Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej
M
Ilość znalezionych haseł: 896

Ochrona przyrody

Monitoring Pospolitych Ptaków Lęgowych (MPPL)

(Ochrona przyrody), to długofalowy program, którego celem jest uzyskanie corocznych wskaźników liczebności dla 80-100 najpowszechniej występujących w Polsce gatunków ptaków. Program stanowi część Państwowego Monitoringu Środowiska koordynowanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Ponieważ ptaki są bardzo dobrym wskaźnikiem jakości środowiska - zmiany ich liczebności dostarczają informacji o stanie całego środowiska przyrodniczego. Obserwacja zmian pozwala również na skuteczną ochronę gatunków ptaków zmniejszających swoją liczebność lub zagrożonych. Obserwacje terenowe prowadzone są przez ponad 300 wysoko wykwalifikowanych wolontariuszy z całego kraju. W każdym z 15 regionów awifaunistycznych Polski prace terenowe organizują koordynatorzy regionalni. Obserwacje prowadzone są na ok. 560 losowo wybranych polach próbnych o powierzchni 1 km². W sezonie lęgowym każda powierzchnia jest kontrolowana dwukrotnie, z wykorzystaniem standardowej, prostej metodyki. Zgodnie z nią, zapisywane są wszystkie osobniki widziane i słyszane. Obserwatorzy notują też obecność ssaków i sporządzają opis siedliska. Dzięki programowi MPPL wyznaczane są trendy liczebności monitorowanych gatunków ptaków oraz uzyskiwane dane o ich rozpowszechnieniu. Zmiany w krajobrazie rolniczym monitorowane są za pomocą wskaźnika stanu populacji rozpowszechnionych ptaków krajobrazu rolniczego (tzw. Farmland Bird Index - FBI), który jest jednym z tzw. wskaźników strukturalnych, mierzący postęp krajów członkowskich UE we wdrażaniu Strategii Lizbońskiej. Poza tym dane zebrane w trakcie prac MPPL służą do tworzenia tzw. predyktywnych map rozmieszczenia gatunków pospolitych ptaków, czyli map oczekiwanego ich rozmieszczenia, a także do licznych innych opracowań naukowych i statystycznych. Dane MPPL są publikowane przez GIOŚ w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Na stronach GIOŚ znajduje się baza danych z wynikami. Publikowane są również syntetyczne raporty. 15 lat badań w ramach MPPL pozwoliło na obliczenie istotnych statystycznie trendów zmian liczebności dla 110 najszerzej rozpowszechnionych gatunków. Wśród nich 26 gatunków charakteryzuje się stabilnym trendem liczebności, należą do nich m.in.: derkacz, grubodziób i pełzacz ogrodowy. 29 gatunków wykazuje istotne spadki liczebności. Przykładami takich gatunków są: makolągwa, myszołów oraz turkawka. Najwięcej gatunków (48) wzrasta liczebnie, są to np.: bażant, dzięcioł zielony, krzyżówka, paszkot.

Zobacz więcej...

Ochrona przyrody

monitoring przyrody

(Ochrona przyrody), to regularne obserwacje i pomiary wybranych elementów przyrody, prowadzone dla uzyskania informacji o zmianach tych elementów w czasie. Zadaniem monitoringu przyrody jest określenie wpływu zmian środowiskowych na organizmy dla zapobiegania negatywnym skutkom tych zmian w przyrodzie, a więc uzyskania danych dla zorganizowania skutecznej ochrony gatunków i układów ekologicznych. Podstawy prawne prowadzenia monitoringu przyrodniczego w Polsce: Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody umieszcza monitoring przyrody w ramach monitoringu środowiska (Art. 112). Zgodnie z ustawą monitoring przyrody ma polegać na obserwacji i ocenie stanu oraz zachodzących zmian w składnikach różnorodności biologicznej i krajobrazowej na wybranych obszarach, a także na ocenie skuteczności stosowanych metod ochrony przyrody, w tym na obserwacji siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000. Dyrektywa Siedliskowa wymaga monitorowania (dosłownie "nadzoru") stanu zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin i zwierząt z załączników I, II, IV i V tego dokumentu (art. 11.). Dyrektywa zobowiązuje też do składania co 6 lat sprawozdań z wyników tego monitoringu (Art. 17). Konwencja o różnorodności biologicznej w Art. 7 zachęca Strony Konwencji do - m.in. - monitorowania elementów różnorodności biologicznej, z uwzględnieniem tych elementów, które wymagają pilnych działań ochronnych oraz mają największą potencjalną wartość dla zrównoważonego użytkowania, monitorowania skutków procesów i działań, które mają lub mogą mieć znaczny, negatywny wpływ na ochronę i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej oraz gromadzenia i opracowania wyników identyfikacji i monitoringu. W Polsce monitoring przyrody prowadzony jest głównie przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Prace monitoringowe zorganizowanie są na następujących poziomach: instytucja koordynująca, koordynator krajowy, ekspert lokalny.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt