich do określonych wód – w tej części, w której wykonawstwo to obejmuje gospodarowanie wodami (gospodarzenia, utrzymywanie, eksploatowanie itd.). Można zatem postawić tezę, że prawo wodne pozostawiło marszałkowi województwa swobodę w wyborze „gospodarza” (zarządcy) określonych wód Skarbu Państwa ( chodzi o wody Skarbu Państwa, w stosunku do których prawa właścicielskie przypadają właśnie marszałkowi województwa ).W szczególności należy przyjąć, że grunty pokryte wodami, w stosunku do których prawa właścicielskie przypadły marszałkowi województwa, znajdujące się w dacie wejścia w życie prawa wodnego w zarządzie LP – nie zmieniły swojego statusu. Prowadzenie działalności na tych gruntach musi jednak odbywać się z uwzględnieniem regulacji prawa wodnego. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na okoliczność, że prawo wodne nie rozstrzygnęło, że grunty Skarbu Państwa, pokryte urządzeniami wodnymi, choćby nie były to urządzenia melioracyjne, znajdujące się we władaniu różnych osób i jednostek organizacyjnych przechodzą w trwały zarząd jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 217. ust.1.W ślad za tym uprawniona wydaje się teza, że grunty pokryte wszelkimi urządzeniami wodnymi (nie tylko urządzeniami wodnomelioracyjnymi), znajdujące się w dacie wejście prawa wodnego w życie w zarządzie Lasów Państwowych, nie zmieniły swojego statusu prawnego, oraz że Lasom Państwowym przypada właściwość (właściwość jako taka ) do sprawowaniu w imieniu Skarbu Państwa zarządu gruntami, pokrytymi urządzeniami wodnymi, nie będącymi urządzeniami melioracyjnymi, jeśli oczywiście jest to podyktowane potrzebą realizacji przez LP zadań, przypisanych tej jednostce organizacyjnej..Jest oczywiste, że przy robotach budowlano – montażowych, związanych z powstawaniem w/w urządzeń wodnych, nie będących urządzeniami wodnomelioracyjnymi, jak również przy ich utrzymaniu oraz eksploatowaniu, LP związane są regulacjami prawa wodnego. W świetle art. 3. pkt.2. ustawy o lasach nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby grunty, pokryte urządzeniami wodnymi, nie będącymi urządzeniami wodnomelioracyjnymi, są lasami w rozumieniu ustawy o lasach (gruntami, związanymi z gospodarką leśną, pokrytymi budowlami w postaci urządzeń wodnych), choć należy liczyć się z tym, że w powszechnych ewidencjach (katastrach wodnych) będą one wykazywane pod innymi tytułami ( dla LP będą innymi gruntami w zarządzie LP).Prawo wodne nie odebrało LP uprawnienia do sprawowania zarządu wodami, wchodzącymi w skład wydzielenia leśnego, obejmującego grunt, będący lasem (gruntem pokrytym roślinnością leśną lub przejściowo pozbawionym roślinności leśnej).Prawo wodne nie odebrało też uprawnienia do sprawowania przez LP zarządu gruntami pokrytymi urządzeniami wodnomelioracyjnymi oraz innymi urządzeniami wodnymi. Przy tworzeniu tych urządzeń, ich utrzymywaniu i eksploatowaniu – normy prawa wodnego mają dla LP charakter wiążący. Prawo wodne nie odebrało LP uprawnienia do zachowania władania oraz nabywania władania śródleśnymi gruntami, obejmującymi wody Skarbu Państwa, prawa właścicielskie do których przypadło marszałkowi województwa.Prawo wodne odebrało LP uprawnienie do zachowania zarządu gruntami śródleśnymi, obejmującymi wody Skarbu Państwa, prawa właścicielskie do których przypadły ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wodnej lub Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej. Rozstrzygnięcie takie – w wielu przypadkach należy uznać za poważny błąd o charakterze ekologicznym, wymagający szybkiej nowelizacji prawa wodnego.
Zobacz więcej...
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 »
Wszystkich stron: 46
