suchodrzew i wiciokrzew

(botanika leśna, drzewa i krzewy leśne), (Lonicera) rodzaj z rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae) liczący około 180 gatunków na półkuli północnej. W Polsce 3 gatunki. Suchodrzew pospolity (Lonicera xylosteum L.). Krzew do 2 m wysokości. Pędy lekko żebrowane, niejednolicie szare, matowe, za młodu miękko owłosione. Pąki wąskostożkowate, długo zaostrzone, ustawione po 2-3 jeden nad drugim (nadlegle) i odchylone pod szerokim kątem od osi pędu (prawie prostopadle). Łuski szare lub brązowawe, pokryte srebrzystymi włoskami. Rdzeń pusty. Liście szerokoeliptyczne, jajowate lub odwrotniejajowate, 3-6 cm długości, na wierzchołku tępe lub słabo zaostrzone, u nasady zaokrąglone. Blaszki na brzegach orzęsione, początkowo obustronnie, miękko owłosione, później z wierzchu nagie lub prawie nagie. Kwiaty o koronie 2-klapowej, żółtawobiałe, w czasie przekwitania żółknące, rozwijają się maju. Owoce (jagody) kuliste, dość duże, do 1 cm średnicy, ciemnoczerwone, zrośnięte nasadami. Występowanie –  prawie cała Europa, bez rejonów najbardziej północnych i południowych, południowo-zachodnia Syberia, północno-wschodnia Turcja oraz północna Afryka. W Polsce na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Siedliska żyzne i świeże. Lasy dębowo-grabowe i buczyny oraz zbiorowiska zaroślowe na ich obrzeżach. Suchodrzew czarny (Lonicera nigra L.). Krzew do 2 m wysokości. Pędy cienkie, jasnobrązowe, lekko połyskujące, w części wierzchołkowej krótko owłosione i pokryte ciemnymi gruczołkami. Pąki wąskojajowate, 4-kanciaste, odstające od pędu pod kątem ostrym. Łuski na szczycie zaostrzone, brązowe i nagie. Rdzeń pełny. Liście odwrotniejajowate do podłużnieeliptycznych, 4-6 cm długości, na szczycie ostre lub tępe, u nasady zaokrąglone lub klinowate, na brzegu lekko karbowane. Blaszki z wierzchu ciemnozielone, pod spodem sinozielone, na nerwach pokryte szorstkimi włoskami i brunatnymi gruczołkami. Kwiaty zwykle po 2 w kątach liści, na szypułkach 1,5-4 cm długości, o koronie 2-wargowej, bladoróżowe, rozwijają się w maju-czerwcu. Owoce kuliste, niebieskawoczarne, 2 obok siebie zrośnięte nasadami i często niejednakowo wykształcone. Występowanie – góry środkowej i południowej Europy, w Alpach do 2000 m n.p.m. Na terenie Polski – Sudety oraz Karpaty (od Beskidu Śląskiego po wschodnią część Bieszczadów), od 270 m n.p.m. (Sudety Zachodnie) do 1625 m n.p.m. (Tatry). Górskie bory świerkowe i jodłowe, lasy bukowe, zarośla i ziołorośla subalpejskie oraz zbiorowiska łęgowe w dolinach potoków. Wicikrzew pomorski (Lonicera periclymenum L.). Pnącze owijające się pędami lewoskrętnie wokół podpór do 10 m wysokości. Pędy powyginane, za młodu często dwubarwne - czerwonawe po stronie nasłonecznionej, zieonkawoszare od spodu i owłosione, później popielatoszare z metalicznym połyskiem,  nagie i pokryte licznymi, czarnymi przetchlinkami. Pędy kwiatowe lepkie od gruczołkowatych włosków. Pąki wąskostożkowate, 4-kanciaste, silnie odchylone od osi pędu. Łuski ostro zakończone, początkowo zielone, potem brązowe. Rdzeń pusty. Liście jajowatoeliptyczne do odwrotniejajowatych, na szczycie zaostrzone lub tępe, u nasady klinowate lub zaokrąglone, całobrzegie, w węzłach stykające się nasadami ogonków. Blaszki z wierzchu ciemnozielone, od spodu niebieskawozielone i tylko w czasie rozwoju owłosione. Kwiaty w szczytowych tzw. nibygłówkach składających się z 3-kwiatowych wierzchotek, pachnące. Korona 2-wargowa, z długą rurką, kremowobiała, z czasem żółknąca. Kwitnie w maju-czerwcu oraz czasami także później, nawet w październiku. Owoce (jagody) kuliste, ciemnowiśniowe, lepkie, gęsto skupione w nibygłówkach, często tylko niektóre w pełni wykształcone. Występowanie – południowo-zachodnia, zachodnia i częściowo środkowa Europa oraz północno-zachodnia Afryka. Na terenie Polski wschodnia granica zasięgu. Stanowiska w naszym kraju skupione w dwóch głównych ośrodkach – zachodniopomorskim i śląskim. Siedliska żyzne, wilgotne i świeże. Optimum na Pomorzu – w subatlantyckich brzezinach bagiennych oraz w olsach i łęgach jesionowo-olszowych. Gatunek spotykany także w wielu innych zbiorowiskach leśnych. Roślina chroniona.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Władysław Danielewicz