Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

Dział

Płazy i gady

Ilość znalezionych haseł: 400

Płazy i gady

zaskroniec zwyczajny

(zoologia leśna, gady), (łac. Natrix natrix) gatunek węża z rodziny wężowatych (Colubridae). Najbardziej pospolity z polskich węży. Długość ciała samic do 140 cm, samców do 93,5 cm. Głowa duża spłaszczona, wyraźnie odgraniczona od ciała. Wokół oczu jedna tarczka przedoczna, trzy zaoczne. Łuski grzbietowe wyraźne, wypukłe, łuski boczne słabo, a ogonowe bardzo słabo wypukłe. Tarczki brzuszne szerokie, masywne tworzą jeden rząd, tarczki ogonowe ułożone parzyście (dwie obok siebie). Grzbiet ciała szary, oliwkowy lub oliwkowobrunatny, czasem z cazrnymi drobnymi plamkami układającymi się we wstęgi. W tylnej części głowy (za skroniami) dwie duże półksiężycowate plamy żółte lub żółtopomarańczowe, czarno obrzeżone. Brzuch ciemnoszary, z czarnymi plamami. Podgardle jaśniejsze niż brzuch,ogon od spodu ciemniejszy niż brzuch. Gatunek wilgociolubny. Zasiedla różnorodne środowiska leśne, najczęściej wilgotne lasy, zadzrewienia śródpolne, brzegi zbiorników wodnych, wilgotne łąki. Aktywny, dobrze pływa i nurkuje. W pokarmie: płazy (głównie żaby zielone), rzadziej ryby. Gody w kwietniu i maju. Jajorodny. Składanie jaj (do 30 szt.) w lipcu i sierpniu, w pryzmach kompostu, liściach, nawozie bydlęcym, rzadziej w ziemi. Rozwój jaj: 10-15 dni. W ciągu roku aktywny od marca do października. Często zimuje gromadnie, również z innymi gatunkami gadów, w ukryciach ziemnych, również w wykrotach i stogach siana. Płochliwy. W sytuacji uniemożliwiającej ucieczkę wydziela nieprzyjemnie pachnącą ciecz. Gatunek szeroko rozprzestrzeniony - zamieszkuje prawie całą Europę, z wyjątkiem północnej Skandynawii, północno-zachodnią Azję, północną Afrykę. W górach rzadki, do wykokości 1800 m n.p.m. Najdalej w Europie występujący gatunek jajorodny. Objęty ochroną częściową. Wymieniony w III załączniku Konwencji Berneńskiej. Według kategorii IUCN gatunek najmniejszej troski.

Zobacz więcej...

Płazy i gady

żmija zygzakowata

(zoologia leśna, gady), (łac. Vipera berus) gatunek węża z rodziny żmijowatych (Viperidae). Jedyny w Polsce wąż jadowity. Ciało krępe, długości do 80 cm. Samice większe niż samce (samice 75-80 cm, samce 65-70 cm). Głowa spłaszczona, serceowata lub trójkątna, wyraźnie odgraniczona od reszty ciała. Przód głowy słabo zaokrąglony, nigdy ostro zakończony. Ogon krótki, lekko walcowaty. Łuski grzbietowe wąskie, lancetowate, bardzo wyraźnie wypukłe. Łuski boczne słabo wypukłe, stopniowo coraz szersze. Ubarwienie zmienne. Samice najczęściej miedzianobrązowe i szarobrązowe ze słabo zaznaczonym zygzakiem. Samce ubarwione bardziej kontrastowo: grzbiet najczęściej szaropopielaty lub srebrzysty z wyraźnie zaznaczonym ciemnobrązowym lub czarnym zygzakiem. Rzadko spotykane są osobniki melanistyczne, całkiem czarne. Aktywna w ciągu dnia. Zamieszkuje nasłonecznione tereny leśne z roślinnością trawiastą, wrzosami, krzakami malin i jeżyn, polanki śródleśne i przecinki podmokłych lasów, torfowiska porośnięte krzewami. W górach występuje wśród kamieni, na brzegach hal i pól uprawnych. Poluje aktywnie, z użyciem jadu. Sączy jad do ciała ofiary przez długie kanały w zębach jadowych. Poluje na kręgowce stałocieplne, głównie gryzonie. Rzadko poluje na jaszczurki. Lubi wygrzewać się na słońcu. Płochliwa. Poza polowaniem atakuje tylko schwytana lub przypadkiem nadepnięta; wtedy może być agresywna, ale często kąsa bez wstrzyknięcia jadu (tzw. ukoszęnie suche). Gody w końcu kwietnia i na poczatku maja. Jajożyworodna. Urodzenia w sierpniu-wrześniu. Młodych 5-18. Długość ciała młodych 15-23 cm. U młodych osobników gruczoły jadowe silnie rozwinięte. Sen zimowy na niżu od października, w górach wcześniej. Zimują gromadnie, często z innymi gatunkami gadów i z płazami, pod korzeniami drzew, w wykrotach i w ziemnych jamach. Występuje w całym kraju. W górach do wysokości 2000 m n.p.m. Spośród krajowych gadów ma najdalej na północ wysunięty zasięg. W Europie nie występuje tylko na najbardziej północnych jej krańcach. Objęta ochroną częściową. Ujęta w III załączniku Konwencji Berneńskiej. Według kategorii IUCN gatunek najmniejszego ryzyka.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt