głuszec

(zoologia leśna, ptaki), (łac. Tetrao urogallus, ang. Capercaillie) ptak z rodziny Phasianidae (kurowate), rzędu Galliformes (grzebiące). Długość ciała samca 74-90 cm (w tym ogon ok. 25 cm), samicy 54-63 cm, masa ciała 1,5-6,5 kg. Wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec jest o 1/3 większy od samicy, ubarwiony niemal czarno, z długim wachlarzowatym ogonem. Dziób żółtawy. Wokół oka czerwona nabrzmiewająca róża. Samica pręgowana brunatno, rdzawo i płowo z rdzawą plamą na piersi. W Polsce skrajnie nieliczny gatunek lęgowy w kilku izolowanych populacjach (Puszcza Augustowska, Bory Dolnośląskie, Lasy Janowskie, Karpaty), skrajnie zagrożony wyginięciem. Zamieszkuje stare bory z borówczyskami i torfowiskami. Od marca do maja odbywa jedne z najbardziej efektownych godów spośród naszych ptaków. Tokujące w ustronnych partiach lasu koguty wydają pieśń złożoną z 4 faz: klapania, trelowania, korkowania i szlifowania. Podczas tej ostatniej ptak niemal całkowicie głuchnie, co znalazło odzwierciedlenie w nazwie. Gniazdo zakłada na ziemi. W okresie V-VI składa 7-11 jaj, które wysiaduje wyłącznie samica przez 24-26 dni. Zagniazdownik, pisklęta wykluwają się pokryte puchem i są od razu gotowe do opuszczenia gniazda. Wyprowadza jeden lęg w roku. Gatunek osiadły. Pożywienie: jagody, pąki, igły sosnowe, trawy, wiosną także owady. Liczebność w Polsce szacowana na 220-400 par. Gatunek objęty ochroną ścisłą, zakazem fotografowania, filmowania i obserwacji, mogących powodować płoszenie lub niepokojenie oraz ochroną strefową. Strefa ochrony całorocznej obejmuje promień 200 m od tokowiska. Strefa ochrony okresowej obowiązuje od 1 lutego do 31 maja i obejmuje promień 500 m od tokowiska.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Dariusz Graszka - Petrykowski

Publikacje powiązane tematycznie

Aulak W., Rowiński P. 2010. Tablice biologiczne kręgowców. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Cramp S. (red.) 1977-1994. The Birds of the Western Palearctic. T. I-IX. Oxford University Press, Oxford
Sikora A. i in. (red.) 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań
Svensson L. 2012. Ptaki. Przewodnik Collinsa. Multico, Warszawa
Tomiałojć L., Stawarczyk S. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław