Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej
L
Ilość znalezionych haseł: 426

Elementy mineralogii, petrografii, geologii historycznej, geomorfologii

lodowiec

(Gleboznawstwo leśne), przemieszczająca się masa lodu powstałego z wiecznego śniegu. Gromadzący się śnieg pod wpływem ciepła, przy znacznej wilgotności powietrza i pod wpływem ciśnienia nadległych warstw śniegu, częściowo krystalizuje i przekształca się w firn, a następnie w lód firnowy i lodowcowy. Lodowce powstają przez nagromadzenie się dużej ilości śniegu w warunkach klimatycznych uniemożliwiających jego stopienie się w ciągu lata. Warunki takie obecnie panują w strefie podbiegunowej oraz w wysokich górach, powyżej granicy wieloletniego śniegu. Ilość zgromadzonego śniegu zależy również od ukształtowania powierzchni, np. na ostrych szczytach i graniach, jak choćby w Tatrach, nie ma warunków do gromadzenia się dużych ilości śniegu. Miejsce narodzin i zasilania lodowca nazywa się polem firnowym. Gdy grubość nagromadzonego lodu przekroczy krytyczną wartość (kilkanaście, kilkadziesiąt metrów), to jego nacisk sprawia, że staje się on plastyczny i zaczyna płynąć. Lodowiec spływa w postaci jęzorów poniżej granicy wieloletniego śniegu, wykorzystując doliny górskie i inne obniżenia. Jeżeli dostawa lodu przewyższa ablację (topnienie) i w związku z tym czoło lodowca przesuwa się ku przodowi - następuje transgresja lodowca. Gdy dopływ nowego lodu jest równoważony stratami wywołanymi ablacją, to czoło lodowca nie zmienia zasięgu, co jest określane jako postój lodowca. Gdy dostawa nowego lodu jest mniejsza niż ablacja, zmniejsza się zasięg lodowca, co jest nazywane regresją lub cofaniem się lodowca. W przypadku lodowca górskiego w górnej części lodowca powstaje → kocioł (cyrk) lodowcowy, z którego wypływający lodowiec rzeźbi U-kształtną dolinę lodowcową, zaś z niesionego materiału powstaje → morena.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt