Dział
Uboczne użytkowanie lasu
Ilość znalezionych haseł: 167
(uboczne użytkowanie lasu), Laccaria amethystea (Bull.) Murill - gatunek grzyba występujący pospolicie w lasach liściastych i mieszanych, niekiedy też w borach iglastych, w ściółce, wśród mchów, czasami na zmurszałym drewnie. Owocniki pojawiają się gromadnie od sierpnia do listopada. Kapelusz o średnicy 2-6 cm jest za młodu wypukły, u starszych okazów spłaszczony, nieco lejkowaty, na brzegu pomarszczony, słabo prążkowany. Kolor świeżych, wilgotnych owocników jest jaskrawo fioletowy lub ametystowy; po wyschnięciu blaknie, płowieje. Młode kapelusze maja podwinięty brzeg. Blaszki są rzadkie, grube (ważna cecha rozpoznawcza), także fioletowe, z wiekiem białawe (zabarwione przez zarodniki). Trzon wysokości 5 - 10 cm i grubości 0,3 - 0,8 cm, cylindryczny, włóknisty, dość często wygięty, pusty, fioletowawy, liliowobrązowy, po wyschnięciu jaśniejszy, bledszy, u podstawy pokryty białawą, filcowatą grzybnia. Miąższ ametystowy, cienki, nie zmienia zabarwienia po przekrojeniu. Wysyp zarodników biały. Ten jadalny grzyb nie wyróżnia się szczególnym smakiem ani zapachem, ma natomiast walory dekoracyjne ze względu na nietypowy, intensywny kolor. Godny polecenia także ze względu na łatwość oznaczania. Dobry grzyb domieszkowy; młode owocniki można marynować w occie; nadaje się także do suszenia.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), szczególny przypadek lasu jako gruntu, trwale pozbawionego roślinności leśnej, wykorzystywanej do produkcji leśnej (stanowiącego działkę ewidencyjną lub część działki ewidencyjnej /zazwyczaj część działki w postaci wydzielenia leśnego/); nieruchomość gruntowa, utrwalona w ewidencjach powszechnych jako grunt, związany z gospodarką leśną (lub część takiej nieruchomości, część działki ewidencyjnej), wchodząca (np. w obrębie jednej jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych) w skład zbioru nieruchomości gruntowych, służących realizacji zadań LP w zakresie ubocznego użytkowania lasu, za wyjątkiem elementów infrastruktury gospodarki łowieckiej. Należy tu wymienić przede wszystkim grunty, zajęte przez punkty przechowywania płodów runa leśnego, oraz przez magazyny sprzętu oraz urządzeń, służących do pozyskiwania użytków ubocznych lasu. Zbiór wyżej wymienionych nieruchomości gruntowych (lub ich części) w połączeniu z nieruchomościami użytkowania ubocznego lasu, nie stanowiącymi w świetle prawa części składowej gruntu, a także w połączeniu z nieruchomościami gruntowymi, występującymi w ewidencjach powszechnych pod różnymi tytułami nie wskazującymi na związek z gospodarką leśną - a mającymi tę samą funkcję celu, jaką mają w/w nieruchomości gruntowe – stanowią w danej jednostce organizacyjnej LP infrastrukturę użytkowania ubocznego lasu. W skład omawianej infrastruktury nie wchodzą grunty, zajęte przez obiekty, służące do przerabiania (przetwarzania) użytków ubocznych, Grunty, dostosowane do suszenia użytków ubocznych, spożywczego ich konserwowania, poddawania obróbce termicznej, mechanicznej (rozdrabnianiu), oraz chemicznej, innego udoskonalania (za wyjątkiem pakowania w stanie nie przerobionym), są zaliczane do infrastruktury działalności poza ramami zwykłego zarządu. Formalnie w skład infrastruktury ubocznego użytkowania lasu wchodzą elementy infrastruktury gospodarki łowieckiej, jednak ze względu na jej specyfikę – w niniejszym słowniku jest ona rozpatrywana odrębnie.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Craterellus cornucopioides Pers. - grzyb rosnący głównie w lasach liściastych, zwłaszcza cienistych i wilgotnych, zwykle pod bukami i dębami. Jest średnio pospolity, ale pojawia się gromadnie, w dużych skupiskach, kępami, nieraz po kilkadziesiąt sztuk, w okresie od sierpnia do listopada. Bardzo charakterystyczne owocniki mają kształt lejkowaty lub trąbkowaty, wysokości 5 - 15 cm, szerokości w części górnej 5 - 8 cm, wewnątrz brązowoszare, brązowoczarne lub prawie całkiem czarne. Strona zewnętrzna owocników (hymenofor) jest z początku gładka, z czasem podłużnie pomarszczona, pofałdowana, o barwie szarej, szaroniebieskiej i granatowoczarnej. Brzeg lejkowatego owocnika jest podwinięty, u starszych okazów falisty, popękany, postrzępiony i powyginany. Miąższ jest bardzo kruchy, cienki, najpierw szarawy, później czarny, o bardzo aromatycznym zapachu i łagodnym smaku. Część trzonowa owocnika jest w środku pusta, zwężona u podstawy. Lejkowiec dęty (znany lokalnie pod nazwami: fajki, kominki, cholewki lub wronie uszy) jest bardzo smacznym i cennym grzybem. Można go przyrządzać na wszelkie sposoby, ale najlepiej nadaje się do suszenia, ponieważ zachowuje intensywny aromat. Nie ulega zaczerwieniu. Mogą go zbierać początkujący grzybiarze, bo nie sposób go pomylić z jakimkolwiek innym gatunkiem. Jest dopuszczony do obrotu, jednak z powodu mało reprezentacyjnego wyglądu rzadko jest przedmiotem handlu.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), gatunki roślin leśnych (krzewinki, krzewy, drzewa) dostarczające jadalnych owoców, służących do bezpośredniego spożycia w stanie świeżym lub po utrwaleniu (np. po suszeniu, zamrażaniu, pasteryzacji) albo po przetworzeniu (soki, dżemy, wina i. in.). Wiele gatunków owoców leśnych wlicza się do ziół leczniczych, ze względu na zawartość ciał czynnych. Do najważniejszych leśnych roślin owocodajnych należą: borówka czernica, malina, jeżyna, poziomka i borówka brusznica. Baza owocodajnych gatunków leśnych (dziko rosnących) jest uzupełniana uprawą plantacyjną, głównie bzu czarnego oraz wielu gatunków i odmian róż. Owoce leśne zaliczane są do "kolorowych", co podnosi ich atrakcyjność. Wielkość skupu owoców wynosi w ostatnich latach ok. 13 tys ton/rok.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Suillus variegatus (Swartz: Fr.) Kuntze - dość pospolity grzyb, występujący w borach iglastych, głównie w miejscach wilgotnych (na torfowiskach) a także na wrzosowiskach. Owocniki występują pojedynczo lub w małych grupach, od czerwca do października. Owocniki mają kapelusz początkowo półkolisty z podwiniętym brzegiem, z czasem poduszkowaty, średnicy 6 - 15 cm, o powierzchni w młodości filcowatej, w kolorze miodowożółtym, żółtobrązowym, z licznymi, drobnymi, ciemniejszymi łuseczkami, z wiekiem staje się gładka, ochrowożółta. Skórka nie oddziela się od miąższu. Rurki są przyrośnięte, nieco ciemniejsze od górnej powierzchni kapelusza, piaskowożółte, potem ciemnooliwkowe, po przekrojeniu lekko błękitnieją. Trzon jest cylindryczny, mocny, pełny, wysokości 3 - 9 cm, gładki, barwy nieco jaśniejszej od kapelusza, bez pierścienia. Miąższ kapelusza jest białawożółty, w trzonie żółty, dość twardy (zwłaszcza u młodych owocników), lekko siniejący. Zapach słabo kwaskowaty, smak łagodny. Ten dość często zbierany grzyb jest znany pod wieloma lokalnymi nazwami, m.in. hubanek, jakubek, bagniak, miodówka. Ma on jednak mierne walory smakowe; podczas gotowania ciemnieje i nie pachnie zbyt apetycznie. Młode owocniki można marynować w occie.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Suillus bovinus (L.: Fr.) Kuntze - bardzo pospolity grzyb, występujący w suchych, piaszczystych borach sosnowych, na obrzeżach lasów, w miejscach prześwietlonych, przy drogach. Owocniki pojawiają się zwykle gromadnie, niekiedy wręcz masowo, od czerwca do października. Niewielki kapelusz (o średnicy 3 - 12 cm) jest najpierw wypukły, potem spłaszczony, pomarańczowobrązowy, o gładkiej, nagiej powierzchni, po deszczu śluzowatej. Skórka trudno oddziela się od kapelusza. Rurki są żółtawe, żółtobrązowe, przyrośnięte do trzonu. Pory są duże, przypominające sito (ważna cecha - stąd nazwa gatunkowa). Trzon jest cylindryczny, krótki, gładki, matowy, nieco jaśniejszy od kapelusza, bez pierścienia. Miąższ jest elastyczny, koloru bladożółtego do brązowego, po przekrojeniu lekko siniejący, o słabym zapachu i lekko kwaskowym smaku. Sitarz nie jest grzybem szczególnie cennym, zarówno z powodu wartości smakowych, niewielkiego wymiaru, jak i ze względu na fakt, że bardzo często jest zaczerwiały. Zbierany zwykle tylko wtedy, gdy nie ma innych, bardziej wartościowych grzybów. Można go traktować jako gatunek domieszkowy, a młode, jędrne owocniki nadają się do marynowania.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Suillus grevillei (Klotzsch) Sing. - pospolity gatunek grzyba, ale występujący wyłącznie pod modrzewiami, od czerwca do listopada, pojedynczo lub gromadnie. Rośnie nie tylko w lasach, ale także w parkach, zadrzewieniach, a nawet pod pojedynczo występującymi drzewami. Kapelusz o średnicy 3 - 14 cm jest półkulisty, potem wypukły lub spłaszczony, gładki, jaskrawożółty, złocisty, pomarańczowy, żółtobrązowy, w czasie suszy błyszczący, a podczas deszczowej pogody śluzowaty. Rurki są cytrynowe, żółte, złote, u starszych okazów ciemniejsze, szeroko przyrośnięte (zbiegające po trzonie). Trzon jest żółtawy lub żółtobrązowy, gładki, z białawym, lepkim pierścieniem; w górnej części pokryty drobnymi ziarenkami. Miąższ jest żółtawy, o przyjemnym, nieco żywicznym zapachu i łagodnym smaku. Maślak żółty dzięki jaskrawej barwie jest wyjątkowo piękny i łatwy do rozpoznania. Jest dobrym grzybem jadalnym, dopuszczonym do obrotu handlowego. Podobnie jak u maślaka zwyczajnego, przed przyrządzaniem warto zdjąć skórkę z kapelusza.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Suillus luteus (L.) S.F.Gray - bardzo pospolity i znany grzyb, występujący w borach sosnowych, najobficiej – wręcz masowo - w uprawach i w młodnikach. Owocniki pojawiają się od czerwca (niekiedy wcześniej) do listopada. Kapelusz, w młodości półkulisty, z wiekiem rozpostarty, o średnicy 4 - 15 cm, ma charakterystyczną czekoladowobrązową barwę, z wiekiem jaśniejszą. Skórka (dająca się łatwo zdjąć) jest lepka i śluzowata. Żółtawe rurki łatwo oddzielają się od miąższu, są przyrośnięte do trzonu lub zbiegające. Pory są drobne, regularne, prawie okrągłe. Trzon jest pełny, cylindryczny, wysokości 3 - 10 cm. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest obecność błoniastej osłony częściowej, która u starszych owocników pozostaje w postaci białawego, z czasem ciemniejącego pierścienia. Powyżej pierścienia trzon jest wyraźnie nakrapiany. Miąższ jest prawie biały, miękki, u starszych egzemplarzy wodnisty, o łagodnym smaku i słabym zapachu. Maślak zwyczajny jest grzybem jadalnym, chętnie zbieranym, choć kłopotliwym w przyrządzaniu (przed przyrządzaniem należy zdejmować skórkę z kapelusza). Nie wszystkim odpowiada jego zapach i konsystencja. Nadaje się na zupy, sosy, młode egzemplarze do marynowania, natomiast do suszenia – z powodu wodnistej konsystencji - mniej.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Lactarius deliciosus (L.: Fr.) S.F.Gray - średnio pospolity gatunek grzyba, występujący od lata do jesieni, pod sosnami, w młodych drzewostanach oraz na obrzeżach lasów, zwykle na glebach piaszczystych.
Owocniki mają kapelusze o średnicy 3 - 12 cm, w młodości wypukłe, z czasem płaskie, w środku wklęśnięte; koloru mięsnoczerwonego, ceglastopomarańczowego z domieszką zielonego, gładkie z ciemniejszymi, wyraźnymi koncentrycznymi kręgami. Brzeg kapelusza przez długi czas podwinięty. Górna powierzchnia jest gładka i sucha, w czasie wilgotnej pogody nieco śliska. Blaszki są gęste, kruche, najpierw żółtopomarańczowe, później jaskrawopomarańczowe, przy trzonie zbiegające lub przyrośnięte, po zgnieceniu zielenieją. Trzon jest cylindyryczny, nieco jaśniejszy od kapelusza, niekiedy z zielonymi plamami, często z wieloma płytkimi pomarańczowymi jamkami (ważna cecha), krótki, krępy, gładki, u dojrzałych okazów w środku pusty. Miąższ jest jędrny ale kruchy, kremowożółty. Mleczko pomarańczowe lub marchewkowe o łagodnym smaku i miłym zapachu. Mleczaj rydz należy do naszych najsmaczniejszych grzybów. Najlepiej oczyszczone (nie umyte!) kapelusze smażyć na maśle lub na blasze. Świetnie też smakują w marynacie, nabierając korzennego aromatu. Można je