zamieranie jesionu

Zjawisko chorobowe obserwowane w całej Europie, w Polsce na większą skalę od 1992 roku. Obecny rozmiar szkód prowadzi w do rezygnacji z produkcji materiału sadzeniowego, jak też ustępowania go z drzewostanów. Symptomy chorobowe obejmują zarówno korony, jak i pnie oraz systemy korzeniowe. Według badań prowadzonych w Instytucie Badawczym Leśnictwa, do najczęstszych objawów chorobowych w drzewostanach jesionowych należą: zamieranie wierzchołków, zamieranie całych gałęzi, zamieranie szczytów gałęzi, obecność na pniu nekroz zabliźnionych i nekroz niezabliźnionych, a także przebarwienie liści i ich atrofia. Większość rodzajów objawów chorobowych występuje niezależnie od wieku drzew, pochodzenia i siedliska, wykazując jedynie niekiedy różnice w częstości występowania, np. na sadzonkach w szkółce najczęściej stwierdzane są częściej: plamistość na pędach, nekrozy zabliźnione i niezabliźnione na pędach oraz nekroza liści. Powierzchnia zamierających drzewostanów jesionowych na terenie Lasów Państwowych w latach od 2001 do 2007 oscylowała w przedziale od 12 do 15 tys. ha. Ostatnie lata wydzielania się posuszu jesionowego są kontynuacją zjawiska zamierania jesionów i charakterystycznego wpływu kambiofagów na osłabionych i zamierających jesionach: jesionowca pstrego (Leperisimus fraxini ) i jeśniaka czarnego (Hylesinus crenatus ). Decydującą rolę w procesie zamierania wydają się odgrywać jednak inne czynniki, w tym abiotyczne (spadek poziomu wód gruntowych, długotrwałe susze, przymrozki) połączone z działaniem do tej pory mało aktywnych grzybów patogenicznych. Badania Kowalskiego w tym zakresie doprowadziły do stwierdzenia, że nekrozy tkanek jesionu są ściśle związane z działalnością grzyba występującego w dwóch stadiach – wegetatywnym (Chalara fraxinea) oraz generatywnym (Hymenoscyphus fraxineus). 

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Gil W. (red.), Łukaszewicz J., Paluch R., Zachara T. 2010: Jesion wyniosły. Hodowla i zagrożenia. PWRiL

 

Autor: dr inż. Wojciech Gil