eutroficzna gleba leśna

(gleboznawstwo leśne), za eutroficzne gleby przyjęto nazywać jednostki o najkorzystniejszych warunkach życia roślin. Są to w przeważającej mierze gleby bogate we frakcje granulometryczne o średnicy <0,02 mm, w skład których wchodzą minerały ilaste. Zapasy tych frakcji w tej grupie gleb, przeważnie przekraczają 100 kg x 1,5 m^-3. Wysoka zasobność w drobne frakcje ziemiste wynika z charakteru dominujących utworów macierzystych, którymi są skały gliniaste (gliny zwałowe, deluwialne, rezydualne), pyłowe a nawet ilaste, utwory fliszu karpackiego. Utwory piaszczyste, jeśli występują, to są to piaski gliniaste i wykazują przewarstwienia utworów cięższymi. W takich utworach, przy braku silniejszego wpływu wody, najczęściej występującymi procesami glebotwórczymi są procesy brunatnienia i płowienia. W terenach niskich, w miejscach z odpowiednio wysokim poziomem wody gruntowej, charakterystycznymi glebami są eutroficzne gleby gruntowoglejowe, czarne ziemie, oglejone odmiany gleb brunatnych, gleby deluwialne, niektóre rędziny i cięższe mady. Na takich glebach dodatkowym, obok wysokiej zasobności we frakcje ilaste, czynnikiem wpływającym na ich trofizm jest akumulacja silnie przetworzonej, bogatej w azot i kationy zasadowe endopróchnicy. Akumulacja takiej próchnicy zachodzi przy słabo kwaśnym, obojętnym lub nawet zasadowym odczynie gleby. Wysoka zawartość w omawianych glebach substancji ilastych, kationów zasadowych, niska kwasowość oraz korzystne właściwości substancji próchnicznej sprawia, że wielkości siedliskowego indeksu glebowego → SIG opisującego ich trofizm, najczęściej waha się w zakresie od 34 do 40. Prezentuje to załączony rysunek, który pochodzi z publikacji stanowiących źródło definicji i gdzie znajdują się dalsze szczegóły. Są to eutroficzne gleby siedlisk lasów. Drzewostany siedlisk lasów to grabowo-dębowę, bukowe, rzadziej bukowo – dębowe, w których gatunki te osiągają wysokie bonitacje wzrostowe (I-II kasa bonitacji). Drzewostany te odznaczają się dobrze rozwiniętą bujną pokrywą runa, w której poza gatunkami siedlisk mezotroficznych licznie występują rośliny siedlisk eutroficznych: marzanka wonna (Galium odoratum), gajowiec żółty (Galeobdolon luteum), kopytnik (Asarum europaeum), żywce (Dentaria bulbifera, Dentaria glandulosa), szczyr (Mercurialis perennis), miodunka (Pulmonaria obscura). Potencjalne zbiorowiska mogące kształtować się w siedliskach lasów to rozmaitych odmiany grądów środkowoeuropejskich (Galio–Carpinetum), grądów subkontynentalnych (Tilio-Carpinetum) typowych i niskich, a w granicach naturalnego zasięgu buka - żyzna buczyna niżowa (Melico – Fagetum).

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Brożek S., Zwydak M., Pacanowski P. 2011: Odmiany troficzne podtypów gleb jako jednostki niższego rzędu w systematyce gleb w lasach. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 124- 132.
Brożek S., Zwydak M., Lasota J. 2008. Liczbowy indeks troficznych odmian podtypów gleb bielicowych i rdzawych. Rocz. Glebozn. T. LIX, 1, 7-17.

Publikacje powiązane tematycznie

Brożek S., Zwydak M., Wanic T., Gruba P., Lasota J. 2007. Kierunki doskonalenia metod ozpoznawania siedlisk leśnych. Sylwan.2, 26-34.
Brożek S. 2011. Gleby siedlisk leśnych terenów chronionych nizin i wyżyn Polski – synteza badań. Rocz. Glebozn. LXII, 190 – 198.
Brożek S., Lasota J., Zwydak M., Wanic T., Gruba P., Błońska E. 2011. Zastosowanie siedliskowego indeksu glebowego (SIG) w diagnozie typów siedlisk leśnych. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 133- 149.
Brożek S., Zwydak M., Lasota J. 2008. Liczbowy indeks troficznych odmian podtypów gleb bielicowych i rdzawych. Rocz. Glebozn. T. LIX, 1, 7-17.
Brożek S., Zwydak M., Pacanowski P. 2011: Odmiany troficzne podtypów gleb jako jednostki niższego rzędu w systematyce gleb w lasach. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 124- 132.
Lasota J., Brożek S., Zwydak M., Wanic T. 2011. Różnorodność gleb acydofilnych lasów liściastych, świetlistej dąbrowy subkontynentalnej oraz ubogich postaci grądów. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 73- 92.
Lasota J., Brożek S., Zwydak M.,Wanic T. 2011. Różnorodność gleb żyznych buczyn i grądów. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 93- 108.
Lasota J., Zwydak M., Wanic T., Brożek S. 2011. Różnorodność gleb zespołów borów mieszanych. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 54- 72.
Wanic T., Brożek S., Lasota J., Zwydak M. 2011. Różnorodność gleb olsów i łęgów. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 109- 123.
Zwydak M., Lasota J., Brożek S., Wanic T. 2011: Różnorodność gleb zespołów borów sosnowych. Rocz. Glebozn. LXII, 4, 39-53.