(bezpieczeństwo i higiena pracy w leśnictwie), najostrzejsza i najgroźniejsza reakcja alergiczna organizmu człowieka, której przyczynami mogą być: ukąszenia owadów, niektóre leki, antybiotyki (zwłaszcza penicylina), leczenie odczulające, niektóre pokarmy (np. orzeszki ziemne), bodźce termiczne, silny ból. Znane są wśród pracowników LP przypadki wstrząsu wywołanego ukąszeniami szerszeni konsekwencją którego była śmierć poszkodowanego.
Piotr Gotowicki