kosmatka

(botanika leśna, rośliny zielne), (Luzula) – rodzaj z rodziny Juncaceae (sitowate) reprezentowany w Polsce przez 10 gatunków. W lasach zwykle 4 gatunki. Kosmatka owłosiona [Luzula pilosa (L.) Willd.] –  bylina, do 30 cm wysokości, tworząca małe darnie. Liście na brzegach orzęsione, odziomkowe zimotrwałe, równowąskie o szerokości do 10 mm, długie, natomiast łodygowe – węższe i krótsze. Kwiaty ciemnobrunatne, po 1-2 na długich szypułkach są rozmieszaone w rozpierzchłej rozrzutce. Gatunek pospolity w całym kraju, często występuje w borach mieszanych, kwaśnych buczynach i acydofilnych dąbrowach. Kosmatka gajowa [Luzula luzuloides (Lam.) Dandy et Wilmott] tworzy luźne kępki i darnie, jest rośliną wyższą, do 80 cm, ma liście węższe, 3-5 mm szerokości, na brzegach przylegająco orzęsione, a żółtawobiałe kwiaty zebrane po 2-4 w luźnych rozrzutkach. Częsta na południu kraju, zwłaszcza w górach, rośnie przeważnie w kwaśnych buczynach górskich i borach świerkowych. Kosmatka olbrzymia [Luzula sylvatica (Huds.) Gaudin] wyróżnia się wysoką łodygą (do 100 cm) i dużymi liśćmi odziomkowymi o szerokości ponad 10 mm. Gatunek górski z kilkoma stanowiskami na Pomorzu. Jest komponentem runa w borach świerkowych i jodłowych oraz w buczynach. K. licznokwiatowa [Luzula multiflora (Retz.) Lej.] charakteryzuje się rdzawymi lub brązowymi kwiatami gęsto skupionymi po 8-15 na prawie równych i wzniesionych szypułach. Występuje na siedliskach piaszczystych, w murawach i zaroślach oraz w widnych borach sosnowych i lasach liściastych.