Wyrynnik dębowiec

Platypus cylindrus (Fabricius, 1792), chrząszcz z rodz. ryjkowcowate (Curculionidae). Owad długości 4,5-6 mm. Wyraźny dymorfizm płciowy, u samca na końcu pokryw w trzecim rzędzie znajduje się stożkowaty ząbek, a u samicy brak ząbków. Młoda larwa o rozszerzonej głowie, spłaszczone ciało po bokach pofałdowane zaopatrzone w szczecinki. Starsza larwa o wydłużonym, walcowatym  ciele. Ksylofag. Rozwija się głównie na dębie, sporadycznie na buku, grabie, wiązie, a wyjątkowo na czereśni ptasiej. Opada zarówno grube drzewa stojące, jak i leżące kłody oraz pniaki. Głównie w części odziomkowej, ale również w wyższych partiach pnia. Chrząszcz ambrozyjny odżywiający się grzybem, którego sam wprowadza do żerowiska. Rójka od lipca do sierpnia, w sprzyjających warunkach od końca czerwca do początku września.  Samiec wygryza otwór wejściowy, następnie zwabia kilka samic do kopulacji. Następnie samica wgryza się do drewna w kierunku promienistym, wygryza chodniki boczne biegnące w płaszczyźnie słoja. Od chodników bocznych drewna może wygryzać nowe chodniki poprzeczne wzdłuż słoja. Samiec towarzyszy samicy usuwając na zewnątrz z chodników wiórki i trocinki. Wylęgłe larwy wygryzają chodniki w górę i w dół, prawie równolegle do włókien. Chrząszcz żyje 2-3 lata. Zimuje w postaci imago lub larwy w żerowisku. Zasiedla silnie osłabione drzewa, najczęściej występuje wraz z innymi szkodnikami, które dobijają drzewa np. w przypadku dębu z opiętkiem. Występuje lokalnie, w przypadku silnego osłabienia drzewostanów przez inne czynniki jego populacja wzrasta. W ostatnich latach doprowadza do poważnych szkód w surowcu dębowym w zachodniej części Polski. Typowy szkodnik techniczny.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Autor: Hubert Jakoniuk

Publikacje powiązane tematycznie

https://www.forestresearch.gov.uk/tools-and-resources/pest-and-disease-resources/oak-pinhole-borer-platypus-cylindrus/

Kolk A., Kinelski S., Starzyk, J. R. 1996. Atlas szkodliwych owadów leśnych. Multico Oficyna Wydawnicza   

Sousa E.,  Inacio M. 2005. New Aspects of Platypus cylindrus Fab. (Coleoptera: Platypodidae) Life History on Cork Oak Stands in Portugal. Entomological Research in Mediterranean Forest Ecosystems. 147-168.