zatrucia grzybami

(uboczne użytkowanie lasu), wyróżnia się kilka typów zatruć grzybami, ze względu na mechanizm działania zawartych w nich toksyn.
1. Zatrucia cytotropowe - polegające na trwałym uszkodzeniu narządów wewnętrznych, głównie wątroby, a także śledziony, nerek, serca. Zatrucia takie charakteryzują się długim okresem utajenia (tzn. czasem, jaki upływa od spożycia potrawy do wystąpienia pierwszych objawów), ciężkim przebiegiem i wysoką śmiertelnością. Zatrucia takie powodują m.in. muchomor zielonawy (m. sromotnikowy - Amanita phalloides),  muchomor wiosenny (Amanita verna), muchomor jadowity (Amanita virosa), zasłonak rudy (Cortinarius orellanus) zasłonak rudawy (z. szpiczasty - Cortinarius rubellus) i - błędnie uważana za warunkowo jadalną - piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta).
2. Zatrucia neurotropowe - oddziałujące na system nerwowy. Charakteryzują się krótkim okresem utajenia (od 15 minut do 2 godzin) i bardzo zróżnicowanymi objawami, którym niekiedy towarzyszą pobudzenie oraz omamy. Ich sprawcami mogą być m. in. muchomor czerwony (Amanita muscaria), muchomor plamisty (Amanita pantherina), strzępiak ceglasty (Inocybe erubescens), pewne gatunki lejkówek (Clitocybe sp.). Do tej grupy niekiedy zaliczany jest również krowiak podwinięty (tzw. olszówka - Paxillus involutus) - podobnie jak piestrzenica często traktowany jako warunkowo jadalny; w istocie jest to bardzo niebezpieczny gatunek, mogący w pewnych okoliczniościach powodować nawet zatrucia smiertelne.
3. Zatrucia gastryczne - objawiające się stosunkowo krótkim okresem utajenia i burzliwym przebiegiem (bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka). Do grzybów wywołujących takie zatrucia należą między innymi niektóre gatunki gąsek (Tricholoma sp.), gołąbków (Russula sp.) i mleczajów (Lactarius sp.), nieco podobna do kurki lisówka pomarańczowa (Hygrophoropsis aurantiaca), czasem mylona z opieńką łysiczka trująca (maślanka wiązkowa - Hypholoma fasciculare), dzwonkówka trująca (wieruszka zatokowata - Entoloma sinuatum), a spośród grzybów borowikowatych – borowik żółtopory (b.  grubotrzonowy - Boletus calopus).
4. Zatrucia nieswoiste - spowodowane przez gatunki jadalne (np. wskutek niewłaściwego przechowywania, niedogotowania lub spożycia na surowo, a także z powodu kumulowania się w owocnikach grzybów toksycznych związków pochodzących z zewnątrz, np. środków ochrony roślin, metali ciężkich itp.)

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Staniszewski P. 2011: Użytkowanie grzybów leśnych – możliwości i zagrożenia. Biblioteczka Leśniczego. Zeszyt 321. Wyd. Świat, Warszawa.

Publikacje powiązane tematycznie

Grochowski W. 1990. Uboczna produkcja leśna. PWN Warszawa.
Grzywacz A., Staniszewski P., 2003. Wiem, co zbieram w lesie. Oficyna Wydawnicza MULTICO. Warszawa.