(gleboznawstwo leśne), jednostka nadrzędna w systematyzowaniu gleb w starszych wydaniach Klasyfikacji gleb leśnych Polski i Systematyki gleb Polski. Obejmował gleby wytworzone pod wpływem zróżnicowanych czynników glebotwórczych. Dział gleb litogenicznych obejmowął gleby, w których powstaniu i właściwosciach dominuje czynnik litologiczny.
Dział gleb autogenicznych obejmował gleby w których powstaniu i właściwościach kilka czynników odgrywało równorzędną rolę.
Dział gleb semihydrogenicznych i hydrogenicznych obejmowął gleby, w których powstaniu i właściwosciach dominuje czynnik wodny.
Systematyka gleb Polski 1989. Roczn. Glebozn. 40, 3/4, Warszawa.
Systematyka gleb Polski 1989. Roczn. Glebozn. 40, 3/4, Warszawa.