Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej
G
Ilość znalezionych haseł: 685

Systematyka roślin

gatunek

(botanika leśna, systematyka roślin), według klasycznej definicji biologicznej Ernesta Mayra (1942) – pula genowa izolowana rozrodczo od innych pul genowych. Zgodnie z pierwotnym ujęciem tego autora populacje izolowane od siebie rozrodczo tworzą zawsze odrębne gatunki, nawet jeśli ta izolacja spowodowana jest tylko przez bariery zewnętrzne. Dziś przyjmuje się, że tylko populacje izolowane przez mechanizmy izolujące można uznać jako należące do różnych gatunków. Gatunek jest podstawową jednostką systematyczną, co wynika z faktu, że gatunki są kategoriami realnie występującymi i, w większości przypadków, możliwymi do stwierdzenia i wyróżnienia. Nie udało się jednak stworzyć ogólnie obowiązującej definicji tej jednostki. Jej istotę można wyjaśnić na podstawie najważniejszych właściwości gatunku. Osobniki należące do jednego gatunku charakteryzują się zespołem (kombinacją) cech odróżniających je od osobników innych gatunków. Gatunek zajmuje określone miejsce na Ziemi (obszar geograficzny, czyli zasięg oraz siedlisko).Osobniki należące do dwóch różnych gatunków nie powinny się krzyżowa, istnieje więc między nimi bariera genetyczna. Ta zasada nie da się zastosować do niektórych grup roślin, w obrębie których krzyżują się nie tylko gatunki, ale nawet przedstawiciele różnych jednostek wyższego rzędu. Nie obejmuje ona też gatunków nie rozradzających się płciowo, bo w populacjach takich form nie ma wcale wymiany genów, a więc ich przepływ jest niemożliwy (np. u wielu mniszków czy jeżyn). Gatunki mają swoją historię, w czasie której powstają, mogą wędrować, a wreszcie przekształcają się w inne gatunki lub giną. Gatunki roślin najczęściej były wyróżniane na podstawie kryteriów morfologicznych i anatomicznych, a zmiany w tym zakresie (rewizje taksonomiczne) coraz częściej są dokonywane dzięki możliwości wykorzystania w taksonomii nowoczesnych metod i technik badawczych pozwalających między innymi na precyzyjne określenie struktury genetycznej populacji (analiza genów markerowych i markerów DNA).

Zobacz więcej...

Ochrona przyrody

gatunek będący przedmiotem zainteresowania Wspólnoty

(Ochrona przyrody), gatunek roślin lub zwierząt, który na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej jest: a) zagrożony, z wyjątkiem gatunków, których naturalny zasięg na tym terytorium jest zasięgiem krańcowym i które nie są zagrożone lub podatne na zagrożenie w zachodnim regionie palearktycznym, lub b) podatny na zagrożenie, czyli mogący w najbliższej przyszłości zostać zakwalifikowanym do kategorii gatunków zagrożonych, jeśli czynniki będące przyczyną zagrożenia będą na niego nadal oddziaływać, lub c) rzadki, czyli o niewielkiej populacji, który nie jest obecnie zagrożony ani podatny na zagrożenie, ale podlega ryzyku zagrożenia ze względu na występowanie w obrębie ograniczonych obszarów geograficznych albo znaczne rozproszenie na większym obszarze, lub d) endemiczny i wymagający specjalnej uwagi ze względu na szczególny charakter jego siedliska lub potencjalne oddziaływanie jego eksploatacji na te siedliska lub potencjalne oddziaływanie jego eksploatacji na stan jego ochrony; Gatunki te wymienione są w załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory oraz w rozporządzeniach o ochronie gatunkowej roślin i zwierząt. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, art. 1 ust. g.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt