(gleboznawstwo leśne), dżdżownice (Lumbricidae). Opisano ponad 200 gatunków tych pierścienic, w Europie występuje około 20. Największe osobniki osiągają do 30 cm długości, a najmniejszy około 2 cm. Dżdżownice preferują gleby o odczynie obojętnym, unikają gleb kwaśnych i zasadowych, stąd w glebach drzewostanów iglastych jest ich niewiele. Preferują pogranicze ściółki i gleby mineralnej, zwykle gliniastej i wilgotnej. Są wrażliwe na niskie temperatury, lekki mróz (-1o, -2oC) jest dla nich śmiertelny. W dzień przebywają w glebie, a w nocy wciągają do norek żywe lub martwe szczątki roślinne. Pobierany przez dżdżownice pokarm jest najpierw rozmiękczany przy pomocy śliny, wzbogacany obecnością mikroorganizmów i substancji próchnicznych, rozcierany i mieszany z piaskiem oraz trawiony. Następnie są formowane gruzełki próchniczno-mineralne, wydalane i składane na powierzchni gleby i w glebie. Zawartość związków próchnicznych, związków wapnia, a także siła wiązania wody i stabilność gruzełków są w odchodach dżdżownic większe niż w otaczającej je glebie. Działalność dżdżownic poprawia więc strukturę gleby, polepsza jej własności wodne i powietrzne. Ryjąc korytarze dżdżownice przewietrzają glebę i mieszają ją. Negatywnym elementem występowania dżdżownic może być roznoszenie przez nie pasożytów, pleśni i grzybów roślin uprawnych, mogą też uszkadzać rośliny, zwłaszcza młode siewki. Ogólnie więc, dżdżownice, a także inne → organizmy glebowe, posiadają bardzo pozytywne znaczenie w przyrodzie.
Górny M. 1975. Zooekologia gleb leśnych. PWRiL.
Gleboznawstwo. 2006. Praca zbiorowa pod red. S. Zawadzkiego. PWRiL. Warszawa. wyd. IV.
Uggla H., Uggla Z. 1979. Gleboznawstwo leśne. PWRiL. Warszawa.
Górny M. 1975. Zooekologia gleb leśnych. PWRiL.
Górny M., Grum L. 1981. Metody stosowane w zoologii gleby. PWN.
Paul E.A., Clark F.E. 2000. Mikrobiologia i biochemia gleb, Wydawnictwo UMCS, Lublin.