(gleboznawstwo leśne), bezpostaciowe żele tlenków krzemu i glinu, wystepujace w glebach wytworzonych z materiałów wulkanicznych, podatnych na wietrzenie, np. popiołów. Cechują się dużą zdolnością sorpcji fosforu i cząstek materii organicznej. Wystepują w andosolach, maja niską gęstość objętościową, wysoką pojemność wodną.
Prusinkiewicz Z. 1999. Środowisko i gleby w definicjach. "Turpress" Toruń.
Żaba J. 2003. Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, Katowice.
Bolewski A., Manecki A.: Mineralogia szczegółowa. Wyd. PAE, W-wa 1993.