Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

retencyjne właściwości lasu

(Ekologia lasu, ekologiczne funkcje lasu), najistotniejszym mechanizmem retencji wody opadowej w lesie jest spowolnienie jej odpływu, głównie dzięki właściwościom gleby leśnej, która jest porowata oraz zdrenowana korzeniami i drobnymi kanalikami wytworzonymi przez żyjące w niej organizmy. Ponadto wierzchnia warstwa gleby leśnej jest zawsze chroniona przez korony drzew, podszyt, runo czy ściołę. Dzięki temu większość wody opadowej wsiąka w glebę, skąd bardzo wolno odpływa i przez dłuższy czas pozostaje w zasięgu korzeni roślinności leśnej, zwłaszcza drzew. W tym kontekście należy podkreślić znaczenie niezwykle chłonnych gleb organicznych, występujących w lasach pod różnymi postaciami. W naturalny system retencyjny lasu włączone są mniejsze i większe torfowiska, bagna i oczka wodne. Rozwijane w ostatnim czasie w naszych lasach działania na rzecz małej retencji, ten naturalny system wspomagają, jednak nie można przeceniać ich znaczenia. Najważniejszym elementem potencjału retencyjnego naszych lasów niezmiennie pozostają sprawne gleby leśne. Po ulewnym deszczu, woda ze stoku zalesionego odpływa przez wiele dni, podczas gdy ze stoku wylesionego (np. po wiatrołomie), gdzie wierzchnia warstwa gleby została rozbita przez intensywny opad – przez kilka godzin, ponieważ większość docierającej do niego wody opadowej spływa po powierzchni gleby, a spływ powierzchniowy jest kilkadziesiąt razy szybszy niż spływ wewnątrzgruntowy. Ponadto ze stoku zalesionego odpływa znacznie mniej wody niż ze stoku pozbawionego lasu. Wylesienia powodują intensywną erozję oaz szybkie wzbieranie potoków i rzek, ale okresowo również suszę glebową i obniżenie poziomu wód gruntowych. Woda w lasach jest retencjonowana (powstrzymywana i okresowo magazynowana) głównie przez gleby leśne, ale również przez pobierające ją organizmy żywe (zwłaszcza drzewa). Znamiona retencji ma też intercepcja opadów przez korony drzew, podszyt i runo, skąd większość tej wody odparowuje do atmosfery. Lasy, zwłaszcza górskie, dzięki swoim właściwościom retencyjnym, są najważniejszym regulatorem stosunków wodnych w zlewniach rzek.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Jerzy Modrzyński (z wykorzystaniem różnych źródeł)

Publikacje powiązane tematycznie

Grzywacz A. (2000): Las twoim bogactwem. Agencja Reklamowo-Wydawnicza A.Grzegorczyk, Warszawa;
Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. (2005): Ekologia. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa;
Puchalski T., Prusinkiewicz Z. (1990): Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. PWRiL, Warszawa);
Weiner J. (2003): Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik Ekologii Ogólnej. PWN, Warszawa.
Zawadzki S. (red.) (1999): Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa.

Zdjęcia

Rysunki

Tabele

Mapy

Filmy

Pliki

Indeks alfabetyczny:

POPRZEDNI NASTĘPNY

Indeks tematyczny:

POPRZEDNI NASTĘPNY



Zgłoś uwagę do hasła

Maksymalny rozmiar: 5MB
Kontakt

Szybki kontakt