jesienna osutka sosny

(fitopatologia leśna), choroba wywoływana przez szereg grzybów Sydowia polyspora (Bref. et Tavel) E. Müll. (= Sclerophoma pythiophila (Corda) Höhn; Ascomycota, Ascomycetes, Dothideales), Lophodermium pinastri (Scrad.) Chevall. (Ascomycota, Ascomycetes , Rhytismatales), Cyclaneusma minus (Butin) DiCosmo, Peredo et Minter (Ascomycota, Ascomycetes, Rhytismatales) oraz inne grzyby. Grzyby porażają starsze roczniki igieł (przynajmniej jednoroczne) powodując ich żółknięcie, następnie zamieranie i opadanie w okresie jesiennym. Najczęściej występuje na sosnach od 6 do 15 roku życia, choć może występować także na osobnikach starszych. Warunkiem sprzyjającym jest wiek igieł, silne nasłonecznienie drzew, zanieczyszczenia powietrza. Ochrona: nie dopuszczać do zbyt silnego rozrzedzenia drzewostanu podczas cięć pielęgnacyjnych, poprawa warunków troficznych w drzewostanie.