pochłanianie dwutlenku węgla i produkcja tlenu

(Ekologia lasu, ekologiczne funkcje lasu), fitocenoza leśna w procesie fotosyntezy pochłania CO₂ i wydziela O₂ w proporcji 1:1 (zgodnie z równaniem: 6CO₂ + 6H₂O = C₆H₁₂O₆ + 6O₂). W zrównoważonym, klimaksowym ekosystemie leśnym cała nadwyżka wyprodukowanego przez roślinny tlenu jest zużywana przez organizmy cudzożywne (zwłaszcza edafon, rozkładający materię organiczną zmagazynowaną na dnie lasu i w glebie), które wydzielają jednocześnie równoważną ilość dwutlenku węgla. Dzieje się tak dlatego, że biomasa w ekosystemach klimaksowych osiąga swoje maksimum dla danych warunków środowiskowych i już się nie zwiększa, a dodatni bilans pochłaniania CO₂ i wydzielania O₂ występuje tylko wtedy, kiedy biomasa rośnie. Zasada ta dotyczy zarówno pojedynczych osobników, jak i całych biocenoz. Zatem dziewicze puszcze Amazonii czy rezerwaty ścisłe w naszej Puszczy Białowieskiej nie mają zasadniczo wpływu na bilans tlenu i dwutlenku węgla w atmosferze. Dodatni bilans pochłaniania CO₂ i wydzielania O₂ występuje natomiast w biocenozach znajdujących się w pośrednich stadiach sukcesji, ponieważ ich biomasa stale rośnie. Pozytywnie na ten bilans wpływa między innymi planowa gospodarka leśna, zwłaszcza poprzez zwiększanie zapasu drzewostanów oraz lesistości (między innymi dzięki zalesianiu gruntów porolnych). Negatywnie na bilans pochłaniania CO₂ i wydzielania O₂ wypływają natomiast trwałe wylesienia (zmiana sposobu użytkowania), ponieważ w tym procesie usuwane są drzewa, czyli ta część ekosystemu, która pochłania CO₂ i wydziela O₂, a przez jakiś czas (niekiedy wiele lat) trwa jeszcze aktywność organizmów glebowych, rozkładających zmagazynowaną w glebie materię organiczną i pochłaniających O₂ a wydzielających CO₂.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Jerzy Modrzyński (z wykorzystaniem różnych źródeł)

Publikacje powiązane tematycznie

Grzywacz A. (2000): Las twoim bogactwem. Agencja Reklamowo-Wydawnicza A.Grzegorczyk, Warszawa;
Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. (2005): Ekologia. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa;
Weiner J. (2003): Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik Ekologii Ogólnej. PWN, Warszawa.