Dział
Jednostki klasyfikacji gleb
Ilość znalezionych haseł: 166
(gleboznawstwo leśne), Klasyfikacja gleb leśnych w Polsce definiuje uboższe jednostki czarnoziemów - czarnoziemy wyługowane, które występują poza głównym obszarem czarnoziemów w Europie. Są to gleby w których morfologii dominuje poziom próchniczny A o barwie ciemnoszarej i miąższości co najmniej 30 cm, a często znacznie więcej. Poziom ten zawiera liczne ślady biologicznej aktywności zwierząt glebowych i korzeni roślin, jak chodniki kretów, dżdżownic, i kanaliki po korzeniach roślin. Cechy te w morfologii gleby opisuje się za pomocą przyrostka bi stosowanego łącznie z symbolem A - Abi. Pod poziomem próchnicznym występuje less najczęściej o barwie żółtej (→ fotografia). Odczyn waha się od słabo kwaśnego i obojętnego w powierzchniowej części poziomu A, do zasadowego w poziomie skały macierzystej. Morfologię czarnoziemu wyługowanego można przedstawić poziomami: Ol–Abi–ABbi–Cca. Poziomami diagnostycznymi są: → mollic i → calcic(CaCO3≥15% części ziemistych) lub nagromadzone → wtórne węglany (CaCO3≥5% części ziemistych). Zawartość węgla organicznego w poziomie → mollic waha się od 1 do 3%C. Wysycenie kationami zasadowymi od około 70-80% w poziomie A, do około 100% w głębszych poziomach. Wtórne węglany lub poziom → calcic występują pod poziomem → mollic. Są to najżyźniejsze gleby w naszej strefie klimatycznej, a ponieważ zajmowały tereny na ogół wyżynne, czyli łatwe do uprawy, stąd prawie w całości przez stulecia zostały zajęte pod użytkowanie rolnicze. Pod lasami zachowały się tylko wyjątkowo. Właściwości geochemiczne czarnoziemów są bardzo korzystne dla roślin, co pozwala zaliczyć je do odmian → eutroficzna gleba leśna i → hipertroficzna gleba leśna. W klasyfikacji siedliskowej takie gleby to wyjątkowo żyzne lasy z gatunkami drzew o dużych wymaganiach pokarmowych. Potencjalne zbiorowisko roślinne to najżyźniejsze formy wyżynnego grądu subkontynentalnego (Tilio - carpinetum typicum). Wyróżniono następujące podtypy czarnoziemów wyługowanych: właściwe, brunatne, opadowoglejowe oraz gleby szare. Morfologię i pełną dokumentację czarnoziemu wyługowanego z terenu Polski prezentuje → Atlas gleb leśnych Polski, a spoza naszych granic, patrz → gleby Europy, wykaz jednostek szczegółowych stepu kontynentalnego prezentowanych w → Muzeum Gleb.
Zobacz więcej...
(Gleboznawstwo leśne), Gleby bielicowe powstają z różnych utworów skalnych. Na niżu są to najuboższe piaski eoliczne, sandrowe, wodnolodowcowe i rzadziej - powierzchniowo zwydmione piaski różnej genezy. Natomiast w terenach wyżynnych i górskich, gleby bielicowe powstają ze zwietrzeliny skał bezwęglanowych, granitów, gnejsów, kwarcytów, piaskowców kwarcytowych i piaskowców bezwęglanowych. W wyższych położeniach górskich, głównie Karpat, za sprawą klimatu, skałami macierzystymi gleb bielicowych są również te same utwory fliszowe (piaskowce magurskie, godulskie, istebniańskie i łupki ilaste), które w niższych położeniach tworzą gleby brunatne. Gleby bielicowe mają dobrze wykształcony, czyli zróżnicowany na poziomy genetyczne profil. Morfologię tej gleby można przedstawić poziomami: O-Of-Oh–AE–Ees–Bhfe–BC–C. W ich budowie wyróżnia się poziom organiczny Of, Oh lub Ofh oraz poziom mineralno próchniczny A lub jego brak. Pod tymi poziomami występują poziomy diagnostyczne → albic, Ees i → spodic, Bhfe lub albic i → glejospodic, Bhfegg (→ fotografia). Głębsze poziomy są zróżnicowane w zależności od tego, czy gleba powstała w warunkach terenowych suchych lub świeżych albo wilgotnych lub mokrych. Są to gleby kwaśne, silnie kwaśne i bardzo silnie kwaśne. Uziarnienie gleb bielicowych jest związane z geologią terenu. Na nizinach są to na ogół słabo szkieletowe i bezszkieletowe piaski luźne i żwiry. W górach natomiast są to gliny lekkie i średnie, a sporadycznie również ciężkie, oraz silnie szkieletowe. Podtypy gleb bielicowych i kryteria ich wydzielania przedstawia rysunek. Właściwości biogeochemiczne gleb bielicowych dzielą je wyraźnie na dwie grupy. Dystroficzne, oligotroficzne i mezotroficzne gleby bielicowe nizin i wyżyn, oraz mezotroficzne i sporadycznie eutroficzne gleby bielicowe gór. W terenach nizinnych i wyżynnych są to siedliska borów i borów mieszanych, a sporadycznie także lasów mieszanych. Siedliska z glebami glejo-bielicowymi i glejo-bielicami są wariantami wilgotnymi, tak w terenach nizinnych jak i górskich. W terenach wyższych położeń górskich większość gleb bielicowych pomimo wysokiego trofizmu, ze względu na wysokość nad poziom morza i ostry klimat stanowią siedliska boru mieszanego górskiego, boru górskiego i boru wysokogórskiego. Najuboższe, dystroficzne gleby bielicowe terenów nizinnych, tworzące dystroficzne siedliska borów, kształtują potencjalne zbiorowiska borów sosnowych (Leucobryo – Pinetum, Peucedano - Pinetum i Empetro nigri - Pinetum). Oligotroficzne siedliska borów mieszanych to potencjalne zbiorowiska uboższych wariantów boru mieszanego z dębem bezszypułkowym (Quercetum petraeae – Pinetum), a w warunkach wilgotnych podzespół trzęślicowy kontynentalnego boru mieszanego (Querco roboris - Pinetum molinietosum). Mezotroficznym siedliskom borów mieszanych i lasów mieszanych odpowiadają bogatsze warianty kontynentalnego boru mieszanego (Querco - roboris Pinetum typicum), wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum typicum forma uboższa), kwaśna buczyna niżowa (Luzulo pilosae - Fagetum typicum), acidofilny subatlantycki las bukowo – dębowy (Fago-Quercetum petraea typicum). Wilgotniejsze siedliska w odmianie mezotroficznej gleb bielicowych zajmuje podzespół trzęślicowy kontynentalnego boru mieszanego (Querco roboris - Pinetum molinietosum). W reglu dolnym gleby bielicowe najczęściej odpowiadają potencjalnym zbiorowiskom dolnoreglowego boru jodłowo - świerkowego (Abieti - Piceetum montanum), a w wyższych położeniach górskich - zachodniokarpackiej i sudeckiej świerczynie górnoreglowej (Plagiothecio - Piceetum tatricum i P. hercynicum). Morfologię i pełną dokumentację tych gleb prezentuje → Atlas gleb leśnych Polski i → Muzeum Gleb.
Zobacz więcej...
(Gleboznawstwo leśne), Gleby brunatne wytwarzają się z glin zwałowych, piasków na glinie, piaskowców i łupków fliszowych, cięższych piasków polodowcowych, lessu. Rzadziej spotykane profile tych gleb są wytworzone z iłów, starych aluwiów. Gleby brunatne mają dobrze wykształcony, czyli zróżnicowany na poziomy genetyczne profil. Posiadają poziom A o różnej miąższości. W głównej części profilu pod poziomem próchnicznym występuje poziom diagnostyczny → cambic. Jest to poziom wcześniej zwany poziomem brunatnienia, w którym przebiega proces brunatnienia i dominuje barwa brunatna. Poziom cambic przechodzi w podłoże skalne (→ fotografia). Morfologię gleby brunatnej można przedstawić poziomami: Ol–A–Bbr–Cca lub C. Uziarnienie gleb brunatnych jest zróżnicowane od piasków gliniastych do glin ciężkich i iłów. Są to utwory od bezszkieletowych do silnie szkieletowych. Gleby brunatne górskie wykazują zdecydowanie wyższą zawartość części szkieletowych od gleb brunatnych nizinnych i wyżynnych, pozostałe cechy nie są tak bardzo zróżnicowane. Odczyn gleb brunatnych waha się od słabo kwaśnego do zasadowego, a V od poniżej 20 do około 100% z dużym zróżnicowaniem w zależności od podtypu (→ rysunek). W profilu mogą występować węglany. Odmiany oglejone gruntowo lub opadowo mogą wystąpić we wszystkich podtypach. Na podstawie obecności i miąższości poziomu A, uwzględniając → stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadami V, a także ewentualną obecność poziomów (proto)albic o i (proto)spodic wyróżnia się następujące podtypy gleb brunatnych: właściwe, szarobrunatne, wyługowane, kwaśne i bielicowe (→ rysunek). Właściwości biogeochemiczne gleb brunatnych kwalifikują je do odmian od mezotroficznych poprzez eutroficzne do hipertroficznych. Odmiany eutroficzne i hipertroficzne gleb brunatnych tworzą siedliska lasu świeżego, lasu wyżynnego i lasu górskiego. Odmiany mezotroficzne natomiast to siedliska lasu mieszanego świeżego i lasu mieszanego górskiego, a w wyższych położeniach górskich – boru mieszanego i boru górskiego. Najbogatsze troficznie podtypy gleb brunatnych to jest szarobrunatne i brunatne właściwe zaliczane do gleb hipertroficznych spełniają wymogi jaworzyny górskiej z Lunaria rediviva (Lunario – Aceretum), a na niżu najżyźniejszych odmian grądu (Galio- i Tilio-Carpinetum). Odmianom gleb eutroficznych tworzących siedliska lasu odpowiadają najczęściej grądy (typowy, niski i wyżynny) (Tilio – Carpinetum), żyzne buczyny, niżowa (Melico – Fagetum), karpacka (Dentario glandulosae – Fagetum) i sudecka (Dentario enneaphyllidis – Fagetum). Odmianom mezotroficznym gleb brunatnych i siedliskom lasu mieszanego odpowiadają najczęściej uboższe formy grądów (Tilio - Carpinetum typicum calamagrostietosum) oraz kwaśne buczyny górskie (Luzulo nemorosae – Fagetum) i niżowe (Luzulo pilosae – Fagetum). Morfologię i pełną dokumentację tych gleb prezentuje → Atlas gleb leśnych Polski i → Muzeum Gleb.
Zobacz więcej...
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 »
Wszystkich stron: 12
