(Gleboznawstwo leśne), gleba stanowi środowisko gromadzenia i ochrony przedmiotów używanych przez człowieka w czasach minionych. Archeologia odsłania je i pozwala poznać, ponieważ były pogrzebane (przypadkowo lub celowo) w glebie, która chroniła je przed rozkładem. Przykładowo, Rynek Krakowski rozkopany przed kilku laty przez archeologów, ujawnił wiele nieznanych dotychczas pozostałości kultury materialnej człowieka, które przetrwały od stuleci do czasów współczesnych dzięki konserwującej funkcji gleb. Gleba, gromadząc i chroniąc → artefakty z życia człowieka w czasach minionych, uczestniczy w ochronie dziedzictwa stanowiąc „archiwum kultury materialnej” i swoistą nieodczytaną kronikę, której przywracanie ludzkiej pamięci powierza się archeologii.
Gleby w środowisku przyrodniczym i krajobrazach Europy. 2013. Praca zbiorowa (red. S. Brożek). Wydawnictwo UR Kraków.
Gleby w środowisku przyrodniczym i krajobrazach Europy. 2013. Praca zbiorowa (red. S. Brożek). Wydawnictwo UR Kraków.
Gleboznawstwo. 2006. Praca zbiorowa pod red. S. Zawadzkiego. PWRiL. Warszawa. wyd. IV.