(Ochrona przyrody), Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra z siedzibą we Frankfurcie nad Menem powstało w 1923 roku z inicjatywy zgłoszonej przez polskiego zoologa Jana Sztolzmana, podczas Międzynarodowego Kongresu Ochrony Przyrody w Paryżu. Towarzystwo skupiało przedstawicieli 16 krajów, z których najbardziej aktywną rolę pełnili przedstawiciele Polski i Niemiec. Statut Towarzystwa zakładał utrzymanie żubrów poprzez planowaną hodowlę, prowadzoną w jak największej liczbie punktów hodowlanych. Po dokonaniu inwentaryzacji wszystkich żyjących wówczas w ogrodach zoologicznych i prywatnych zwierzyńcach żubrów, ustalono, że populacja gatunku liczy jedynie 54 osobniki o znanym pochodzeniu: 29 samców i 25 samic. 39 z tych zwierząt pochodziło od osobników wcześniej odłowionych w Puszczy Białowieskiej. Z inicjatywy Towarzystwa od 1932 roku rozpoczęto wydawanie Ksiąg Rodowodowych Żubrów, których redakcję w 1946 roku powierzono Polsce. W wyniku prób ratowania gatunku w Polsce, m.in. w ośrodkach w Białowieży, Pszczynie, Niepołomicach i Smardzewicach koło Tomaszowa Mazowieckiego, w 1939 liczba żubrów wynosiła 40 sztuk.
Marek Maciantowicz
Krasińska M., Krasiński Z. A. 2004. Żubr – monografia przyrodnicza. SFP „Hajstra”, Warszawa - Białowieża.