Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej
S
Ilość znalezionych haseł: 1389

Ptaki

skrzynki lęgowe

(zoologia leśna,ptaki), skonstruowane z różnych materiałów sztuczne miejsca gniazdowe dla dziuplaków, mające zastępować naturalne dziuple. W Polsce najczęściej wykorzystywane są skrzynki zaprojektowane przez prfo. Jana Sokołowiskiego (typ A, B, D i E). W jednym z parków w centrum Warszawy, gdzie wywieszono odpowiednie skrzynki, zagęszczenie muchołówek żałobnych osiągnęło zaskakująco wysoką wartość 0,5 pary/ha, podczas gdy w innych parkach i lasach waha się ono zwykle między 0,02 a 0,05 pary/ha. Oznacza to, że choć pokarmu było pod dostatkiem, to ptaki zwyczajnie nie miały gdzie się gnieździć. W innym badaniu wywieszono skrzynki lęgowe w młodnikach i drągowinach sosnowych w ilości 8 sztuk/ha. Udało się w ten sposób osiedlić tam aż 11 gatunków dziuplaków w zagęszczeniu 5 par/ha. Bez budek ptaki te byłyby niezdolne do założenia tam gniazda. Należy jednak pamiętać, że budki nigdy nie zastąpią naturalnych dziupli. Po pierwsze – są mało trwałe. Zbudowana z desek i wystawiona na zmienne warunki pogodowe budka po trzech latach nadaje się do wyrzucenia. Natomiast dziuple mogą być wykorzystywane przez kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat z rzędu. Takie gatunki jak np. siniak, jerzyk czy sikora czubatka gnieżdżą się zbyt wysoko, by moglibyśmy wywieszać im budki. Ponadto w naturalnych dziuplach ze względu na mikroklimat następuje proces rozkładu materiału gniazdowego, skrzynki wymagają natomiast corocznego czyszczenia.

Zobacz więcej...

Rośliny zielne

skrzyp

(botanika leśna, rośliny zielne), Equisetum – jedyny rodzaj w rodzinie Equisetaceae (skrzypowate), a jednocześnie całej podgromady (Sphenophytina), liczący około 30 gatunków. W Polsce 10 gatunków. W lasach najczęściej występuje skrzyp leśny (Equisetum  sylvaticum L.). Jest to bylina, do 50 cm wysokości, o pędach zarodnionośnych początkowo bezzieleniowych, zwykle jasnobrązowych, które później nie zamierają, lecz po dojrzeniu zarodników zielenieją  i rozgałęziają się. Pędy asymilacyjne jasnozielone, wiotkie, z 10-14 żebrami, na których występują dwa szeregi brodawek. Odgałęzienia boczne są wielokrotnie członowane i mocno rozgałęzione, zwisające. Gatunek częsty w żyznych, wilgotnych i cienistych lasach liściastych, głównie łęgowych ze związku Alno-Ulmion oraz w innych zbiorowiskach leśnych, głównie w miejscach wysięku wód  lub na glebach o wysokim poziomie ruchomej wody gruntowej. Do rzadszych skrzypów rosnących w lasach należy s. olbrzymi (Equisetum  telmateia Ehrh.) o głęboko zagłębionym podziemnym kłączu i pędach zróżnicowanych na wiosenne (bezzieleniowe, nierozgałęzione, z kłosem zarodnionośnym na szczycie, zamierające po wysypaniu zarodników) oraz letnie – duże, dorastające nawet do 2 m wysokości, w węzłach z zielonymi, nierozgałęzionymi i członowanymi, 4-żebrowymi odgałęzieniami bocznymi. Roślina częsta na południu Polski, zwłaszcza w Karpatach, poza tym występuje na rozproszonych stanowiskach w północnej i zachodniej części kraju. Rośnie przeważnie w lasach łęgowych ze związku Alno-Ulmion i jest gatunkiem charakterystycznym dla zespołu podgórskiego łęgu jesionowego Carici remotae-Fraxinetum.

Zobacz więcej...

Systematyka roślin

skrzypy

(botanika leśna, systematyka roślin), jedyna grupa (rodzaj Equisetum) współcześnie żyjących roślin z podgromady (Sphenophytina) i  gromady roślin telomowych (Telomophyta) obejmująca 32 gatunki (w Polsce 9 gatunków). Są to byliny o  członowanej budowie i okółkowym sposobie rozgałęziania się pędów. Pędy mają zróżnicowane na krótkie węzły i wydłużone międzywęźla.  Środkową cześć międzywęźli zajmuje kanał powietrzny. Pędy zawierają krzemionkę. Z węzłów wyrastają łuskowate, ostro zakończone, bezzieleniowe liście, zrośnięte w pochewkę. Funkcję asymilacyjną pełni łodyga. Z węzłów wyrastają także odgałęzienia boczne o budowie członowanej. Zarodnie znajdują się w szczytowych, kłosowatych  sporofilostanach.  Zarodniki są zaopatrzone w dwie wstęgowate sprężyce (hapteny), wrażliwe na zmiany wilgotności otoczenia. Przedrośla bardzo drobne, plechowate, rozdzielnopłciowe, męskie mniejsze od żeńskich. U skrzypów można wyróżnić trzy typy roślin w zależności od rodzaju pędów. W pierwszym typie wiosną wyrasta bezieleniowy pęd zarodnionośny, zamierający po wysianiu zarodników i dopiero wtedy pojawiają się zielone pędy letnie. W drugim  typie wiosną pojawia się podobny, bezieleniowy pęd zarodnionośny, jednak po wysianiu zarodników zazielenia się i z węzłów wyrastają odgałęzienia boczne, kłos natomiast zasycha i odpada. W trzecim typie jednocześnie tworzą się jednakowo wyglądające pędy asymilacyjne i zarodnionośne. U skrzypów powszechne jest rozmnażanie wegetatywne za pomocą podziemnych rozłogów i specjalnych, bogatych w skrobię, bulwek korzeniowych.

Zobacz więcej...

Historia i tradycja leśna

Skwirzyński Walerian

(historia i tradycja leśna), Walerian Michał Wilhelm Skwirzyński urodził się 27 listopada 1893 r. w Bełzie pow. Sokal, woj. lwowskie. Był synem Tadeusza, dr. weterynarii i Seweryny z d. Perelli. Szkolę podstawową ukończył w Bełzie, a gimnazjum w Przemyślu, po czym podjął studia w Hochschule für Bodenkultur w Wiedniu. Wcielony do armii austro-węgierskiej 1 sierpnia 1914 roku. Służył przez całą wojnę w artylerii ciężkiej, awansując do stopnia kapitana. Po zakończeniu wojny kontynuował studia na Wydziale Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej, pracując równocześnie jako geodeta w biurze geodezyjnym P. Góralskiego we Lwowie. Studia ukończył na Wydziale Leśnym SGGW w 1925 roku pracą dyplomową na temat „Fitosocjologiczna metoda opisu drzewostanów podług Hulta zastosowana w leśnictwie" W 1922 r. ożenił się z Krystyną Czuruk, z którą miał dwoje dzieci: córkę Janinę (ur. 2 IV 1924 r., oraz syna Stanisława (ur. 31 III 1929 r., zginął w Powstaniu Warszawskim). W latach 1925 - 1927 r. pracował jako asystent w Katedrze Geodezji SGGW w Warszawie. Od wrześniu 1927 r. do połowy kwietnia 1929 r. pracował w Dyrekcji Lasów Państwowych w Łucku, a następnie w Niekłańskich „Zakładach Ostrowieckich”, gdzie zajmował się pomiarami lasów. W 1933 roku przeniósł sie z rodzina do Kórnika, gdzie z dniem 15 marca objął stanowisko nadleśniczego w Fundacji „Zakłady Kórnickie", którą pełnił do wybuchu II wojny światowej. W 1939 r. został zmobilizowany i brał udział w kampanii wrześniowej w obronie Warszawy. Po kapitulacji Warszawy dostał się do niewoli niemieckiej. W czasie transportu do Fordonu k. Bydgoszczy zbiegł i powrócił do Warszawy, gdzie wraz z kolegami ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (Stanisławem Kozerskim, Janem Wolskim i Janem Miechowiczem) założył spółkę handlu drzewem. Po bezskutecznej próbie powrotu po wojnie do Kórnika, podjął pracę w Warszawskim Okręgowym Przedsiębiorstwie Mierniczym, a od 1957 r. w Biurze Urządzania Lasu i Projektów Leśnictwa przy Ministerstwie Leśnictwa w Warszawie na stanowisku starszego inspektora. Był czynnym członkiem Stowarzyszenia Geodetów Polskich. W 1966 przeszedł na emeryturę. Zmarł 27 listopada 1977 r. w Michałowicach i został pochowany na cmentarzu w Raszynie k. Warszawy.

Zobacz więcej...
Kontakt

Szybki kontakt