karczownik ziemnowodny

(zoologia leśna, ssaki), (Arvicola terrestris (Arvicola amphibius) Linnaeus, 1758) gryzoń z podrodziny nornikowate Arvicolinae (Microtinae) z rodziny chomikowate Cricetidae, z rzędu gryzonie (Rodentia). Sylwetka krępa, pysk zakrąglony, tępo zakończony. Długość ciała 130-200 mm, masa ciała 60-200 g. Ogon długi (60-140 mm), w przekroju okrągły, prawie nagi. Palce tylnej stopy (24-32 mm) bez błony pławnej i bez szczeciniastych włosów jak u piżmaka. Oczy małe, uszy krótkie (12-19 mm), prawie całkowicie ukryte w futrze. Duża zmienność ubarwienia, zależna od podgatunku, szerokości geograficznej i środowiska życia. Osobniki żyjące blisko wody zawsze ciemniejsze. Różne formy barwne: grzbiet czarny lub czarnoszary, spód ciała stalowoszary; grzbiet brunatny z różną domieszką czarnego, spód brudnoszary, czasem z rdzawym nalotem; grzbiet szaro- lub brunatnordzawy, spód rudoszary. Czaszka masywna, kanciasta. Długość czaszki 32-42 mm, długość żuchwy < 30 mm. Zębów 16, wzór zębowy 1006. Zęby hipsodontyczne, bezkorzeniowe, wykazują stały wzrost. Tryb życia ziemnowodny. Zasiedla wilgotne tereny otwarte, łąki, pola, zarośnięte brzegi wód, torfowiska. Żyje samotnie. Buduje głebokie systemy nor, w nich komora gniazdowa i spiżarnie. W pobliżu nor kopczyki ziemi przypominające kretówki. Gromadzi zapasy na zimę. Pokarm roślinny: kłacza, bulwy, cebule, kora korzeni drzew. Aktywność całoroczna, całodobowa (głównie w nocy od zmroku do świtu). Bardzo dobrze pływa, nurkuje. Samce bardziej aktywne niż samice. Gniazdo kuliste, z traw i rośłinności wodnej. Ruja IV-IX. Długość ciąży: 20-22 dni. Liczba miotów: (2)3-4. Liczba młodych w miocie: 2-8(14). Maksymalna długość życia: 2-4 lata. Przeciętna długość życia: 5 miesięcy. Wrogowie naturalni: drobne ssaki łasicowate, ptaki drapieżne, sowy. Szkodnik upraw leśnych, młodników i sadów. Objety ochroną gatunkową częściową: chroniony poza sadami, ogrodami i uprawami leśnymi.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Kowalski K. i Ruprecht A. L. 1984. Rodzina: nornikowate - Arvicolidae. W: Z. Pucek (red.) Klucz do oznaczania ssaków Polski: 169-194. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wilson D. E. & Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference [on-line]. Johns Hopkins University Press, Baltimore. [dostęp 24 listopada 2013] 
Rozporządzenie ministra środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. D.U. 2011 nr 237 poz. 1419

Publikacje powiązane tematycznie

Mitchell-Jones A. J., Amori G., Bogdanowicz W., Krystufek B., Reijnders P. J. H., Spitzenberger E., Stubbe M., Thissen J. B., Vohralik V., Zima J. (eds.) 1999. Atlas of European mammals. Academic Press, London.