sukcesja wtórna

(botanika leśna, fitosocjologia), proces sukcesji, który zachodzi w takich miejscach, gdzie występująca poprzednio roślinność uległa zniszczeniu (regresji), a siedlisko w różnym stopniu zostało przekształcone, przy czym zasiedlanie takich miejsc odbywa się za pomocą diaspor pochodzących z zewnątrz. Sukcesja wtórna jest procesem zachodzącym często na ugorach, porzuconych łąkach, pożarzyskach itp. Tereny pozbawione lasu opanowywane są w pierwszej kolejności przez gatunki pionierskie, które dzięki swym właściwościom biologicznym i ekologicznym (np. szybki wzrost w młodości, wczesne zakwitanie, obfite obradzanie nasion, anemochoria, światłolubność, wysoka tolerancja w stosunku do siedliska) pojawiają się przed innymi gatunkami wykorzystując i przekształcając skrajne warunki środowiskowe w warunki optymalne dla życia pojedynczych organizmów, populacji, a w konsekwencji – całych biocenoz. Sukcesja wtórna rekreatywna prowadzi do odtworzenia końcowego zbiorowiska leśnego, które występowało uprzednio, natomiast sukcesja wtórna kreatywna jest procesem, w wyniku którego powstaje zbiorowisko końcowe odmienne od tego, jakie występowało w danym położeniu pierwotnie.