również dusić i traktować jako szlachetny grzyb domieszkowy. Nie nadaje się do suszenia. Uwaga: potocznie nazwą „rydz” określa się zbiorowo różne gatunki grzybów; różnią się one nieznacznie barwą i wielkością owocników, zmianami barwy miąższu i mleczka na powietrzu, wielkością zarodników, a przede wszystkim - tworzeniem symbiozy z różnymi gatunkami drzew. Są to: mleczaj świerkowy (L. detterrimus) – najpospolitszy i najczęściej zwany „rydzem”, ale nieco mniej smaczny od rydza „prawdziwego”; mleczaj jodłowy (m. późnojesienny - L. salmanicolor), a także mleczaj zmienny (L. semisanguifluus) i mleczaj czerwieniejący (L. sanguifluus). Generalnie, wszystkie mleczaje o czerwonawym lub pomarańczowym mleczku są jadalne.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Amanita rubescens (Pers.) S.F. Gray - okazały grzyb, występujący dość pospolicie w lasach iglastych i liściastych, najczęściej pod sosnami, świerkami, dębami i bukami. Owocniki pojawiają się od czerwca do października. Kapelusz jest bladoróżowy, później mięsnoróżowy lub czerwonobrązowy, pokryty nieregularnie brązoworóżowymi łatkami (przypomina skórę wypieczonego drobiu). Kształt kapelusza młodych owocników jest kulisty, u dojrzałych - płaski, o średnicy 5 - 15 cm, a nawet do 25 cm. Brzeg kapelusza jest prążkowany (prześwitują blaszki). Blaszki są białawe, z czasem pojawiają się na nich później czerwonawe lub czerwonobrązowawe plamy, gęste, zbliżone do trzonu lub wolne. Trzon jest cylindryczny, u dołu z bulwiastym zgrubieniem otoczonym nieregularnymi wałeczkami, za młodu pełny, z czasem, gąbczasty, wysokości 6 - 18 cm, o powierzchni gładkiej, niekiedy pokrytej kosmkami; barwy białej, u podstawy brązowoczerwonej. Pierścień jest gruby, biały, różowiejący, wyraźnie prążkowany. Miąższ jest gruby, kruchy, białawy, po przekrojeniu zmienia barwę na rdzawoczerwonawą, najintensywniej u podstawy trzonu (ważna cecha rozpoznawcza), o słabym zapachu i słodkawym smaku. przeważnie silnie zaczerwiony. Grzyb ten, choć szkodliwy w stanie surowym, po ugotowaniu lub usmażeniu jest jadalny i smaczny. Przez smakoszy najczęściej jest smażony w panierce. W Polsce rzadko zbierany, najczęściej traktowany jako niejadalny. Jakkolwiek nie jest trudny do rozpoznania (po czerwieniejącym miąższu i prążkowanym pierścieniu), jego zbiór można polecić tylko zaawansowanym, doświadczonym grzybiarzom.
Zobacz więcej...
(uboczne użytkowanie lasu), Amanita phalloides (Vaill.: Fr.) Link: Secr. - ten stosunkowo pospolity grzyb występuje od lata do jesieni, zwykle na bogatszych siedliskach, w lasach liściastych lub mieszanych, najczęściej pod dębami, bukami, brzozami, rzadziej w lasach iglastych. Owocniki pojawiają się pojedynczo lub grupami. Jego kapelusz o średnicy 6 – 12 cm może mieć zróżnicowaną barwę: od oliwkowobrązowej, poprzez oliwkowozieloną do jasnej, żółtozielonej; istnieje także odmiana biała (Amanita phalloides var. alba). Uwaga: powierzchnia kapelusza jest zwykle gładka; nie ma na niej charakterystycznych dla innych gatunków muchomorów resztek osłony, tworzących łatki lub kropki. Natomiast widoczne są na niej promieniście wrośnięte w skórkę kapelusza ciemniejsze włókienka. Blaszki są białe, w starszym wieku żółtawe, gęste, wolne (nie przyrośnięte do trzonu). Trzon jest biały lub białawy, z zygzakowatym wzorkiem (!), pełny, z przyrośniętym, zwisającym pierścieniem, u dołu bulwiasto zgrubiały i otoczony wyraźną, dobrze rozwiniętą pochwą (ważna cecha rozpoznawcza!). Miąższ jest biały, pod skórką żółtozielonawy, niezmienny, miękki, w trzonie twardy, o wyraźnym zapachu – w młodości słodkawym, później nieprzyjemnym. Uwaga: miąższ tego trującego grzyba nie ma ani ostrego, piekącego, ani gorzkiego smaku! Muchomor zielonawy jest śmiertelnie trującym, najniebezpieczniejszym grzybem naszych lasów. Wywołuje tzw. zatrucie cytotropowe. Dawką śmiertelną może być nawet jeden średniej wielkości owocnik.
Zobacz więcej...
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 »
Wszystkich stron: 12
