(Ochrona przyrody), opracowana przez prof. Bogdanowskiego (1999) metoda oceny jednostek architektoniczno-krajobrazowych (JARK) i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych - standardowa metoda waloryzacji krajobrazu. Metoda ta przewiduje zakresy działania w następujących skalach przestrzennych:
1. jednostki architektoniczno - krajobrazowe tzw. JARK (skala planistyczna);
2. zespoły wnętrz architektoniczno - krajobrazowych tzw. ZWAK (skala urbanistyczna);
3. wnętrza architektoniczno - krajobrazowe tzw. WAK (skala architektoniczna).
Przy wyznaczaniu jednostek architektoniczno – krajobrazowych JARK pod uwagę bierze się następujące kryteria:
- ukształtowanie powierzchni;
- pokrycie terenu;
- historia;
- przemiany dziejowe.
Postępowanie wg metody JARK-WAK wymaga przejścia przez następujące etapy:
- identyfikacja zasobów związanych z danym obszarem;
- waloryzacja tych zasobów (czyli przypisanie im wartości);
- sporządzenie wytycznych;
- sporządzenie planu.
Marek Maciantowicz
Bogdanowski J. 1999. Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu. Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków.