Zbiór płodów runa leśnego

Zbiór płodów runa leśnego
Zgodnie z Ustawą o lasach (z 1991 r. z późn. zmianami) polskie społeczeństwo ma prawo wstępu do lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, w celu prowadzenia zbioru płodów runa leśnego – owoców, grzybów i ziół leczniczych. Zbioru można dokonywać: 1. na potrzeby własne, t. j. dla własnych gospodarstw domowych oraz do sprzedaży na placach, targach i przy drogach oraz 2. do celów przemysłowych (przetwórstwo, eksport). Jeżeli zbiór prowadzony jest do celów przemysłowych wymagane jest podpisanie umowy z zarządcą lasu (nadleśnictwem); zazwyczaj w tym przypadku organizowane są punkty skupu płodów runa leśnego przez firmy zajmujące się tego typu działalnością. Nadleśniczy może odmówić podpisania takiej umowy, gdy zbiór zagraża środowisku leśnemu. W niektórych sytuacjach nadleśniczy może też okresowo zakazać wstępu do lasu, np. gdy wystąpiły uszkodzenia drzewostanów lub degradacja runa, istnieje duże zagrożenie pożarowe, wykonywane są zabiegi gospodarcze związane z hodowlą, ochroną lasu lub pozyskaniem drewna. Tereny takie oznacza się tablicami z podaniem przyczyny i terminu obowiązywania zakazu. Część terenów leśnych objęta jest też stałym zakazem wstępu. Do najczęściej zbieranych płodów runa leśnego należą dziko rosnące owoce, grzyby i zioła lecznicze. Dane określające rozmiar pozyskania owoców i grzybów publikowane w rocznikach statystycznych przez GUS dotyczą tylko tych surowców, które przeznacza się do celów przemysłowych (dane ze skupu). Zbiór na potrzeby własne nie podlega ewidencji, może natomiast znacznie przewyższać poziom skupu. Z badań przeprowadzonych przez ZULiD, UR w Krakowie wynika, że ankietowane w 2004 roku gospodarstwa domowe na potrzeby własne przeznaczały ponad 50% masy zebranych owoców leśnych i blisko 80% grzybów. Dane statystyczne odnoszące się do zbioru grzybów, oparte tylko na ilości ze skupu są zatem szczególnie mocno zaniżone. Należy zaznaczyć, że zbiór ziół leczniczych gatunków objętych ustawową ochroną pozostaje pod kontrolą Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i dyrektorów regionalnych.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Barszcz A. 2006. The influence of harvesting of non-wood forest products on the economic situation of households in Poland. http://www.ejpau.pl/vol.9/issue2. Ustawa o lasach z 1991 r. z późn. zmianami.

Publikacje powiązane tematycznie

Barszcz A. 2018. Surowce leśne. Mat. wykładowe. ZULiD, UR Kraków. Wersja elektroniczna.