myszarka zaroślowa (Apodemus sylvaticus)

gatunek gryzonia z rodziny myszowatych (Muridae). Wcześniej podawana jako mysz zaroślowa (Apodemus sylvaticus). Sylwetka smukła, stopy, ogon i uszy długie, oczy wielkie. Morfologicznie bardzo podobna do myszarki leśnej (wielkookiej) (Apodemus flavicollis) i - w mniejszym stopniu - do myszarki zielnej (Apodemus uralensis). Długość ciała 7,5-11 cm, masa ciała 11,5-28,5 g. Uszy duże, ogon długi, stopa tylna długa (1,9-2,4 cm). Oczy duże, ale mniejsze niż u myszy leśnej. Grzbiet dorosłych osobników rudobrunatny lub żółtobrunatny, na środku nieco ciemniejszy, spód ciała białawy lub czysto biały, czasem z żółtawym nalotem. Młode osobniki bardziej szare, spód białawy. Linia odgraniczająca barwę grzbietu i brzucha zawsze nieostra. U niektórych osobników na piersi wąska plama wyciągnięta wzdłuż osi ciała. Czaszka 2-2,4 cm długości, bez listew nadoczodłowych. Zębów 16, wzór zębowy 1003. Zęby ukorzenione, nie wykazują ciągłego wzrostu. Powierzchnie zębów trzonowych z guzkami ustawionymi w trzech rzędach, ścierają się z wiekiem. Pokarm zróżnicowany: głównie nasiona drzew liściastych, traw, zbóż, bezkręgowce (owady, dżdżownice, ślimaki), rośliny zielne, siewki drzew, podziemne części roślin, kora, czasem grzyby, jagody, kwiaty. Występuje w całej Polsce. Gatunek leśny. Zamieszkuje przerzedzone lasy sosnowe i mieszane, obrzeża lasów liściastych, zręby, zarośla, miedze polne i obrzeża dróg. Preferuje miejsca ciepłe i suche. Zimą często w zabudowaniach w pobliżu lasu. Dobrze skacze, sprawnie się wspina. Aktywna cały rok, głównie nocą. Szczyt aktywności o zmierzchu i o świcie. Zimą mniej ruchliwa. Gniazda z liści, mchu i traw: w lasach pod wykrotami i w zmurszałych pniach, w górach pod kamieniami, na polach w samodzielnie wykopanych norach. W gnieździe komora gniazdowa i spiżarnia. Rozród od wiosny (IV) do jesieni (IX), w klimacie łagodnym również zimą. Ciąża 23-26 dni, liczba miotów w roku do 3, liczba młodych w miocie 3-9 (średnio 5,6). Maksymalna długość życia 12 miesięcy, przeciętna - poniżej 6 miesięcy. Może powodować szkody w gospodarce rolnej i leśnej oraz w magazynach, zapasach żywności i mieniu gospodarskim. Naturalni wrogowie: drobne ssaki drapieżne (drobne łasicowate – łasica łaska, gronostaj europejski oraz lis rudy), sowy (puszczyk, płomykówka), myszołów, pustułka. Objęta ochroną gatunkową częściową.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I., Skibińska E. (red.) 2014. Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Kowalski K., Ruprecht A. L. 1984. Rodzina: Myszowate - Muridae. W: Z. Pucek (red.) Klucz do oznaczania ssaków Polski: 194-220. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/

Publikacje powiązane tematycznie

Atlas ssaków Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków https://www.iop.krakow.pl/ssaki/gatunki

Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I., Skibińska E (red.) 2014. Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Cichocki W., Ważna A., Cichocki J., Rajska E., Jasiński A., Bogdanowicz W. 2015. Polskie nazewnictwo ssaków świata. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Jędrzejewska B. i Jędrzejewski W. 2001. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Jędrzejewska B., Jędrzejewski W. 2001. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Kowalski K., Ruprecht A. L. 1984. Rodzina: Myszowate - Muridae. W: Z. Pucek (red.) Klucz do oznaczania ssaków Polski: 194-220. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Mitchell-Jones A. J., Amori G., Bogdanowicz W., Kryštufek B., Reijnders P. J. H., Spitzenberger E., Stubbe M., Thissen J. B., Vohralik V., Zima J. (eds.) 1999. Atlas of European mammals. Academic Press, London.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183

Schlitter D., van der Straeten E., Amori G., Hutterer R., Kryštufek B., Yigit N., Mitsain G. 2016. Apodemus sylvaticus (errata version published in 2017). The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T1904A115059104. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T1904A22423831.en

Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/