(zoologia leśna,ptaki), (łac. Lanius excubitor, ang. Great Grey Shrike) ptak z rodziny Laniidae (dzierzby), rzędu Passeriformes (wróblowe). Długość ciała 21-26 cm, masa ciała 48-81 g. Skrzydła, ogon i maska na twarzy czarne. Wierzch ciała i kuper popielate, spód z szarym nalotem. Skraje ogona i lusterko na skrzydle białe. Brak dymorfizmu płciowego. W Polsce szeroko rozpowszechniony gatunek lęgowy. Zamieszkuje tereny otwarte (rolnicze) z krzewami i zadrzewieniami. Gniazdo zakłada na drzewach lub krzewach. W okresie IV-V składa 4-7 jaj, które wysiaduje wyłącznie samica przez 15-17 dni. Wyprowadza jeden lęg w roku. Gatunek osiadły. Pożywienie: duże owady, drobne gryzonie, młode ptaki, gady. Zdobycz nabija na ciernie krzewów. Liczebność w Polsce szacowana na 10-20 tysięcy par. Gatunek objęty ochroną ścisłą.
Dariusz Graszka - Petrykowski
Aulak W., Rowiński P. 2010. Tablice biologiczne kręgowców. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Cramp S. (red.) 1977-1994. The Birds of the Western Palearctic. T. I-IX. Oxford University Press, Oxford
Sikora A. i in. (red.) 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań
Svensson L. 2012. Ptaki. Przewodnik Collinsa. Multico, Warszawa
Tomiałojć L., Stawarczyk S. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław