Kiełczewski Bohdan

(historia i tradycja leśna), Bohdan Kiełczewski urodził się 7 VI 1912 r. w Kownie na Litwie. W latach 1930-1934 studiował na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. Po ukończeniu w 1936 r. Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim podjął pracę w Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu jako praktykant w dziale urządzaniu lasu, a następnie referent w dziale stanu posiadania. Zmobilizowany w sierpniu 1939 r., brał udział w walkach nad Bzurą. Po rozbiciu oddziału i dotarciu na własną rękę do Warszawy został skierowany do obrony cytadeli. W lasach Potoczka (k. Ostrowca Świętokrzyskiego) spędził prawie cały czas okupacji, pracując jako leśniczy i uczestnicząc w działaniach Armii Krajowej. Po dekonspiracji w 1944 r. dotarł do Warszawy, gdzie został aresztowany i przez ponad 3 miesiące przebywał na Pawiaku. Po wojnie pracował kilka miesięcy jako nadleśniczy w Nadleśnictwie Ożarów (pow. Opatów). Za namową kolegów powrócił do Poznania, gdzie w czerwcu 1945 r. objął stanowisko adiunkta w Zakładzie Zoologii Ogólnej i Entomologii Stosowanej Uniwersytetu Poznańskiego. Od tego czasu, bez przerwy aż do śmierci, związany był z Wydziałem Rolniczo-Leśnym UP, a następnie Wydziałem Leśnym WSR/AR. W 1945 r. doktoryzował się na podstawie pracy "Rola tasików jako żywicieli pasożytniczych muchówek i błonkówek w lesie". W 1949 r. został przeniesiony na stanowisko adiunkta w Katedrze Ochrony Lasu. Habilitował się w 1951 r., na podstawie pracy "Obserwacje nad występowaniem mniszki (Lymantria monacha L.) w latach 1947-49 na tle teorii o masowych pojawach". Od 1951 r. prowadził wykłady m.in. z entomologii leśnej, ochrony lasu, ochrony przyrody i środowiska, kulturotwórczej roli lasu oraz akarologii. W 1961 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1968 r. profesora zwyczajnego, a w 1992 r. zaszczytny tytuł doktora honoris causa, nadany przez Senat Akademii Rolniczej w Poznaniu. Od 1956 r. był kierownikiem Katedry Ochrony Lasu, a po wprowadzeniu struktury instytutowej (1970) pełnił funkcję kierownika Zespołu Naukowo-Dydaktycznego Ochrony Lasu i Gospodarstwa Łowieckiego w Instytucie Ochrony Lasu (do 1975). Jednocześnie w latach 1970-1978 był dyrektorem Instytutu Biologii Stosowanej. Po zniesieniu instytutów (1981) ponownie został kierownikiem Katedry Ochrony Lasu i Środowiska Przyrodniczego (o poszerzonej nazwie). W 1982 r. przeszedł na emeryturę. Jednak w dalszym ciągu, aż do śmierci (1998), prowadził prawie wszystkie zajęcia z magistrantami Katedry. Pod jego kierunkiem ponad 120 magistrantów pisało prace dyplomowe; był także promotorem w siedmiu przewodach doktorskich. Dorobek naukowy profesora Kiełczewskiego obejmuje ponad 150 prac, publikowanych w kraju oraz wydawnictwach Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji, USA i Słowacji. Oprócz tego przygotował dla Filmu Polskiego (Oddz. w Łodzi) kilka przyjętych do realizacji scenariuszy na filmy dokumentalne, m.in. „Korniki", „Kleszcze", „Symbioza". W krótkim zarysie główne kierunki badań Profesora można przedstawić nastę­pująco: 1. W początkowym okresie prace dotyczyły entomologii leśnej, szybko jednak pogłębił wiedzę akarologiczną i przez ponad 25 lat zajmował się badaniem roli roztoczy w ekosystemach leśnych. Jest twórcą polskiej szkoły akarologii leśnej. Akarologowie z Polski i Egiptu uczcili go nazwaniem jego nazwiskiem sześć nowych dla nauki taksonów roztoczy. 2. W ochronie lasu, ochronie przyrody i ochronie środowiska przyrodniczego łączył zawsze działalność dydaktyczną z działalnością społeczną. Był współautorem dwóch podręczników oraz trzech skryptów na ten temat. 3. Problematyka arachno-entomologii lekarskiej także była dla niego bliska, czego dowodzi opublikowanie kilku prac, a także współautorstwo w dwóch podręcznikach. 4. Oddzielnym działem w jego twórczości była problematyka biorytmów i biometeorologii, szczególnie w aspekcie jej zastosowania w sporcie. On także jest współautorem podręcznika na temat biometeorologii sportu. 5. W ostatnich latach zajmował się również inspiracją lasu w kulturze i sztuce, czego wynikiem był wspólnie napisany (z prof. J. Wiśniewskim) nowatorski podręcznik "Kulturotwórcza rola lasu". Profesor Kiełczewski w latach 1953-1956 był prodziekanem Wydziału Leśnego Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, kierownikiem Pracowni Izotopowej (1956--1960), prorektorem Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu (1959-1968), kierownikiem Katedry Sportów (1962-1968) oraz kierownikiem Zakładu Biologii z pracownią Biometeorologii Sportów (1965-1968). Poza tym w latach 1972-1974 był przewodniczącym, a do 1978 r. członkiem Rady Wielkopolskiego Parku Narodowego. Był również w latach 1977-1992 przewodniczącym, a do końca życia członkiem Rady Naukowej Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, a także członkiem wielu innych rad naukowych i komisji. Godność członka honorowego nadały mu: Polskie Towarzystwo Leśne (1986), Poznańskie To­warzystwo Przyjaciół Nauk (1988), Liga Ochrony Przyrody (1990) i Polskie Towarzystwo Entomologiczne (1992). Za działalność naukową, zawodową i społeczną wielokrotnie był nagradzany, m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżem Kawalerskim (1973), Oficerskim (1981) i Komandorskim (1989) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem im. Kopernika (1973), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1976). Najwyżej cenił sobie jednak Medal „Za udział w wojnie obronnej" (1984) oraz Krzyż Armii Krajowej (1994). Za działalność naukową i organizacyjną otrzymał sześciokrotnie nagrody resortowe. Profesor dr hab. Bohdan Kiełczewski, dr h.c, zmarł 6 II 1998 r. w Poznaniu w wieku 85 lat.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Jerzy Wiśniewski - Bohdan Kiełczewski (1912-1998). W: Dzieje akademickich studiów leśnych w Poznaniu 1919-2009. Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2009.