piętrowy układ roślinności w górach

(Ekologia lasu, las jako zjawisko geograficzne), typ układu piętrowego zależy od położenia geograficznego i kierunku przebiegu pasma, wielkości zajętego przez nie obszaru, a także charakteru roślinności na terenach przyległych. W strefie zimnej - ponad piętrem tundry niżowej spotykamy niewiele od niej różną tundrę górską, a granica wiecznych śniegów i lodów przebiega bardzo nisko. W strefie umiarkowanej wilgotnej - niskie i średnie położenia górskie mają roślinność leśną, zróżnicowaną często (np. w Karpatach, Alpach czy na Kaukazie) na niższe piętro lasów liściastych i wyższe lasów szpilkowych, które tworzą tu górną granicę lasu. Powyżej rozciągać się może subalpejskie piętro kosych zarośli (np. z kosodrzewiną Pinus mugo [P. mughus] w Karpatach i Alpach, różanecznikiem Rhododendron caucasicum na Kaukazie lub kosą limbą Pinus pumila w górach wschodniej Azji. Tam, gdzie krzewów tego rodzaju brak, piętro przejściowe między lasem a bezdrzewną roślinnością wysokogórską mogą zajmować skarłowaciałe drzewa leśne (w Ameryce Północnej świerki i jodły: Picea mariana i Abies balsamea w północnych Appalachach, P. engelmannii i A. lasiocarpa, w Górach Skalistych). Wyżej rozciąga się piętro alpejskie z roślinnością murawową i krzewinkową, zbliżoną do hal i tundr arktycznych, a ponad nim piętro niwalne (wiecznych śniegów i lodowców). W górach obszarów suchych (np. w Atlasie Wysokim) istnieć mogą dwie granice lasu: dolna – kontynentalna, uwarunkowana niedostatkiem wody, i górna – uwarunkowana niedostatkiem ciepła; przy jeszcze niższych zasobach wodnych lasy przyjmują charakter widnego rzadkolesia lub też od podnóży gór aż po szczyty panują formacje bezdrzewne - stepowe (np. w Ałtaju Mongolskim) albo półpustynne. W strefie gorącej - lasy górskie graniczyć mogą od dołu z lasami niżowymi lub, w obszarach suchych – z formacjami bardziej kserofitycznymi, np. sawannowymi (jak na Kilimandżaro). Na wysokościach, na których następuje kondensacja chmur i mgieł, występują bogate w epifity lasy mgliste (np. formacja ceja na wschodnich stokach Andów), a ponad nimi – wysokogórskie zarośla, często z udziałem krzewów z rodziny Ericaceae. W szczególnie wilgotnych górach strefy równikowej ponad zaroślami rozciąga się piętro bardziej swoistej formacji paramo, utworzonej przez ogromne rośliny różyczkowe (rodzaj Espeletia w Andach, rodzaje Senecio i Lobelia w górach Afryki). Najwyższe położenia gór tropikalnych zajmują skąpe, niemal półpustynne formacje kseromorficznych traw i krzewinek, co wiąże się z gwałtownym spadkiem ilości opadów powyżej piętra kondensacji. Szczególną rolę odgrywają one w suchym wnętrzu Andów, gdzie określa się je nazwą puna.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. (2002). Geografia roślin. PWN, Warszawa.

Publikacje powiązane tematycznie

Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. (2002). Geografia roślin. PWN, Warszawa.;
Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. (2005): Ekologia. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.;
Szymański S. (2000): Ekologiczne podstawy hodowli lasu. PWN, Warszawa.;
Weiner J. (2003): Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik Ekologii Ogólnej. PWN, Warszawa.