J
Ilość znalezionych haseł: 152
(botanika leśna, drzewa i krzewy leśne), (Fraxinus) rodzaj z rodziny oliwkowatych (Oleaceae) obejmujący około 65 gatunków na półkuli północnej. W Polsce jeden gatunek. Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior L.). Drzewo do 50 m wysokości. Korowina na młodych pniach gładka, popielata, na starszych podłużnie spękana, ciemnoszara. Pędy grube, spłaszczone, rozszerzone w węzłach, zielonkawoszare i matowe. Pąki zróżnicowane: liściowe szerokostożkowate, kwiatowe kopulaste i trójdzielne. Pąki szczytowe ustawione po 3, z których środkowy jest większy od bocznych. Łuski zewnętrzne czarne, brązowo obrzeżone, wewnętrzne gęsto okryte brązowym kutnerem. Liście nieparzystopierzaste, do 40 cm długości, 7-15-listkowe. Listki jajowatolancetowate, odwrotniejajowate lub lancetowate, na szczycie zaostrzone, u nasady klinowate, brzegiem karbowanopiłkowane. Blaszki z wierzchu ciemnozielone, pod spodem jaśniejsze, owłosione, zwłaszcza wzdłuż nerwu głównego. Kwiaty różnopłciowe, bezokwiatowe, zebrane w wiechy. Owoce (skrzydlaki) lancetowate, na wierzchołku tępe lub wycięte. Występowanie – zachodnia, środkowa i południowa Europa oraz południowo-zachodnia Azja. W górach do 1800 m n.p.m. (Pireneje). W Polsce na całym obszarze do wys. 800 m n.p.m. Siedliska żyzne i wilgotne. Gatunek lasotwórczy: na niżu w łęgach jesionowo-olszowych i wiązowo-jesionowych, na pogórzu w podgórskich łęgach jesionowych.
Zobacz więcej...
(ekologia lasu, podstawowe pojęcia z zakresu ekologii), naturalny śródlądowy zbiornik wodny bez połączenia z morzem, charakteryzujący się stosunkowo wolną wymianą wody. Za jezioro uważa się zbiornik o powierzchni powyżej 1 ha i o głębokości pozwalającej na wykształcenie kompletnej stratyfikacji (strefowości) pionowej – świetlnej i związanej z nią strefowości produkcji. Jeziora klasyfikuje się na podstawie różnych kryteriów: geomorfologicznych (kształt i geneza misy jeziornej), hydrologicznych (według dopływu i odpływu wód), chemizmu wód, termiki, typu cyrkulacji (według miksji), żyzności (według trofii) oraz według zespołów zasiedlających je organizmów. Ze względu na charakter wymiany wody jeziora dzieli się na: bezodpływowe – niemające odpływu rzecznego; odpływowe – odprowadzające część wód w postaci odpływu rzecznego; przepływowe – gdy przepływa przez nie rzeka. Jeziora można podzielić także na stałe (stale wypełnione wodą) i okresowe, gdy misa jeziorna jest wypełniona w okresie zasilania wodami opadowymi. W limnologii praktyczne znaczenie ma podział według trofii na: jeziora oligotroficzne, jeziora eutroficzne i jeziora mezotroficzne, a także jeziora dystroficzne i jeziora hypertroficzne. Wody wielu j. charakteryzuje pionowe zróżnicowanie temperatury (stratyfikacja cieplna jeziora). Jest ono naturalnym słodkowodnym ekosystemem. Życie w nim warunkują czynniki fizykochemiczne, m.in. skład chemiczny (zawartość tlenu, dwutlenku węgla i substancji odżywczych), głębokość, temperatura, prześwietlenie wód. Jest to ekosystem niejednorodny. Wyróżnia się w nim kilka wyraźnie zaznaczonych stref pionowych i poziomych tworzących określone środowiska życia. Są to: strefa przybrzeżna – litoral, toń wodna – pelagial i strefa denna – profundal. Panują w nich odmienne warunki środowiskowe, decydujące o składzie i liczebności gatunkowej występujących w jeziorach organizmów. Decydującym czynnikiem obiegu materii i energii w ekosystemie jeziora jest przenikanie światła. Na tej podstawie wyróżnia się: strefę eufotyczną, prześwietloną, w której możliwa jest fotosynteza, strefę kompensacyjną (poziom kompensacyjny), w niej równoważą się procesy syntezy i rozkładu, oraz strefę dysfotyczną – strefę światła rozproszonego, w której istnieje przewaga procesów rozkładu nad syntezą. W jeziorach głębokich wyróżnia się też strefę afotyczną, do której nie dociera światło. Żyją w niej organizmy heterotroficzne, korzystające z materii organicznej wytworzonej w innych strefach. W biocenozie jeziora wyróżnia się różnorodne, czasem skomplikowane zależności wewnątrz- i międzygatunkowe. Wszystkie organizmy wchodzące w jej skład przynależą do określonych poziomów troficznych. Producentami są tutaj bakterie foto- i chemosyntetyzujące, glony i rośliny wyższe. Do grupy konsumentów zaliczają się wszystkie zwierzęta. Poziom reducentów tworzą głównie bakterie cudzożywne i grzyby wodne. Materia krążąca w ekosystemie jeziora ulega licznym przemianom, czasami na pewien czas wypada z obiegu, ale w odpowiednich warunkach jest z powrotem do niego przywracana. Trwa tu też stały przepływ energii. Życie możliwe jest tylko dzięki stale dopływającej energii słonecznej magazynowanej przez producentów w związkach organicznych, z których następnie korzystają konsumenci. Liczba poziomów w piramidach troficznych nie jest duża (4–5), ponieważ organizmy zużywają wiele energii na procesy metaboliczne. Sumaryczna zawartość energii w obrębie określonego poziomu troficznego jest o 80–90% mniejsza niż w poziomie bezpośrednio niższym.
Zobacz więcej...
(ekologia lasu, podstawowe pojęcia z zakresu ekologii), jezioro dystroficzne [łac. humus = ziemia, gleba + trophé = żywność], śródlądowy (najczęściej śródleśny) zbiornik wodny o ciemno żółtym lub brunatnym zabarwieniu pochodzącym od występujących w nim znacznej zawartości kwasów humusowych. Woda ma odczyn kwaśny, jest mało żyzna i słabo natleniona. Często występuje tzw. fałszywe dno – zawiesina koloidalnych cząstek humusowych, niekiedy wypełniająca całą jego objętość. Żyje tu niewielka liczba organizmów. Plankton i fauna denna są ubogie gatunkowo. Brzeg porośnięty na ogół przez mchy torfowce, które nasuwając się na powierzchnię wody, tworzą na niej uginające się nawisy. Na dnie nie zachodzą żadne procesy rozkładu, natomiast gromadzi się materia organiczna. To sprawia, że zbiorniki tego typu przekształcają się często w torfowiska.
Zobacz więcej...
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 »
Wszystkich stron: 11
