czubajka kania

(uboczne użytkowanie lasu), Macrolepiota procera (Scop. ex Fr.) Sing. - okazały grzyb, występujący wśród traw, w prześwietlonych lasach, zrębach, polanach, w parkach, na łąkach i pastwiskach. Pojawia się od lipca do listopada, pojedynczo lub po kilka sztuk. Jest grzybem saprotroficznym, rozkładającym ściółkę. Kapelusz młodych owocników jest jajowaty, brązowawy, z wiekiem płasko rozpostarty z garbkiem na szczycie, średnicy 10 - 30 cm. Powierzchnia kapelusza jest sucha, popękana, pokryta dachówkowato brązowymi, grubymi, odstającymi łuskami. Garbek na szczycie owocnika jest gładki i ciemnobrązowy. Blaszki są gęste, białe, kremowe; wolne. Trzon jest bardzo długi (15-40 cm) i smukły, u podstawy bulwiasty, początkowo wewnątrz gąbczasty, później pusty. Trzon ma barwę jasnobrunatną z deseniem w postaci ciemniejszych, poprzecznych lub zygzakowatych prążków. Pierścień na trzonie jest wolny (dający się przesuwać – ważna cecha rozpoznawcza; por. muchomor plamisty). Miąższ jest biały, w kapeluszu miękki, gąbczasty, a w trzonie włóknisty i zdrewniały (trzony są praktycznie niejadalne), o intensywnym, bardzo przyjemnym zapachu i smaku. Kania jest doskonałym grzybem jadalnym, powszechnie znanym i zbieranym, dopuszczonym do obrotu handlowego i przetwórstwa. W praktyce jednak, ze względu na bardzo niewielką trwałość, jest w handlu rzadko spotykany. Nadaje się przede wszystkim do smażenia (np. w panierce), ale także jako grzyb domieszkowy, a nawet do suszenia. Od innych, zdecydowanie mniej wartościowych czubajek, różni się niezmiennym w kolorze miąższem oraz zygzakowatym wzorkiem na trzonie.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Grzywacz A., Staniszewski P., 2003. Wiem, co zbieram w lesie. Oficyna Wydawnicza MULTICO. Warszawa.
Gumińska.B., Wojewoda W. 1988. Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL.

Publikacje powiązane tematycznie

Dermek A., 1988. Grzyby znane i mniej znane. PWRiL, Warszawa.
Fluck M. Jaki to grzyb? Delta Warszawa 1995.
Grzywacz A., 1990. Grzyby leśne. PWRiL, Warszawa.
Læssøe T., Del Conte A.1997. Grzyby. Wielka Księga. Warszawa, Wydawnictwo Wiedza i Życie.
Staniszewski P. 2011: Użytkowanie grzybów leśnych – możliwości i zagrożenia. Biblioteczka Leśniczego. Zeszyt 321. Wyd. Świat, Warszawa.