Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

Dział

Gleba jako fizyczne i chemiczne środowisko życia

Ilość znalezionych haseł: 186

Gleba jako fizyczne i chemiczne środowisko życia

żelazo, żelazo wolne w glebach

(Gleboznawstwo leśne), żelazo (Fe) to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 26 i masie atomowej 55,85. Należy do pospolitszych pierwiastków w skorupie ziemskiej, ogólną jego zawartość w środowisku szacuje się na 6%. Występuje w licznych rudach, najczęściej w postaci tlenków (np. magnetyt-Fe3O4, hematyt-Fe2O3, limonit-Fe2O3 x H2O), w syderycie – FeCO3, w domieszce wielu minerałów skał magmowych (biotyt, oliwin, amfibole, pirokseny) i osadowych, w spoiwie skał osadowych klastycznych oraz w niewielkich ilościach w stanie rodzimym. W glebach należy do głównych jej barwników. Za wolne żelazo w glebach uważa się to, które jest wybite z sieci krystalicznej minerałów (oznaczane w ekstrakcie kwaśnego szczawianu amonu). Tlenki żelaza o rozdrobnieniu koloidalnym mają na powierzchni zmienny ładunek elektryczny zależny od pH gleby. Jeśli wartość pH gleby jest poniżej punktu izoelektrycznego PZC (dla tlenków żelaza punkt ten jest przy pH = 7,1) powierzchnia tlenku żelaza jest naładowana dodatnio, a jeśli powyżej tego punktu, na powierzchni występuje ładunek ujemny, co odpowiada odpowiednio adsorpcji jonów ujemnych (pH < 7,1) oraz jonów dodatnich (pH > 7,1). Wolne tlenki żelaza charakteryzuje duża powierzchnia właściwa w granicach 120–632 m2/g, co ma znaczenie w pojemności sorpcyjnej gleby. Żelazo wolne uczestniczy w kilku procesach glebotwórczych: → proces bielicowania, → proces brunatnienia, → proces rdzawienia, → proces glejowy. Zawartość całkowitego żelaza w glebach leśnych nizin, wyżyn i gór Polski prezentuje → Atlas gleb leśnych Polski.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt